A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

subènnere, subènniri sobènnere

subéntu , nm: assubentu* Definitzione arrespiru peleosu de chie at curtu meda o porta male a prumones; fúria bentosa, maladia de is cuadhos Sinònimos e contràrios afandha, assúpidu, bémida, sufrata / àlidu Frases custu est cuadhu chi patit su subentu 2. at batallau fintzas a s'úrtimu subentu.

súber , cng: super Definitzione intramus de… Sinònimos e contràrios antamas Frases si su Banzéliu l'aiant letu e postu in pràtica peri sos meres, suber de lu lèghere petzi sos teracos, fortzis in custa terra no bi ndh'aiat àpiu de fizastros! ◊ chin cussu fàchere, suber de si los acurtziare, sos ómines, los sichit a zacarare ◊ suber de sos Americanos depiat èssere su cuberru a bocare cussa medichina Ètimu ltn. super.

suberanía soberanía

suberàre , vrb: superai, superare Definitzione passare prus ainnanti in calecuna cosa in su sensu de èssere o fàere méngius, de prus, de dha bínchere, padire o àteru Sinònimos e contràrios bíncere, subbacare Frases supèralu, fizu meu: no mi trasendho meda! ◊ bella est a premore, piena de onore chi superat a Elena e Diana ◊ como cussa manera de fàghere est superada ◊ ant superau sa prova.

subercài , vrb Definitzione èssere o essire abbundhante, prus de su chi serbit Sinònimos e contràrios bundhare, soberare | ctr. mancai 1 Ètimu ltn. *superc(u)lare Tradutziones Frantzesu surabonder Ingresu to overabund Ispagnolu rebosar Italianu sovrabbondare Tedescu im Überfluss vorhanden sein.

subercamènti , avb Definitzione in modu subercu, airadu, a meda, a tropu Sinònimos e contràrios aira.

subércu subélciu

subércu 1 , nm: suercu, surecu, suvercu Definitzione su tretu pilosu de sa carena asuta de su codhu, tra su bratzu e su costau, in artu Sinònimos e contràrios druecu, sircu, sorbicu, subacani, sutasuercu Frases picat sa pagella e si la ponet suta de su suvercu Terminologia iscientìfica crn Ètimu srd.

súbere , vrb Sinònimos e contràrios súere*.

subèrghere , vrb Sinònimos e contràrios bíncere, subbacare, sumèrghere Frases subèrghere unu cadhu fuindhe, un'ómine airadu, sas berbeghes salarzadas ◊ est contomiadu, no podet subèrghere su chi gighet in s'istògomo.

subérgiu , nm: ciuérgiu, suberju, suégliu, suélgiu, suelzu, suérgiu, suerxu, suerzu, suvégliu, suverju, suverzu Definitzione genia de linna tostada chi faet a mata manna: portat unu corgiolu a duos pígios, su de fundhu est s'iscorza (rusca), su de pitzu est su ortigu, chi faet ue a su truncu che dhi ant bogau su gherdone (su primu "ortigu") e a is noe o deghe annos si ndhe bogat e s'impreat po medas cosas, bonu mescamente po isolante Sinònimos e contràrios elichesuerinu, súaru Frases est una zona buscosa, totu chercos, éliches e suèglios ◊ acàpia su cuadhu a una mata de suérgiu! ◊ sa badhe est tibba de crecos e suèrgios ◊ bi at catzas de suerzu e de élighe ◊ unu subérgiu ant inghiriau pessèndhelu chi fit su sonadore!… Sambenados e Provèrbios smb: Suelzu, Suergiu Terminologia iscientìfica mtm, Quercus suber Ètimu ltn. subereus Tradutziones Frantzesu chêne-liège Ingresu cork-oak Ispagnolu alcornoque Italianu sùghera Tedescu Korkeiche.

subéria , nf Definitzione su suberiare; aggheju, fintzes dificurtade a immartire sa cosa papada 2. cussu iscritu lu so legendhe a pagu a pagu a tales chi no mi diat subéria (S.Seu)◊ at dadu subéria manna in sos ballos Ètimu srd.

suberiàre , vrb Definitzione giare ocasione, fàere arrennegare male e peus a chie est giai tzacau, istrobbare Sinònimos e contràrios agghegiare, atiare, inasprèssiri, incidai, inciulai, insissiligai, insutzuligai, issuperiare, mincidiare, tinghitare Frases no mi subéries, bastat chi so arrennegadu pro àteru! ◊ si subériat su cadhu e istinchidhat fogu ◊ in custu trunchedhu che at una tana de muscone: no lu suberiedas ca bos punghet! ◊ est unu raspinzu chi faghet efetu malu ca subériat sa palte chi est ratada Tradutziones Frantzesu agacer Ingresu to annoy Ispagnolu irritar Italianu irritare Tedescu reizen.

suberínu , agt: suerinu, suverinu Definitzione de suérgiu / turdu s. = turdu columbinu, genia de pigione chi faet abbitu meda in logos de suérgiu (turdus viscivorus reiseri) Sinònimos e contràrios suerzinu Frases cale turrone? est de landhe suverina! ◊ cussu pistizone paret landhe suverina! Ètimu ltn. suberinus.

subérju subérgiu

subèschere , vrb: subíschere Definitzione pigare cun passiéntzia, padire, agguantare un'ifadu, unu male, un'ofesa o àteras cosas chi no praghent o chi faent male Sinònimos e contràrios babiai, bagiulai, dighire Frases sa disamistade tra bidhas fit manna e su de una no podiat subèschere su de s'àtera ◊ cussa est cosa chi no si podet subèschere! ◊ non poto subíschere totu su chi mi ses nendhe ◊ si ammentant de su chi ant subéschidu ◊ de èssere cumandhada a foltza no lu podiat subíschere Tradutziones Frantzesu tolérer Ingresu to bear Ispagnolu aguantar Italianu tollerare, sopportare Tedescu dulden, ertragen.

subesciàda , nf Sinònimos e contràrios brinchitu Ètimu srd.

subesciàre , vrb Definitzione andhare a brinchidedhos, fàere brínchidos Sinònimos e contràrios brinchetare, brinchillai, cadraminciare Frases sos pisedhos sunt totora subescendhe: no istant mai frimmos!

subésciu , agt Definitzione nau de sa die po su tempus chi est faendho, chi est pagu segura, metzana, mala Sinònimos e contràrios pioinosu, proigiosu Ètimu srd.