A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

zobanía , nf: zovania, giovania* Definizione su tempus de sa vida chi s'istat giòvonos Sinonimi e contrari gioventura, zovanesa | ctr. becesa Frasi s'ativare est dovere in zovania! ◊ no s'ingannet sa ruza limba mia cantendhe sa nostrana zobania! (Z.Brau)◊ a mannu ti sentis piús sàbiu e torras a medire sos prozetos de sa zovania.

zòbanu , agt, nm: giòvanu*, zòvanu Definizione chi o chie est piticu de tempus, no tanti mannu, nau de gente e fintzes de matedu e de animales Sinonimi e contrari minore, piciocu, pisedhu 3 / cdh. ciòanu | ctr. béciu, becru, mannu 2. pompiatila bene a ispétzia de zòbana chi est! ◊ unu de custos nant chi fit unu zòbanu balente, bellu che sole.

zóbbi , nm Definizione fàchere su z. a unu = fàere s'ammostu o ingestu de sa natura de su mascu, po afuta.

zóbia , nf: gióbia*, zóvia Definizione sa de bàtoro dies de sa chida Sinonimi e contrari giògia.

zobiàre , vrb: azobiare, giobiare, zoviare Definizione atobiare, bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru Sinonimi e contrari abbogiare, addopare, adobiai, coviare, inzovare, obiai* Frasi isperat de lu zoviare ca est in cussa filada ◊ sos zòvanos ant picau su baule dae su portale de crésia e che l'ant zobiau a campusantu Traduzioni Francese rencontrer Inglese to meet Spagnolo topar, tropezar Italiano incontrare Tedesco treffen.

zocàda , nf: giogada* Definizione su giogare; brulla mala, pesante.

zocadòre , nm: giogadore*, zogadore Definizione chie giogat o est giogandho a ccn. cosa Sinonimi e contrari giogante, gioghista, zocalleri.

zocadórju , nm: giogadroxu, zogadorzu Definizione logu de giogos, de cosas pagu sérias; giogu, cosa o persona chi totugantos pigant a giogu, a befa, a errisu / picare a ccn. a z. = pigaidhu in giru, a befa, su dhu fai a befa Sinonimi e contrari dríngula, imbràmbulu Frasi no tenzo de pònnere a zocadorju sa dommo! 2. como mi ponent totu a zocadorju e, a mal'e annata, cuss'arga de prefetinu mi at a facher lassare sentza binu (A.G.Solinas)◊ Pepinu ch'est rutu in su labiolu de sa zota: fit totu unu zogadorzu, isse ifustu e nois riendhe! ◊ bella picada in ziru: ma chie los at picaos a zocadorju? ◊ cussu lambaristrone mi cheret picare a zocadorju, sèmpere in cherta de mi futire carchi cosa! Etimo srd. Traduzioni Francese souffre-douleur Inglese laughingstock Spagnolo hazmerreír Italiano zimbèllo Tedesco Gespött.

zocadòrza , nf Definizione giogu / fàcheresi z. de ccn. = su dhu pigare a befa, a giogu Etimo srd.

zocadúra , nf Definizione su zocare Etimo srd.

zocalléri , nm: giocaglieri, zochilleri, zoculeri Definizione chie faet giogos po ispassiare, fàere erríere Sinonimi e contrari giogante, gioghista Frasi sos zocalleris manicabant framas de focu, bridu pistau, cravos de ferru… 2. sos balentes de commo sunt zocalleris de unu tempus alligru, favularjos! Etimo itl. Traduzioni Francese jongleur Inglese juggler Spagnolo juglar Italiano giocolière Tedesco Jongleur.

zocàre , vrb: ciogare, giogai*, zogae, zogare Definizione fàere calecuna cosa po divertimentu, po passare ora, po s'istentare, pigare gustu, chentza cabu tanti po istare faendho; pònnere una posta giogandho a calecuna cosa; fàere brulla mala a unu, mescamente in su sensu de ndhe aprofitare o de dhi fàere male cun calecuna cosa o de calecuna manera Sinonimi e contrari abbrengulare, agiogatzare, agiogulare, chestiare, giochitare, ingiogaciai, ischeltiare Modi di dire csn: zogare a unu zogu = fai ccn. giogu; zogàresi a su pudhu ’e casta = godiresila tra ómine e fémina, passai su tempus sentza de cumbinai nudha, ispassiendusí; zogàresi a istocadas = istochigiaisí; zogàresi una cosa, a unu = pònniri una cosa a posta in su giogu, bociri a unu Frasi zogare a cartas, a botza, a ballinas, a istrumpas, a tenedene, a tambarallota ◊ a pisedhos aiant passadu sas oras piús bellas zoghendhe a lantziamuru ◊ oje e cras mi cheria chin s'amante zochendhe! 2. sa frebbe si l'est zocandhe e no lia fachet prus a caminare ◊ si mi zogat in ungras lu pisto! ◊ si sunt zogados a istocadas 3. mi zogo su trugu chi si cussa cosa l'aia fata deo mi ndhe aias nadu de onzi colore!…◊ macacu, fintzas sos boes si che at zogadu, a cartas! 4. aite bi sunt sos amministradores, a si zogare a su pudhu de casta?! Traduzioni Francese jouer Inglese to play Spagnolo jugar Italiano giocare Tedesco spielen.

zochillàre , vrb Sinonimi e contrari agiogatzare, giochitare, giogallitai Etimo srd.

zochilléri zocalléri

zochitàre , vrb: cioghitare, giochitare* Definizione istare a giogu Sinonimi e contrari giogai, zochillare.

zochítu , nm: gioghitu* Definizione min. de zocu, giogu piticu Sinonimi e contrari abbrédhulu, ciogu, zoghighedhu.

zocotàre , vrb Definizione distrúere, fintzes bochíere, ispèrdere, perdimentare cosa / zocotàresi suta a ccn. = istrumpare a unu e pònnere asuta, gherrandho, po ndhe aprofitare Sinonimi e contrari distrúere, ispèldere, ispeldisciare / bochire Etimo srd.

zocótu , nm Definizione su zocotare; fintzes giogu, brulla, befa Sinonimi e contrari disperdíssiu, isperdíciu, istrubberia / giogu 2. festa, risu e zocotu fit cussu! (F.Cambosu)◊ una die a zocotu mi ses issia ◊ sos disabudos chi si befabant de issu aiant lastimau su zocotu pérdiu e no sa morte sua ◊ su bentu a zocotos chin su fummu ti at a isòrbere sos pilos ◊ sos pitzinnos fachiant cudh'animale a zocotu picàndhelu a iscantuladas e a salibatzos Etimo srd.

zócu , nm: ciogu, giogu*, zogu Definizione cosa chi si faet po passare ora, po gustu, po ispàssiu; cosa po giogare; cosa fàcile, bella a fàere / genias de giogu: a lantziamuru, a pramma in terra, a pramma a muru, a s'imbréstia, a pilí-pilò, a s'in gallita, a bacheta andhendhe, a s'imbusciconademilu, a s'iscabbu, a unolamonta, a su ciafu; genias de giogos (cosas po giogare): bíere totu is ggs. Sinonimi e contrari abbentu 1 / abbrédhulu, bellei, ischértiu, ispetàculu / brulla Modi di dire csn: leare sa cosa a zogu = pigai sa cosa sentza de seriedadi, coment'e chi siat de giogai; zúghere sa conca leada o manigada dae su zogu = pentzai a giogai isceti; fàghere bàtoro de zogu (zoghendhe a iscoba)= totu sos puntos, foras sas iscobas (lillu, primera, oros e cartas); zogu zogu, pódhighe in s'ogu = zoga zoghendhe s'ogru boghendhe, ca nachi est brullendhe ma ofendhet etotu! Frasi sos pisedhos no ndhe zughent de imprastu: pessant a su zogu! ◊ sos pisedhos istant sempre ordiminzendhe zogos ◊ su zogu piaghet fintzas a sos mannos, balla! 2. una cosa gai no mi est colada in conca mancu a zocu 3. su pisedhu si los faghet isse etotu sos zogos ◊ a su pitzinnu li ant batidu unu zogu 4. assustrat una cosa chi no s'ischit fàchere, ma cumintzau chi apamus est unu zocu 5. si no abberit a crae, custu friscu, li faghimus unu zogu Traduzioni Francese jeu, jouet Inglese play, toy Spagnolo juego, juguete Italiano giòco, giocàttolo Tedesco Spiel, Spielzeug.

zócula , nf Definizione in is gennas, una genia de craedhu o serru Sinonimi e contrari craedhu, crica, giótula, giredha, lótura Traduzioni Francese loquet Inglese latch Spagnolo tarabilla Italiano nòttola Tedesco Klinke.