ammachiósu , agt Definitzione chi ammàchiat, chi incantat de cantu est bellu, bonu, de cantu praghet Sinònimos e contràrios ammajaditu Ètimu srd.
ammàchiu , nm Definitzione
cosa o unu chi faet ammachiare de cantu praghet o de cantu est bellu: nau a befa o in cobertantza, su contràriu / tènniri a. po unu = èssere ammachiados, alluscados pro unu
Sinònimos e contràrios
abbaradhamentu,
dischíssiu
2.
coromeu carigadu, ses un'ammàchiu!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enchantement,
folie,
tocade
Ingresu
madness,
spell,
infatuation
Ispagnolu
encanto,
chaladura
Italianu
incanto,
follía,
infatuazióne
Tedescu
Zauber,
Wahnsinn,
Schwärmerei.
ammaciàe, ammaciài, ammaciàre, ammaciàri , vrb: ammanciai,
ammarciai,
maciare* Definitzione
fàere marcos de diferente colore, màncias de brutore, mescamente de cosa chi no ndhe andhat; pònnere intzimia de maladia, de guastu, nàrrere cosas chi disonorant s'àteru, o fàere vilesas, male
Sinònimos e contràrios
macrare,
tacai 1,
traschiare 1
| ctr.
smanciai
/
aciacai,
anneciare,
colpire,
inciacai,
tunconire
Frases
s'arenada ammàciat s'arrobba ◊ eus ammaciau su muru de ollu ◊ ant ammanciau s'arrobba
2.
fillu miu, no ti ammancis de vilesas!
Tradutziones
Frantzesu
tacher
Ingresu
to stain
Ispagnolu
manchar
Italianu
macchiare
Tedescu
beflecken.
ammacigài , vrb: ammaciucari,
ammaciugai,
maciugai* Definitzione
pistare unu pagu, fàere a giúmburu, fàere pistadura
Sinònimos e contràrios
abbugnai,
abburrutonare,
aggatare,
atzumbarare,
atzumbonare
Frases
portamu is palas totu ammacigadas fortzendi paris, sentza de podi artziai (Maxia L.)◊ dh'iat donau una punta de pei a sa serra de sa camba e iat iscramiau frighendusí su tretu chi dh'iat ammaciugau ◊ soe benniu po ti ammaciucari
Tradutziones
Frantzesu
écraser,
battre
Ingresu
to bruise,
to crush
Ispagnolu
abollar,
aplastar
Italianu
acciaccare,
pestare
Tedescu
treten auf.
ammacigonài , vrb Sinònimos e contràrios ammaciugai Frases chi dhu cassant in mesu, cun cussu giogu, a unu dh'istrecant e dh'ammacigonant in pulmonis! Ètimu srd.
ammaciocài , vrb: ammatzocai, ammatzucare, matzucare Definitzione iscúdere a matzucu, a fuste, tocare o ingòllere, pistare; giare ifadu, múngia meda Sinònimos e contràrios ammatolare, isciúdere, pistae, magiare / ammatanai, impeltinare, incidai Frases sa cardanera est ammaciochendusì is alas in sa càbbia ◊ babbai est sempri ammatzochendimí sa conca anca iat a èssi ora de mi circai maridu! 2. is arrúndilis si pesant a bólidu, ammatzocadas de is arrajus bàscius de sa nea ◊ in benas ti ammatzocat sa calentura Ètimu srd.
ammaciociàe, ammaciociài , vrb Definitzione
fàere a macióciu, pònnere prupas, crèschere
Sinònimos e contràrios
imprupire
Frases
Olghixedha… in cussu tempus gei fuit Olghixedha, ma immoi gei s'est ammaciociada!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grossir,
engraisser
Ingresu
to fatten
Ispagnolu
engordar,
echar carnes
Italianu
diventar grasso,
impolpare
Tedescu
dick werden.
ammacionài , vrb: ammascionai,
ammatzonare,
matzonare Definitzione
istare o pònnere cicios o crocaos coment’e allorigaos; su si pònnere che a su margiane (matzone), cuare, fàere che a su matzone
Sinònimos e contràrios
aciunciulire,
acoconare,
acuculiare,
aculigionai,
acuculiedhare,
arruntzai
/
abbuare,
acuae,
acrodhare,
intanae,
istichire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
être aux aguets
Ingresu
to lie in wait
Ispagnolu
acechar
Italianu
stare in agguato
Tedescu
auf der Lauer liegen.
ammacitàe, ammacitài , vrb Definitzione fàere a bregúngia, brigare e fàere a befa e po cussu etotu abbatire, coment'e abbasciare a ccn. a macitu, a cosa de pagu contu Sinònimos e contràrios abbirgonzire, afachilare, ibregungire, ifachilare | ctr. abantai.
ammacitài , vrb Definitzione fàere a matzos, a matzos piticos.
ammacitàu , pps, agt Definitzione de ammacitae; chi istat allorigau crocau che is gatos, prus che àteru firmu po mandronia Sinònimos e contràrios acoconau ammacionau Ètimu srd.
ammaciucàri ammacigài
ammaciugadúra , nf: maciugadura Definitzione su ammaciugai; genia de pistadura, giúmburu de calecunu cropu Sinònimos e contràrios abbugnadura, abburrutonada, buglione, bugnu 1, bumburusone, ciumbone, cocorroi, tzulumbone Ètimu srd.
ammaciugài ammacigài
ammacocàe , vrb Definitzione fàere a macoco, essire pagu abbistu, tontu Sinònimos e contràrios abbambanai, abbrabbalucai, abbucallotare, atolondrai, atontixinare Ètimu srd.
ammacràu , agt Definitzione chi est a màncias, cotu o abbruxau a sole Sinònimos e contràrios acotilau, ammoriscau Ètimu srd.
ammacuadòri , nm Sinònimos e contràrios pistalardu.
ammaculàre , vrb Sinònimos e contràrios abbalaucare, abbengare, acisai, ammaghiare, ammainai Frases custu pudhu ammàculat sas pudhighinas!
ammaculiàdu , pps, agt Definitzione
de ammaculiare; fintzes chi est atontau, ammammalucau
Sinònimos e contràrios
ingalenau
/
abbabbiocatu,
abballalloadu
/
cdh. ammaculiatu
2.
mesu ammaculiadu, sonniendhe sa fache soliana, ischidadu no so e ne drommidu (P.Muresu) l'ant ammaculiadu a bellas peràulas
Tradutziones
Frantzesu
assoupi
Ingresu
drowsed
Ispagnolu
adormecido
Italianu
assopito
Tedescu
schlafend.
ammaculiaméntu , nm Sinònimos e contràrios ammacúliu Ètimu srd.