ammachiósu , agt Definizione chi ammàchiat, chi incantat de cantu est bellu, bonu, de cantu praghet Sinonimi e contrari ammajaditu Etimo srd.
ammàchiu , nm Definizione
cosa o unu chi faet ammachiare de cantu praghet o de cantu est bellu: nau a befa o in cobertantza, su contràriu / tènniri a. po unu = èssere ammachiados, alluscados pro unu
Sinonimi e contrari
abbaradhamentu,
dischíssiu
2.
coromeu carigadu, ses un'ammàchiu!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enchantement,
folie,
tocade
Inglese
madness,
spell,
infatuation
Spagnolo
encanto,
chaladura
Italiano
incanto,
follía,
infatuazióne
Tedesco
Zauber,
Wahnsinn,
Schwärmerei.
ammaciàe, ammaciài, ammaciàre, ammaciàri , vrb: ammanciai,
ammarciai,
maciare* Definizione
fàere marcos de diferente colore, màncias de brutore, mescamente de cosa chi no ndhe andhat; pònnere intzimia de maladia, de guastu, nàrrere cosas chi disonorant s'àteru, o fàere vilesas, male
Sinonimi e contrari
macrare,
tacai 1,
traschiare 1
| ctr.
smanciai
/
aciacai,
anneciare,
colpire,
inciacai,
tunconire
Frasi
s'arenada ammàciat s'arrobba ◊ eus ammaciau su muru de ollu ◊ ant ammanciau s'arrobba
2.
fillu miu, no ti ammancis de vilesas!
Traduzioni
Francese
tacher
Inglese
to stain
Spagnolo
manchar
Italiano
macchiare
Tedesco
beflecken.
ammacigài , vrb: ammaciucari,
ammaciugai,
maciugai* Definizione
pistare unu pagu, fàere a giúmburu, fàere pistadura
Sinonimi e contrari
abbugnai,
abburrutonare,
aggatare,
atzumbarare,
atzumbonare
Frasi
portamu is palas totu ammacigadas fortzendi paris, sentza de podi artziai (Maxia L.)◊ dh'iat donau una punta de pei a sa serra de sa camba e iat iscramiau frighendusí su tretu chi dh'iat ammaciugau ◊ soe benniu po ti ammaciucari
Traduzioni
Francese
écraser,
battre
Inglese
to bruise,
to crush
Spagnolo
abollar,
aplastar
Italiano
acciaccare,
pestare
Tedesco
treten auf.
ammacigonài , vrb Sinonimi e contrari ammaciugai Frasi chi dhu cassant in mesu, cun cussu giogu, a unu dh'istrecant e dh'ammacigonant in pulmonis! Etimo srd.
ammaciocài , vrb: ammatzocai, ammatzucare, matzucare Definizione iscúdere a matzucu, a fuste, tocare o ingòllere, pistare; giare ifadu, múngia meda Sinonimi e contrari ammatolare, isciúdere, pistae, magiare / ammatanai, impeltinare, incidai Frasi sa cardanera est ammaciochendusì is alas in sa càbbia ◊ babbai est sempri ammatzochendimí sa conca anca iat a èssi ora de mi circai maridu! 2. is arrúndilis si pesant a bólidu, ammatzocadas de is arrajus bàscius de sa nea ◊ in benas ti ammatzocat sa calentura Etimo srd.
ammaciociàe, ammaciociài , vrb Definizione
fàere a macióciu, pònnere prupas, crèschere
Sinonimi e contrari
imprupire
Frasi
Olghixedha… in cussu tempus gei fuit Olghixedha, ma immoi gei s'est ammaciociada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grossir,
engraisser
Inglese
to fatten
Spagnolo
engordar,
echar carnes
Italiano
diventar grasso,
impolpare
Tedesco
dick werden.
ammacionài , vrb: ammascionai,
ammatzonare,
matzonare Definizione
istare o pònnere cicios o crocaos coment’e allorigaos; su si pònnere che a su margiane (matzone), cuare, fàere che a su matzone
Sinonimi e contrari
aciunciulire,
acoconare,
acuculiare,
aculigionai,
acuculiedhare,
arruntzai
/
abbuare,
acuae,
acrodhare,
intanae,
istichire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
être aux aguets
Inglese
to lie in wait
Spagnolo
acechar
Italiano
stare in agguato
Tedesco
auf der Lauer liegen.
ammacitàe, ammacitài , vrb Definizione fàere a bregúngia, brigare e fàere a befa e po cussu etotu abbatire, coment'e abbasciare a ccn. a macitu, a cosa de pagu contu Sinonimi e contrari abbirgonzire, afachilare, ibregungire, ifachilare | ctr. abantai.
ammacitài , vrb Definizione fàere a matzos, a matzos piticos.
ammacitàu , pps, agt Definizione de ammacitae; chi istat allorigau crocau che is gatos, prus che àteru firmu po mandronia Sinonimi e contrari acoconau ammacionau Etimo srd.
ammaciucàri ammacigài
ammaciugadúra , nf: maciugadura Definizione su ammaciugai; genia de pistadura, giúmburu de calecunu cropu Sinonimi e contrari abbugnadura, abburrutonada, buglione, bugnu 1, bumburusone, ciumbone, cocorroi, tzulumbone Etimo srd.
ammaciugài ammacigài
ammacocàe , vrb Definizione fàere a macoco, essire pagu abbistu, tontu Sinonimi e contrari abbambanai, abbrabbalucai, abbucallotare, atolondrai, atontixinare Etimo srd.
ammacràu , agt Definizione chi est a màncias, cotu o abbruxau a sole Sinonimi e contrari acotilau, ammoriscau Etimo srd.
ammacuadòri , nm Sinonimi e contrari pistalardu.
ammaculàre , vrb Sinonimi e contrari abbalaucare, abbengare, acisai, ammaghiare, ammainai Frasi custu pudhu ammàculat sas pudhighinas!
ammaculiàdu , pps, agt Definizione
de ammaculiare; fintzes chi est atontau, ammammalucau
Sinonimi e contrari
ingalenau
/
abbabbiocatu,
abballalloadu
/
cdh. ammaculiatu
2.
mesu ammaculiadu, sonniendhe sa fache soliana, ischidadu no so e ne drommidu (P.Muresu) l'ant ammaculiadu a bellas peràulas
Traduzioni
Francese
assoupi
Inglese
drowsed
Spagnolo
adormecido
Italiano
assopito
Tedesco
schlafend.
ammaculiaméntu , nm Sinonimi e contrari ammacúliu Etimo srd.