A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

apizàre apillài

apizàre 1 apigliài

aplanadúra , nf: apranadura, apraniadura Definitzione su apranare, allisare; àstula de prana, pulidura de linna fata cun sa prana Sinònimos e contràrios allisadura, berrumballa, doladura, pilibili, pranadura, pulidura / aglianadura, apranamentu, impraniadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rabotage Ingresu planing Ispagnolu cepilladura, virutas Italianu piallatura Tedescu Hobeln.

aplanài, aplaniài apianàre

aplànsu , nm Definitzione manera de fàere su ballu a borta a borta.

aplatàre apatài

aplaudíre, aplaudíri , vrb Definitzione tzacurrare is manos coment'e singiale de adduimentu a su chi narat s'àteru, po fàere bonu a cara a unu, po dhi fàere onore.

aplàusu , nm Definitzione tzàcurru de manos Sinònimos e contràrios tzacarramanu, tzocamanos.

aplicài, aplicàre , vrb: apricare, aprigare 2 Definitzione pònnere, adatare, apicigare una cosa a un'àtera 2. su sàmbene aplicade [trad. rendete efficace] chi azis derramadu in una rughe! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu appliquer Ingresu to apply Ispagnolu aplicar Italianu applicare Tedescu kleben.

aplopodhàre , vrb: aporpodhare, aprapudhae, -ai, -are, aprapuedhai, apropodhai, apropudhai, -are, aprupudhai, porpodhare Definitzione istare totu tocandho, a suighidura, cun is manos (fintzes cun significau sessuale) Sinònimos e contràrios ammanucai, ammanutzare, apalpedhare, apalpuzare, aparpidare, aprapitai, atrapidare, tochitae Frases si ti bollis afancedhai… dhui est cuss'istàtua: tenis àsiu aprapudhendi! ◊ aprapudhas s'amanti sempri in parti de corrali! ◊ ses tui chi fust apropodhandu, mugendu…◊ at cumentzau a mi aporpodhare in totu sa carena Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu palper Ingresu to touch, to squeeze Ispagnolu manosear Italianu palpeggiare, fornicare Tedescu befühlen.

aplumài, aplumàre, aplumbài , vrb: aprumae, -ai, -are, aprumbai Definitzione fàere a prumu; pònnere su prumu po sardare calecuna cosa; pònnere bene a prumu, in verticale; callai a ciorbedhu, essire sàbios; fintzes fàere a pesu in s'istògomo, nau de papares Sinònimos e contràrios insabiai Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu plomber Ingresu to plumb Ispagnolu emplomar, aplomar Italianu impiombare Tedescu verbleien.

apobidhài , vrb rfl: apopidhare Definitzione su si fàere mere de calecuna cosa, de unu logu Sinònimos e contràrios acabarrare, apoderai 1, impadronizire, impobidhai, impoderare | ctr. ispobidhare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'emparer Ingresu to take possession Ispagnolu apoderarse Italianu impadronirsi Tedescu sich bemächtigen.

apobidhíri , vrb Sinònimos e contràrios apobidhai Frases una sorri si boliat apobidhiri totu sa siendha sa sienda.

apoboretàda , nf: pabarotada Definitzione cosa chi si narat po avertimentu, comente e a briga a ccn. Sinònimos e contràrios abburruntu, atzúrridu, bria, missamanu, rimbicu Frases est meda fissiosa e isalimentada, no ti artzat mancu de cristas si tue la cuntristas cun s'apoboretada (G.Ruju) Tradutziones Frantzesu reproche Ingresu recall, reproach Ispagnolu reproche, reprensión Italianu rimpròvero, biàsimo, richiamo autorévole Tedescu Vorwurf, Verweis.

àpoca àpica

apocaciàda , nf Definitzione abbruncada, foedhada chi faet abbarrare male a ccn. Frases su pastori no si aspetàt cust’apocaciada ananti de is presentis e nci betat sa conca a terra bregungiosu (S.Praxolu).

apocài , vrb Definitzione fàere essire in bregúngia, ofèndhere, fintzes coment'e pèrdere de ànimu, de atza, de fortza Sinònimos e contràrios afachilare, ofèndhere 2. ti biu apocau, custu merí: ita tenis? Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu mortifier, humilier Ingresu to mortify Ispagnolu apocar Italianu mortificare, umiliare Tedescu demütigen.

apocalísse , nf Definitzione genia de visione, mescamente sa de santu Giuanni evangelista Tradutziones Frantzesu Apocalypse Ingresu apocalipse Ispagnolu apocalipsis Italianu apocalisse Tedescu Apokalypse.

apochitàu , nm Definitzione its, pzn? (Spano Vocabolariu 67, "beccabriccioli"); in Fueddarxu teuladesu, "azzardato" Ètimu spn. poquito.

apócu , nm Definitzione cosa chi si narat de unu, a unu, coment'e a bàntidu (fai is apocus a unu), cosa de bellu o de bonu chi si dhi agatat o si dhi connoschet Sinònimos e contràrios tzivimentu Frases in s'iscambilladura de is bias s'intendit unu mari de saludus e apocus a canc'una bagadia (Gd.Piras)◊ apocus a tui, maistu Faustinu!