A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

còlda còdra

coldiòla, coldiólu codriòla

coldolinàju , nm Definitzione cricadore de codrolinu, unu cricandho codrolinu Ètimu srd.

coldòne , nm: cordone, cordoni Definitzione genia de codriola, grussita o fine, segundhu ite; oru longu, chi essit in calecunu muru, ischina o ischinale de teulada Sinònimos e contràrios cordozu 1, turrutu Maneras de nàrrere csn: c. de muru, de muneda; c. de arretza = aundi si atacant is gamus; c. de para = su cordone chi sos padres zughent imboligadu presu in chitu, subra de s'àbbidu; c. de su butone = saita, itl. funìcolo spermàtico; c. de s'imbíligu o de bídhiu = saita, itl. cordóne ombelicale Frases su predi, acabbada sa missa, inghitzat a s'iscapiai su cordoni de chintzu ◊ sa maista de partu at segau su cordone de s'imbíligu a su pipiu candho est naschiu Sambenados e Provèrbios smb: Cordone, Cordoni Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu cordon Ingresu string Ispagnolu cordón Italianu cordóne Tedescu Schnur.

coldonéri , nm Sinònimos e contràrios allatzu, presógliu Ètimu srd.

coldózu , nm: cordozu, cordorzu Definitzione afrigimentu, pena, dispraxere chi si provat in s'ànimu Sinònimos e contràrios dispiachere, dolu | ctr. cuntentesa, gosa Frases candho s'ànima mea est in cordozu, chirco apozu in sa durchesa de sas pupas tuas (G.Piga)◊ cantu bos naro est giustu e bos conto su fatu cun coldozu ◊ eo apo cordorzu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena ◊ apo cordorzu finas de sos animales chi bido morzendhe Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu douleur profonde Ingresu deep sorrow, condolence Ispagnolu pesar Italianu dispiacére, cordòglio Tedescu Bedauern, Schmerz.

coldulàriu , nm Sinònimos e contràrios iltentina, mannaditzus Ètimu srd.

colembradúra , nf Definitzione su colembrai, tròchere o incrubare a una parte, a ispendhentadura (pendhendho de prus a una parte) Sinònimos e contràrios ispendhentadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu déséquilibre Ingresu imbalance Ispagnolu desequilibrio Italianu squilìbrio Tedescu Ungleichgewicht.

colembrài , vrb: acolembrare, collembrari, colombrai Definitzione nau mescamente de su linnàmene segau a tàulas, essire trotu, allacau, atrotigau, colembru; fintzes pònnere o mantènnere una cosa betada a una parte, coment'e orruendho Sinònimos e contràrios abbajonare, abbrovinare, acocovedhae, agionedhare, atrotiai, atzumborai, corcobare, imbartzonare, inconcobare, ingiolvinare / aliverrare Frases is portas si colombrant ◊ custa fentana est totu colembrara: linnàmini mau! 2. dh'iscudit dus pinnigosus, dhi betat una manu a is gangas e nce dhu colombrat palas a su muru! Tradutziones Frantzesu gondoler, fléchir Ingresu to bend, to twist Ispagnolu torcerse Italianu incurvarsi, contòrcersi (détto del legname) Tedescu sich beugen, sich krümmen.

colémbru calémbru

colèo , agt, nm Sinònimos e contràrios balosso, ballalloe, gingiorre, scimpri, sciolocau.

colèra , nm Definitzione genia de maladia apicigosa chi leat a istentinas Frases o mostros chi de gràscias sedes privos, bos atachet su tifu o su colera! ◊ dae inie fit partidu su colera chi che aiat ispérdidu mesu bidha Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu choléra Ingresu cholera Ispagnolu cólera Italianu colèra Tedescu Cholera.

colerósu , agt Definitzione chi est malàidu de colera, chi dhi at picigau colera Frases ndhe l'ant batidu a fàghere barantena che unu colerosu Tradutziones Frantzesu cholérique Ingresu choleraic Ispagnolu colérico Italianu infètto di colèra Tedescu cholerakrank.

colessàda , nf Definitzione su colessai Sinònimos e contràrios argiolada 1, ciaciarada, colessu, crastulada, foxilada Ètimu srd.

colessài , vrb: colissai Definitzione criticare naendho a bodhetu, a s'afaiu, istare a chistionu, alleghetandho Sinònimos e contràrios argiolae, arrallai, bodhetai, ciaciarai Frases tui ses sempri colissendi! ◊ una dí cun fradi miu colessaus impai e dhi apu nau: Dai ca si papaus un'ou!

colesséri , agt, nm Definitzione chi o chie costumat a colessai, a istare criticandho Sinònimos e contràrios allegàrgiu, bodheteri, contulàgliu, crastuleri, foxileri, licuteri, piscinàrgiu Ètimu srd.

coléssu , nm, nf: colissa Definitzione tragàgiu, cosa chi si narat a s'afaiu de s'unu e de s'àteru; colissa fintzes grefa de bodheteris, gente chi foedhat male de is àteros Sinònimos e contràrios bodheta, crítica, naravèglia Ètimu srd.

colèta , nf: coreta Definitzione oru de istrada, genia de cora, fintzes a incodau, ororu de is istradas po arregòllere s'abba próina a manera de no fàere s'istrada fossos o allagare Sinònimos e contràrios manchina, coneta Tradutziones Frantzesu caniveau, rigole Ingresu gutter Ispagnolu cuneta Italianu cunétta Tedescu Straßengraben.

colgiòni callòni

colgiunài coglionài