A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

frazéllu flagéllu

frazía farzía

frazicadúra , nf Definitzione su si frazigare, su si guastare o pudrigare; cosa fràziga, purdigada Sinònimos e contràrios frazigamentu, prudicadura / frazigúmene Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourrissement, détérioration Ingresu rotting Ispagnolu pudrimiento, podredumbre Italianu infracidiménto Tedescu Faulen.

frazicàmene , nm Definitzione cosa totu fràziga, guasta Sinònimos e contràrios frazigúmene Ètimu srd.

frazicàre , vrb: frazigare Definitzione su essire pudrigau, fràzigu, nau de unas cantu cosas lassadas a tropu tempus; foedhandho cun arrennegu, abbarrare, istare a tropu e sentza de motivu sentza de fàere nudha candho unu serbit puru, o fintzes iscúdere de mala manera, apodhare iscudendho Sinònimos e contràrios abburdèschere, apudrigare, guastai Frases sa mela l'at chérfida arribbare ma si est frazigada ◊ si pioet candho su fenu est prontu, lu fràzigat totu ◊ cussa est un'ispina mala a frazigare 2. ti che ses frazigadu tota die in su tzilleri, ca tantu no ndhe tenias cosas de fàghere!…◊ pro cussu e pro cussu, menzus fràzigadi in domo! 3. sas gheleas fràzicant su mundhu de malidade 4. si lu torras a tocare ti fràzico a su muru: ti l'imparo eo a ti pònnere chin sos piús minores! Sambenados e Provèrbios prb: abba currente no fràzigat bentre Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourrir Ingresu to rot Ispagnolu podrir Italianu infracidire Tedescu faulen.

frazicàu , pps, agt: frazigadu Definitzione de frazicare; chi est totu fràzigu, pudrigau; chi istat firmu Sinònimos e contràrios fràzicu, pordiau / asseliadu, assentuladu 2. s'elva fit tota frazigada 3. colaiant sa zorronata in créjia invetzes de istare frazicatas in domo.

frazichía , nf Definitzione cosa fràziga, pudrigada Sinònimos e contràrios frazicore, frazigúmene.

frazicòre , nm Definitzione frazigúmene, nau fintzes solu in su sensu de dannu, disastru Sinònimos e contràrios frazigúmene Frases cussu beranu, a dispetu de sos frazicores de sa gherra, pariat prus craru e amorosu de sos àteros Ètimu srd.

fràzicu , agt, nm: fràzigu Definitzione nau mescamente de cosas de papare, erbas o linnas, chi est guastu, pudrigau de no aguantare; foedhandho cun tzacu, fatu, chistione Sinònimos e contràrios frazigadu, marcitau, pordiau / cdh. fràcicu Maneras de nàrrere csn: casu fràzigu = casu martzu, fatu; ista fràzigu! = abarra firmu!; iscúdere che fràzicu = iscúdere a mal'istropiadura Frases chi siat perfetu in sestu forsi no bi at cristianu: si un'aizu at de sanu, est fràzigu su restu ◊ s'aradu de ferru est totu fràzigu de ruinzu ◊ so che a su frutu fràzicu, chi tenet su colore bellu a fora ◊ muru chi sustenet trae no est fràzigu ne sortu ◊ bi at frommija chi faghet su nidu in sa linna fràziga 2. ma a ti cheres fàghere sos fràzigos tuos?!…◊ lu depet àere iscutu male: su carrale iscudet che fràzicu! Ètimu itl. fràcico Tradutziones Frantzesu pourri, putrescent Ingresu rotten, rotting Ispagnolu podrido Italianu putrefatto, màrcio, putrescènte Tedescu faul.

frazigàdu frazicàu

frazigadúra frazicadúra

frazigaméntu , nm Definitzione su si pudrigare, su essire mantzau foedhandho de ossu, pruschetotu de dentes) Sinònimos e contràrios frazicadura / nenciadura Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu carie Ingresu bony decay Ispagnolu caries (f) Italianu càrie òssea Tedescu Knochenfraß, Karies.

frazigàre frazicàre

frazigòne , agt, nm Definitzione chi o chie est sugetu meda a si immalaidare Sinònimos e contràrios maladióngiu | ctr. sanu Ètimu srd.

fràzigu fràzicu

frazigúmene, frazigúmini, frazigúmu , nm Definitzione cosa fràziga, pudrigada Sinònimos e contràrios frazichia, frazicore, prudicatone / cdh. fracicúmini, fracicumu Frases su carru si est falendhe totu a frazigúmene, irbandhonadu, fora ◊ sa foza si prúdigat e finit totu a frazigúmine Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pourriture Ingresu putrefaction Ispagnolu podredumbre Italianu marciume, putridume Tedescu Fäule.

fràzu , nm, agt Definitzione su bènnere mancu de sa cosa posta a fàere una faina, trebballu, isfortzu, e fintzes su pentzare cun dispraxere a calecuna cosa chi no andhat bene; chi est frazadu Sinònimos e contràrios consumu / dispiachere, impudu Frases restant de afidare luego, cun pagu frazu, ca, tantu, sa picioca puru est chena parentes ◊ bi ant fatu abbusos, frazos, dannos ◊ làssala inoghe a manigare, a fiza tua, no tet èssere su frazu de!… 2. bestit frazu e lutuosu mantu Sambenados e Provèrbios prb: male cuadu, frazu de pubidha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu usure, souci Ingresu wearing out, grief Ispagnolu desgaste, disgusto Italianu logorìo, crùccio Tedescu Abnutzung, Kummer.

frè, frèa , nf: frebba, frebbe, frei Definitzione calidesa de corpus prus arta, budhiore chi ponet a unu malàidu po calecunu infetu; alluscadura de s'ómine po sa fémina o de custa po s'ómine; maladia, cosa mala meda, de tímere / frebbas martesas, frebbes maltas = callentura po infetu de brucellosi Sinònimos e contràrios caentura, caglientura Maneras de nàrrere csn: intrada de frebba = arrebatu, afracada de callentura; callentura de frebba = frebbita, sinnale chi bi at carchi maladia; frebba sighida = callentura chi no bollit passai; frebba de intrare su late = callenturedha chi ponit a sa partera candu cumentzat a portai lati meda; frebba de tres dies = de malària; laras de frebba = laras sicas, trapadas de sa frebba; cúrrere sos cadhos de sa frebba = èssere a irbariones de sa frebba arta; èssere che bràsias de fogu de sa frebba = portai callentura forti; tímere che frea, a freas = meda Frases sa frebba ponet, intrat, abbàssiat, essit ◊ prite, nara, dae die in die consumindhe ti ses a frebba lena? (A.Paba)◊ tenes calura ca sa frebba ti est essindhe ◊ li fit fachendhe zocos su binu o li fit ponendhe frebbe? ◊ sa frebba mi est allumendhe!◊ cussu ti curat dogna frei 2. est Lucífera o Callina sa chi ti ponit sa frei? ◊ custas sunt frebbes de amore! 3. cussos fint malos, timidos che frea ◊ a cussus dhus timu a frea! ◊ fit intrendhe unu zerru malu meda e lu fint timindhe che frea ◊ bos curat de dogna frei cun prodígius soberanus ◊ ses pianghendhe pro sa frea de su benidore (G.Sconamila) Ètimu ltn., itl. febre(m), febbra Tradutziones Frantzesu fièvre Ingresu temperature Ispagnolu fiebre Italianu fèbbre Tedescu Fieber.

frèa 1 , nf Sinònimos e contràrios beca 1, tíngiu Frases si corco in letu o mi setzo mi sero su manighinzu de custa frea Tradutziones Frantzesu teigne Ingresu tinea Ispagnolu tiña Italianu tigna Tedescu Grind.

freàdu , nm: freatu Definitzione pigighedhu de carre morta chi si ndhe istacat de sa pedhe Sinònimos e contràrios atiza, atògia, cadassa, crosta, muga, pagiagoda, solla, tizola / iscatadura.