A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

gusariósu , agt Definitzione nau de ccn., chi tenet gusàriu, chi est sàbiu Sinònimos e contràrios sàbiu Ètimu srd.

gusàriu , nm Sinònimos e contràrios sabidoria.

gusórju, gusórzu , nm Definitzione genia de apertura in is intaulaos po artzare a un'istàulu Sinònimos e contràrios caderata, trapa Frases comente intreit in sa gianna, fit su gusorzu abbertu e che faleit a giosso.

guspinèsa , nf Definitzione genia de lepedha famada, sa chi faent is maistos de Gúspini Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.

gúspinu grúspinu

gussòrgia, gussòrja , nf Definitzione genia de lóriga de corria chi si ponet a su giuale po dhue fàere intrare sa punta de sa timona de su carru o de s'arau Sinònimos e contràrios agione, alasoni, bagione 1, cajone 1, sesúgia Terminologia iscientìfica msg Ètimu ltn. cursoria.

gustadórgiu , nm Definitzione logu inue si abbrovendhat bestiàmene Sinònimos e contràrios ammascadórgiu, aproendhatógliu.

gustài , vrb: gustare Definitzione papare, fàere s'ustu, papare a pràngiu; fintzes abbrovendhare; pigare gustu tastandho sa cosa de papare Sinònimos e contràrios assagiai, atastare, bustare, inciuciare, mascare, papai, ticare / immulzare / aggradae, piàchere Frases lassai is batallas e isterreisí po gustai! ◊ pudhu e pudhichina no si gustant de solu chilinzone ◊ nos gustamus de mura, de ficu e de pira ◊ chie est avesu a sa tropejalia no si gustat de pane sueradu ◊ a gustare nos daiant coconedha e casadina ◊ murgo, aproendho sos cadhos e sas bacas e mi nche gusto sos porcos 2. sa fruta est dulche a la gustare 3. leade su gafè, o sa birra o comente bos gustat! Ètimu ltn. gustare Tradutziones Frantzesu goûter, savourer Ingresu to taste Ispagnolu gustar, saborear Italianu gustare Tedescu schmecken.

gustaméntu , nm Definitzione su gustare, su tastare Sinònimos e contràrios assazadura, tastadura Ètimu srd.

gustàre gustài

gustàri , nm Definitzione su primu papare de sa die, su mengianu, ma fintzes su de duos, su de mesudie Sinònimos e contràrios immulzu / pragnu Tradutziones Frantzesu petit-déjeuner Ingresu breakfast, lunch Ispagnolu desayuno Italianu colazióne Tedescu Frühstück, Mittagessen.

gustàu , pps, agt, nm Definitzione de gustare; chi o chie at papau, o est tzatzau Sinònimos e contràrios mascadu, satzau Sambenados e Provèrbios prb: su gustau no si ammentat de su famiu.

gustívile , agt Definitzione nau de ccn., chi faet divertire, chi praghet, divertiu Sinònimos e contràrios ispassile, ispassiosu Ètimu srd.

gustósu gultósu

gústu , nm: (cun g- a lampalughe) Definitzione su papare de mesudie; fintzes papare e bastat Sinònimos e contràrios bustu / mànicu Frases candho beniat isse li ammaniaiant s'allozu e su gustu ◊ s'autonomia no est una cosa in prus, un'ispétzia de casu fratadu o de pimentu chi si podet o no si podet pònnere pro fàchere prus licantzu su gustu: s'autonomia est su gustu (Z.F.Pintore) Ètimu ltn. gustu(m).

gústu 1 , nm: (no faet mai s'aféresi de g-) Definitzione genia de cuntentu chi si leat cun calesiògiat de is chimbe sentidos, su pràghere, ma fintzes sa cuntentesa chi si provat in s'ànimu; su disígiu de calecuna cosa Sinònimos e contràrios contentu, géniu, piachere, saboi / desizu | ctr. dirgustu Maneras de nàrrere csn: èssiri de bonu g. = chi cumprendhet ite est bonu e ite nono; a gustu miu, tuu, suu = comente piaghet a mie, a tie, a isse; dare su g. a ccn. = acuntentaidhu, dàreli su cuntentu, lassàreli fàghere comente disizat; leare su g. a unu = negàreli su cuntentu; fàghere g. a una cosa = leare gustu, ingustare Frases totu ant mandhigadu su segundhu cun apititu e cun gustu linghendhesindhe finas sos pódhighes ◊ de abbardente si ndhe at dau una paja de issurcadas chin gustu 2. lassa tue custu carrasciale de modas macas, custu gustu feu chi cheret dogni cosa istrupiare (A.Casula)◊ andhaiant pro gustu a lis fàghere sas cartas sa majarza ◊ a zogare gai no bi leo gustu ◊ si fiza mia si cheret cojare cun cussu, su gustu sou no bi lu leo! ◊ su maistu fut cumentzendu a pigai gustu a sa política 3. sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ su babbu li catzaiat donzi gustu: l'aferraiat a cojuos, a binnennas, a tusorzos, a garas poéticas ◊ podes seberare a gustu e a piaghere ◊ a su fizu li daet donzi gustu ◊ lu tiant cherrer bídere e tocare a gustu insoro Sambenados e Provèrbios prb: mellus unu gustu chi no centu siendas Tradutziones Frantzesu plaisir, goût Ingresu taste, pleasure Ispagnolu gusto Italianu gusto, piacére Tedescu Geschmack, Gefallen, Lust.

gúta , nf: gute Definitzione paràlisi de una parte de sa carena po tupadura de un’artéria de su crebedhu; in is frastimos, acidente, male bastat chi siat / g. sirena = paràlisi furminante Sinònimos e contràrios acidente, paralisia / marturéntzia Frases de candu dhi est cabau guta issu no at pótzidu fai prus nudha ◊ dhi at cabau guta e at pédriu fuedhu ◊ est rutu in terra pariat mortu: fint timendhe de li èssere falada una guta 2. mi calit guta chi no nau su giustu! ◊ anchi dhu calit guta! ◊ guta corali si calit, cadhatzanus! ◊ Perdu abarrat coment'e chi dhi siat calada guta candu Gesugristu dhi est passau ananti cun is manus acapiadas Terminologia iscientìfica mld Ètimu ltn. gutta Tradutziones Frantzesu apoplexie, paralysie Ingresu apoplexy, paralysis Ispagnolu apoplejía Italianu apoplessìa, paràlisi Tedescu Schlaganfall, Apoplexie, Lähmung, Paralyse.

gúta 1 , nf: gutza Sinònimos e contràrios botiu, gutia*, istidha, istídhigu, làmbria, lútiu, lútria, paspia Frases at ghetau una guta de ollu in sa pingiada ◊ deo puru nche apo ghetau sa gutza mea in sa tassa!

gúta 2 , nf Definitzione maladia a is annoigadòrgios, chi si ufrant / g. a sas manos = chiragra; g. a sos pes = peanas Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu goutte (méd.) Ingresu gout Ispagnolu gota Italianu gótta Tedescu Gicht.

gútas , nf pl Definitzione genia de figura in trebballos de architetura Ètimu spn. gotas.