A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

iscordólu , nm Definitzione su iscordolare, manera de si mòvere e camminare de su bestiàmene (o àteru) a filera (mescamente in camminos) Frases canno beniat su tempus de trubare a s'istula sas arbeghes calànt a iscordolu (Z.Porcu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu flux Ingresu downflow Ispagnolu fluencia Italianu deflusso Tedescu Abfluß.

iscordulàre , vrb Definitzione pònnere totu a tréulu, chentza órdine; a logos, bogare su matzàmene de unu pegus pangau Sinònimos e contràrios isordulare, suliertare, trauai Frases mi at iscorduladu tota sa domo mancuberi che apet intradu dannarzos! (G.Ruju) Ètimu srd.

iscordulàre 1 iscordolàre

iscorduledhàre , vrb Definitzione isordulare, isconciare cosa fata o assentada fata bene Sinònimos e contràrios ifàghere, ifasciare, isciusciai, iscoldiolare Ètimu srd.

iscorfionàre , vrb: iscrofinare, iscrofionare Definitzione fàere iscrofiones, iscarrafatonis, fàere improdhos a pinna, passadas de pinna chentza órdine, iscríere Sinònimos e contràrios abburrugonare, scarrafatai Frases apenas finidu de iscrofinare subra de una cartella, su zuighe li at dimandhadu a bídere si isse bi fit Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gribouiller Ingresu to scrawl Ispagnolu emborronar, garabatear Italianu scarabocchiare Tedescu bekritzeln.

iscorfiòne , nm: iscranfioni, iscrofione Definitzione iscritura mala a lígere, frigada de pinna a improdhu, cosa fata male Sinònimos e contràrios scarrafatoni.

iscorfiòne 1 ischifiòne

iscòrgia iscòrtza

iscorgiài, iscorgiàre iscogliàre

iscorgínu , nm Definitzione chie faet su trebballu de iscorgiare (fintzes is matas po s'orrusca).

iscorgioladúra , nf: iscorzoladura, iscroxobadura, scraxoladura Definitzione su iscorgiolare (si podet nàrrere fintzes de sa carre); su corgiolu puru chi si ndhe segat de calecuna cosa Sinònimos e contràrios frasca, iscorzadura, iscorzolamentu, iscrabiada, iscrotzadura, scocioladura / ttrs. iscugiuradura Frases sa partida a bòcia acabbàt sempri cun iscroxobaduras e segadas a iscanciofadura! 2. custa est iscorzoladura de patata Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu écorçage, décortication, scarification Ingresu barking, scarification Ispagnolu descortezamiento, descascarar, escarificación Italianu scorzatura, scortecciatura, scarificazióne Tedescu Abrindung, Entrindung, Schröpfung.

iscorgiolàre , vrb: iscorjolare, iscorzolare, scroxolai Definitzione bogare o segare su corgiolu, su pigiolu Sinònimos e contràrios arroscai, innetare, iscroxuai, scociolare, scorgiai, scrociolai, spilloncai | ctr. incroxolai Frases iscorzolare sa patata, sa linna Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éplucher Ingresu to peel Ispagnolu pelar Italianu sbucciare Tedescu schälen.

iscória , nf: scória Definitzione parte de iscartu chi abbarrat de calecuna cosa.

iscorídu , agt Sinònimos e contràrios acoradu, afligidu, contribbuladu, iscoradu, iscoraziu Frases incomintzeit a piànghere iscoridu e airadu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu découragé, abattu Ingresu disheartened Ispagnolu desanimado Italianu sfiduciato Tedescu verzagt.

iscorigài, iscorigàre , vrb: iscuriai, iscuriare, iscuricare, iscurigai, iscurigare, scurigai Definitzione essire o fàere iscuru, nau de sa die, apustis chi si ch’est intrau su sole Sinònimos e contràrios imbugiare, indenotire, iscurèssere, murinai | ctr. abbrèschere, illuchèschere Maneras de nàrrere csn: avb.: iscúriga no iscúriga = cumentzendi a iscurigai; iscurighendhe = s'ora chi est faghíndhesi iscuru, itl. all'imbrunire Frases mi parit chi s'iscorighit sa luxi e no nci siat àturu che prantu (B.Lobina)◊ inue si l'iscúrigat si corcat ◊ parentes istimados e amigos, cudhos chi lughiant che isprigos, mi ant cussos su logu iscuriadu! (B.Sulis)◊ de sos tres annos chi si est atzegadu, pro issu su logu si est iscuriadu ◊ toca, càstia cummente istat nonna tua e torra a innoje prima de iscorigare!◊ abarra cun nosu, ca est iscurighendu, aspeta ca cenaus! 2. candu at cumpréndiu ca su distinu de custu fillu fut malu si dhi est iscorigau su coru 3. in foras fiat giai iscorigau mortu 4. semus assupridos a bidha iscurighendhe Terminologia iscientìfica sdi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire nuit Ingresu to darken Ispagnolu anochecer Italianu farsi nòtte, annottare Tedescu Nacht werden.

iscorigàu , pps, agt, nm: iscuricau, iscurigadu, scurigau Definitzione de iscorigare / a iscurigau = a denote, a s'iscurigada, iscurigandho, ctr. a s'albéschida 3. sos pastores che ghirant a dommo iscuricau mannu.

iscoríu , nm, nf: iscuria, iscuriu, scoriu Definitzione mancàntzia o farta de lughe, su no dhue àere lughe, su èssere totu su logu a s'iscuru (ma si manígiat che agt. puru: un'aposentu iscuriu = iscuriosu)/ iscuriu mútzigu = scuriu mamutu, iscuru mútiu, itl. buio pésto Sinònimos e contràrios bujore, iscuricore, iscuru, niedhore / iscuricosu Frases abetat a iscoriu chi passit callincunu ◊ sos lampos sunt ilgiarendhe su terrinu in custa note de iscuria ◊ est iscuriu che in buca ◊ colza issa chi est falada in iscuria manna! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu noir, obscurité Ingresu dark Ispagnolu oscuridad (f), tinieblas Italianu bùio, oscurità Tedescu Dunkel, Finsternis.

iscorizonàre , vrb Definitzione bogare o fàere orrúere su corizone de su linu ogronandho (illimpiandhodhu de s'ossu) Ètimu srd.

iscòrja , nf Sinònimos e contràrios foete, iscórria.

iscorjàda , nf: iscorzada Definitzione su iscorjare; fintzes orrutòrgia mala a terra de si arrasigare sa carre / dare un'i. = arrúiri a corpu e mali Sinònimos e contràrios arratroxa, iscartinada, istrampada, ruta Ètimu srd.