A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

imbícu , nm Definitzione su s'imbicare apare, atóbiu Sinònimos e contràrios addóbiu.

imbidadòri , nm: imbirarori Definitzione chie binchet s’imbidu, su diritu de che portare su santu de sa crésia in bidha a sa crésia in su sartu Ètimu srd.

imbidài , vrb Definitzione presiare, pedire, nàrrere in calecuna manera a unu a pigare cosa, mescamente giogandho; fintzes giare agiudu po unu bisóngiu apretosu Sinònimos e contràrios combidare / agiudai Ètimu itl. invitare.

imbideàdu , pps, agt: imbideau, imbiderau Definitzione de imbideare; chi tenet o portat idea, gana manna de ccn. cosa / male imbideadu = chi no ndi tenit própiu ganas Sinònimos e contràrios abbideau, ideau, inganatzidu, intensionau, intirioladu | ctr. dilganadu, lésinu 2. no mi parit tanti imbideau a istudiai su piciochedhu! ◊ sunt totu imbideados a su bellu ◊ furiat imbideau a agatai fémina a cojai ◊ cussus funt imbideaus: benint fintzas a s'úrtima dí sentza de farta peruna!◊ zente bi at male imbideada chi a totu che cheret arrivire! (Sozu)

imbideàre , vrb Definitzione su si pònnere calecuna idea in conca, tènnere idea de…bòllere Sinònimos e contràrios ifideare Frases imbideadas si sunt sas persones po abberrer sos muros de ogni tanca (Sozu).

imbideàu, imbideràu imbideàdu

imbidhigài , vrb Definitzione pònnere, crèschere a bentre, essire a bentre manna, a bídhiu mannu Ètimu srd.

imbidhigaméntu , nm Definitzione su imbidhigai Ètimu srd.

imbidhuinàre , vrb Definitzione atontare, atrudire, fàere a badhine, a mediore Sinònimos e contràrios scilibriri, scimingiai Ètimu srd.

imbídia , nf: imbígia, imbija Definitzione su sentidu chi si provat candho no si ndhe tenet praxere de su bene de s’àteru Sinònimos e contràrios ascru, fingidadi, imbidiosia, ódia, tírria, tirriosia Frases si s'imbídia fuit tinza fumis totu tinzosos! Sambenados e Provèrbios prb: no apas imbígia de priucu ingrassatu ne de pogheredhu mennatu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu envie Ingresu envy Ispagnolu envidia Italianu invìdia Tedescu Neid.

imbidiài, imbidiàre , vrb: immidiare Definitzione àere o provare o sentire imbídia, gelosia, ma nau fintzes in su sensu de disigiare cosa bona chi si iat a bòllere Frases is nostus fuant tempus maus chi no fait a imbidiai ◊ totus a cine dh'at biu mi dh'ant immidiau! 2. su pane est su piús alimentu imbidiadu Ètimu itl. invidiare.

imbidiosía , nf Sinònimos e contràrios ascru, imbídia, ociania, ódia, tírria Frases is sorris, trastochendi de imbidiosia, iant detzídiu de dha bí ispaciada (E.Sanna) Ètimu srd.

imbidiósigu , agt Sinònimos e contràrios imbidiosu Frases sa de bosàterus est isceti imbídia, seis imbidiósigus! Ètimu srd.

imbidiósu , agt, nm: imbijosu, imbiriosu, immidiosu Definitzione chi o chie dhu tenet de naturale a si dispràxere o sentire ódiu po su bene de is àteros Sinònimos e contràrios belosu, fengiosu, imbidiósigu Frases cussus funt palleris, faulàncius e imbiriosus ◊ sa tràbila zirat a tundhu de su fedu timorosa chi matzone, imbijosu, no l’issèrmonet su fizu ◊ seo immidiosu ca a cane malu orruet ossu bonu! Terminologia iscientìfica ntl Ètimu itl. invidioso.

imbidonài , vrb: imbidonare 1, imbironai, immadonare, immidonare Definitzione fàere in crore, pònnere s’imbidonu a is trastos de orrobba po abbarrare tèteros, bene istiraos prentzaos Sinònimos e contràrios amidare, ammedonare / inteterare Frases is serbidoras essiant a deventali imbidonau e a mucadori ricamau (C.Musio Costa)◊ notesta dh'imbidonu e cras prànciu su telu ◊ sa camisa pariat prenciada a tella, cun is brutzitus e colletu imbironaus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu amidonner, apprêter Ingresu to starch Ispagnolu dar almidón Italianu inamidare, apprettare Tedescu stärken.

imbidonaméntu , nm Definitzione su imbidonare, su pònnere s’imbidonu a s’orrobba Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apprêt Ingresu size Ispagnolu apresto Italianu apprètto Tedescu Appretur.

imbidonàre , vrb Definitzione pònnere cosa in bidones Ètimu srd.

imbidonàre 1 Sinònimos e contràrios imbidonài

imbidòni, imbidònu , nm: imbironi, ismidone, umbidone Definitzione farraímpia, sa matza de su trigu postu a modhe dies meda, suetu, lassau pausare e iscolau: essit bianca che late e s’impreat po meighina e po pònnere a s’orrobba prentzandhodha po essire unu pagu tètera Sinònimos e contràrios farraímpia, groru, madone Frases at budhiu s'imbidoni po imbidonai sa biancheria ◊ sa bistimenta bèni prenciada a imbironi fut pronta de allogai Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu amidon Ingresu starch Ispagnolu almidón Italianu àmido Tedescu Stärke.

imbidràdu , agt Definitzione chi est che imbidru, chi paret imbidru, nau prus che àteru de is ogos candho unu est o paret mortu Sinònimos e contràrios abbidradu Frases sa zente atontada fit abbaidendhe ebbia, chena betare súlida, cun sos ogros imbidrados Ètimu srd.