píssinu 1 , nm Sinònimos e contràrios tródhia.
pissiòri , nm: pitigore,
pitzigore,
pitzigori,
pitziori Definitzione
genia de pistidhore in sa pedhe chi faet a iscrafíngiu, chi friet, paret de púnghere; fintzes gana manna de calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
abbrugiore,
budhiorza
Frases
si furint fatus púngiri de s'àrgia e iant inténdiu feti unu pissiori lébiu ◊ a pitziori ti pigant is gunnedhas mias? ◊ mancai siast arrullada, pitziori meda tenis! ◊ su iscràfiri meda fait a pitziori etotu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
démangeaison
Ingresu
itch
Ispagnolu
picor,
comezón
Italianu
pizzicóre,
prurito
Tedescu
Juckreiz,
Jucken.
pissiósu , agt: pitigosu,
pitziosu Definitzione
chi pítziat, chi ispirtit (de punghidura, pitigadura, budhidura), o chi est de sabore forte, pitzigorosu (nau de cosas de papare o bufare): si narat fintzes de cosas chi dispraxent, chi dolent
Sinònimos e contràrios
ispurtidhosu,
ispurtiolu,
pitzigorosu,
pitzulosu
/
àspidu
Frases
fint frantos dae su fumu pitigosu ◊ in s'istadi su soli est pitziosu
2.
casu martzu pitziosu ◊ gighiat unu coinzolu cun pumatas, melinzanas e una màcia de piberone pitigosu ◊ s'acuardenti est pitziosa
3.
est pitziosu e grai su bíviri in logu allenu de istràngiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
piquant
Ingresu
thorny,
spicy
Ispagnolu
punzante,
cortante,
picante
Italianu
pungènte,
piccante
Tedescu
stechend,
scharf,
pikant.
píssira , nf Sinònimos e contràrios pissiredha.
pissirèdha , nf Definitzione in su foedhare de o cun is pipios, sa natura de s'ómine, píssira Sinònimos e contràrios bichiriola, bobborota, lelledha, picita, pilledha, pillighita, puzonedha, tórrina Ètimu srd.
píssiri , nm: pítziri Definitzione puntighedha de calecuna cosa Maneras de nàrrere csn: in pítziri = in pitzus, in punta; èssiri parau in pítziri, èssiri in píssiris in píssiris = èssere apunta apunta a…; èssiri o istai in pítziri in pítziri, in pitzirighedhu = a orighedhu, in puntirighita; portai (unu fuedhu) in pítziri de lingua = pàrrere própiu de l'ammentare ma chentza resessire a lu nàrrere Frases in centu tiaus: gei fiast in pítziri, a nci arrui aici! ◊ mi nc'est essiu de conca ca est nervosa: custas dis est in píssiris po dónnia cosa ◊ tengu is ogus cun is làmbrigas in pítziri 2. si fiat sétzia in pítziri in pítziri de sa cadira.
pissíta pissèta
pissítu , pps Definitzione de pissíghere Sinònimos e contràrios pessighidu Frases su puzonedhu est naschidu po no èssere pissitu, e invetze l'ispómpiat unu catzadore…
píssiu písciu
píssu pícius
píssu 1 , nm: pitu,
pitzu 2 Definitzione
sa buca de dónnia genia de pigione; css. cosa chi faet o abbarrat a punta; foedhandho de ccn., su fàere chi tenet, a poderiu, a prepoténtzia / formica pitzirúvia = una calidade de formiga, a conca orrúbia
Sinònimos e contràrios
bicu,
bículu 1,
pítiche,
pítuli
/
ispuntone 1,
punta 1
Maneras de nàrrere
csn:
cocòi de pitzus, trabballau a pitz'e unga = piu, pane fatu totu a bicos; segai su pitzu a ccn. = irmurràrelu, smurrai s'atrevimentu; èssiri o torrai a pitzu calau = tristu, dispiàghidu, abbirgonzadu; portai su fuedhu in pitzedhu de língua = chi paret própriu de l'ammentare, ca s'ischit, e però no si resessit a lu nàrrere, no benit
Frases
su sabbateri teniat unu papagallu mannu: portàt unu pissu chi Deus ndi campit! ◊ su puzonedhu aperit su pitu e che picat su bucone ◊ sa columba bodhit una chima de oliba e lia ghirat in su pitu, a Noè ◊ e comenti seu? su pitzu sanu e sa coa segada! ◊ pudhas e anates sont afainatas dae unu bicu a s'àteru acapitanne fenu chin su pitzu
2.
unu pitzu de s'artari ◊ sos pitos de su monte ◊ suta de una fasche de sida e fozisina si semeschiaiat unu pitu de zancheta
3.
tropu pitzu tenit, cussa fémina!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pitzus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bec,
pointe,
coin
Ingresu
beak,
border,
point
Ispagnolu
pico
Italianu
bécco,
punta,
lémbo
Tedescu
Schnabel,
Spitze,
Zipfel.
píssu 2 písciu
pissúca pisciúca
pissulài , vrb: pitulare, pitzulae, pitzulai, pitzulare, pitzulari, pitzuliare, pitzulicare Definitzione coment'e pigare a bicadas, a ispítzulos (fintzes fàere una segada a serros tundhendho) Sinònimos e contràrios biculare, ispiciulare, piticare Maneras de nàrrere csn: pitulare sa chiterra = sonaidha tochendi is cordas a ispitzuladura; pitzulai de ogu = pònnere ogru; pitzulare sa castanza = ispitighedhare, fàghere una segadedha chi no si tzochet coghindhe Frases imbelosida puru, sa tachina pitulesit sa pudha ◊ duas tiricas in sa safata, chentu fainas pro un'ispera, pítula pítula a sa tabbachera ◊ mariapiga at pitulau deghe figos ◊ fut timorosa che pillonedhu chi píssulat farinalla e si fut fuia 2. nues de corroncas sunt pitulandhe tírrios assustados 3. custa borta mi parit ca ti pítzulat sa giustítzia, a tui! 4. filla mia, calincunu malu chi ti bit, aici bella, ti pítzulat de ogu! Ètimu srd.
písta , nf, nm: pistu Definitzione su pistare, nau fintzes in su sensu de su sufrimentu, sa pelea de su faghevaghe, de unu faghevaghe furighedhosu; surra de cropos / fàghere a pistos = pistai, fai a pimpiridas Sinònimos e contràrios antua, cadha, cària, cumbata, impodha, inzotu, matana, mugna, pistapone, rebbatu / banzu 1, magiadura, surra Frases no si ndhe podet prus de su pistu chi si picat ◊ bos damus pista manna fachendhe su cocone in domo ◊ si ischerezis comente est istada sa pista, faghet làstima a bois puru 2. de sa pista chi li deint lu fregasseint e ndhe molzeit ◊ tziu Missente mi at postu pore e no isco ite l'apat mantesu dae mi dare una pista Ètimu srd.
pistabísta , avb Definitzione pistandho sèmpere, acropandho, ammungiandho, pigandho pelea Frases est un'andai pistabista, feriveri, arrósciu oi de custus, cras de cudhus, a iscónchius, a murrúngius.
pistàciu , nm: pistatzu 1 Definitzione
genia de linna chi faet unu frutu coment'e una nencioledha pitica e longhita, bona a papare e impreada po cundhimentu: sa fògia de bisura assimbígiat unu pagu a sa carrubba / p. de terra = nantzola o nuxedha americana (Arachis hypogea)
2.
in su furru meu aturraia fintzas pistatzu e méndhula po is carratoneris
Terminologia iscientìfica
frt, Pistacia vera
Tradutziones
Frantzesu
pistachier,
pistache
Ingresu
pistachio
Ispagnolu
pistachero,
pistacho
Italianu
pistàcchio
Tedescu
Pistazie.
pistàda , nf Definitzione su pistare Sinònimos e contràrios cerfada, pistadura, pistamentu, pistorada, pistore Ètimu srd.
pistadòra, pistadòre , nf, nm Definitzione aina po pistare (fintzes po iscúdere orrobba samunandho) Ètimu srd.