schíchera , nf: schíchiera Definitzione giogu a birillas, a pículas, o fintzes sa manera de tirare sa birilla (candho si depet tirare atesu e tocat a pònnere sa manu in benugos) Frases po giogai a schíchera tocat a èssi assumancus in dus: si fait su fossedhu in terra e serbint is biríglias Terminologia iscientìfica ggs.
schicherài , vrb Definitzione giogandho a birillas, tirare a cropu sa birilla posta tra s'unga de su pódhighe mannu e sa matza de s'inditziali e bochíere (fèrrere) cussa de su cumpàngiu (chi segundhu de ite est fata si podet fintzes segare, schicherai) Frases a schicherai est a ferri sa ballina firma de un'àteru giogadori candu unu fait spondi sa sua cun d-unu pistincu.
schícheru , nm Definitzione bínchida, tanti de puntos giogandho a birillas.
schichiàda , nf Definitzione su schichiai, su chi si narat (prus che àteru in cobertantza) o chi si faet po fàere a cumprèndhere calecuna cosa Sinònimos e contràrios acínnidu Frases abarrit seguru, su meri, apu cumpréndiu sa schichiada! (F.Carlini) Ètimu srd.
schichiài , vrb Definitzione acinnare a ccn. cosa (prus che àteru cun foedhos naos in cobertantza, ma no solu) Frases de custa cosa nd'ant schichiau a su preidi puru e gei est de acórdiu (I.Pillosu)◊ fait s'ogu a su pastori e dhi schíchiat a boxi bàscia: Toca, torrancedhi a ghetai sa pedra asuba!◊ ti dh’emu schichiau ca Francisca mi est pràxia!◊ mamma, fui in s'abbramu de ndi dhi schichiai e immoi si dhu nau.
schíchiera schíchera
schidài , vrb: ischidare*, scidai, scirai Definitzione acabbare de dormire; fàere passare su sonnu; cricare de èssere prus abbistos o prus atentos Sinònimos e contràrios abbeltudare, abbitzare, irvertudare, sciambullai, seguzare / allutae | ctr. dormire Frases mi scidai fatuvatu, notesta, a tussi fintzas chi mi ndi seu pesada ◊ a una filla fémina depit andai sa mama a ndi dha scidai ◊ po si ndi scidai su sonnu s'isciàcuat sa cara 2. scida, Bidhanoa, scida!
schidonàda , nf Definitzione sa cosa chi cabet totu a una borta infrissia in s'ischidone Sinònimos e contràrios ispidada, spidonada Frases fui totu sa noti a fúrriu a fúrriu cument'e una schidonada de petza Ètimu srd.
schidonài , vrb: inschidonai*, schironai Definitzione infrissire, púnghere sa petza in s'ischidone po dh'orrostire Sinònimos e contràrios iferchire, ifertzire Frases schidonai sa petza.
schidonèra , nf Definitzione genia de parastàgiu a pònnere is ischidones Ètimu srd.
schidòni , nm: ischidone*, schironi Sinònimos e contràrios ispidu Frases maistu ferreri, schidoni de linna.
schídu , agt: ischidu* 1,
scidu Definitzione
chi o chie est a ogos apertos, faendho atentzione, chi no tenet sonnu
Sinònimos e contràrios
ischidadu,
izadu
/
abbillu,
abbistu,
speltu
| ctr.
dormiu
Maneras de nàrrere
csn:
sonniai a sa scida = bisare a ogros abbertos; donai, fai scidu = fàghere carchi cosa pro serbire de abbizu, de avisu, pro chi àtere intendhat, itl. dare l'allarme
Frases
cussu est scidu che marxani in mesu de is angionis!
Tradutziones
Frantzesu
éveillé
Ingresu
awake
Ispagnolu
despierto
Italianu
désto
Tedescu
wach,
munter.
schifítu , nm Definitzione its, ischifu? Frases sa prima crapa si fit pesada a bebbéchinos, sa de duas su matessi schifitu.
schífu , agt, nm: ischifu*, schivu Definitzione chi faet coment'e a gana lègia, genia de gana lègia chi si sentit po cosa chi no praghet, chi est cosa de arrefudare: in cobertantza, su margiane Sinònimos e contràrios afàstiu, àscamu, ascu, gheléstia, grisu, irgrísiu, ischefa, ischifera, schivori / abborrésciu, ascamile, ischifosu Frases bandulleri schivu, passa a innòi! ◊ fac'e coga schiva! 2. fut unu logu acantu su schivu apretàt, no fiat a fidai mancu a dedí chi dhu'iat robba minuda e si betàt finas a su mardiedu
schífu 1 , nm: ischifu* 1, schivu 1 Definitzione genia de barca a fundhu ladu, ciatu, longa agiummai oto metros e larga duos; schivu est sa scifedha o tianu de linna po impastare sa farra e cumossare Sinònimos e contràrios balva / conca 1, conconedhu, ischivedha, lebbreri.
schighígliu , nm Definitzione genia de nígridu, chighígliu, tzérriu, chi betant is ómines ballandho comente atripant su pei a terra Sinònimos e contràrios boche, bérchida, irgargu, ólchidu, tírriu Ètimu srd.
schighitzí , vrb Definitzione iscabbúllere de un'impíciu, èssere líbberos Sinònimos e contràrios iscabbúllere.
schiliài schiài
schiligavénu , nm Sinònimos e contràrios fuisèssini, lantzinavenu, liscierba, lissialissiaebra, saltiavenu, segavenu, signurica Terminologia iscientìfica anar, chalcides chalcides.
schíliu schéulu