A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

schíllia , nf: ischíglia* Sinònimos e contràrios sonagiolu, trillitu Frases a sa múntzia su pastori dhi at postu sa schíllia.

schilliàri , vrb Definitzione iscostiare, mòvere cosa a istesiadura Sinònimos e contràrios illalgare, iscritzire, istesare, istirire, istregire, trancire | ctr. acoltziare, acostai Frases schilliadinci ca seu sciacuendi in terra! (L.Monni)◊ candu fut isterrendho sa stoa po si corcari, schilliandu is predas intendhet una boxe ci ndi essiat de suta de terra…

schilvésciu , agt Definitzione nau de figura o cosa, chi no orruet o no arresurtat comente a un'ala a s'àtera de sa mesania Sinònimos e contràrios cdh. schilvessu.

schína , nf: ischina* Definitzione sa parte de apalas de sa carena, in mesu in mesu; sa filera de ossos (33 o 34) chi andhat de su gatzile a su frustale de sa coa, totu coment'e a nodos subràbari e poderaos apare de pòdere aguantare totu sa carena (mescamente in su cristianu, ca camminat prantau) Maneras de nàrrere csn: s. de teulada = su tretu prus artu, in sas caberturas a duas abbas; s. de muru = contonada; ollu de s. = triballu, pelea; andai schina schina = colare serra serra, in logu de monte Frases a parangai sa schina, a trabballai siat! ◊ stocada, bellus a cumandai: cussus sa schina gei no dh'indullint! 2. issu at sempri nau chi est schina, ma dèu seu prus furca de issu: dhu depu frigai ammarolla! ◊ furca bècia, cussu, prusu schina de totus!

schinài , vrb Definitzione truncare o addolorire s'ischina, irrenare Frases mi dhoi seu totu schinau prantendi cussa patata! ◊ su serbidori si schinat po su meri Ètimu srd.

schinài 1, schinàli , nm: ischinale* Definitzione cosa o logu a bisura de ischina: oru in mesu longu e tretu largu in betada a un'ala e a s'àtera Maneras de nàrrere csn: s. de teulada = su tretu prus in artu de sa cabertura a duas abbas; sa biga de su schinai = su petzu de mesu, in su puntu prus artu de sa cabertura Frases in cussu schinali dhui at matas mannas de ílixi.

schincedhósu , agt: schinchidhosu, schincidhosu Sinònimos e contràrios dengau, dengheri, dengosu, minghenghi, mirringhengu, scanceriau, scanceriosu Frases cussa piciochedha est schinchidhosa: faindedha benni a innòi! ◊ oi ge sesi schinchidhosa, Maria Candelera!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu minaudier Ingresu mawkish Ispagnolu dengoso Italianu smanceróso Tedescu geziert.

schincería , nf Sinònimos e contràrios isamànchiu, iscancériu.

schinceriài scanceriài

schinceriósu scanceriósu

schincériu scancériu

schinchídha , nf: iscincídha, scinchidha, scincidha, sincidha Definitzione orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau meda pistandhodhu, assardandho a elétricu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare Sinònimos e contràrios chinchidha, cinciriga, cispa, flaria, fraidha, ichinchidha*, ischinchiridha, istenchidha, làntica, pispidha, tighinisa.

schinchidhósu, schincidhósu schincedhósu

schinéntzia , nf: ischinéntzia* Definitzione male a su gúturu Sinònimos e contràrios focale.

schinitzài , vrb: schinnissai, schinnitzai Definitzione tènnere schinitzu, èssere schinitzosu, fintzes giare istrobbu, fastidiare / schinnitzai sa brenti = tènnere fàmine, afinamentu Frases primu ti narat a sonai e chi sonas si schinnissat, e su pòberu malàdiu depit ingurti e citiri! Ètimu srd.

schinitzósu , agt: schinnitzosu, sciniciosu, scinitzosu, sfinitzosu Definitzione chi no abbarrat asseliau, chi no arrennescet a istare firmu o apaghiau, po arreolu, idea o cosa chi timet o chi iat a bòllere Sinònimos e contràrios afrodhiosu, apedhiosu, aprecariau, fazelladu, pistichinzosu, spedhiosu / cdh. afrodhiulatu / acascabellau, aggrillau, dengosu / angultiosu, congosciosu Frases as donau boxi a anninnias apaxiadoras po pipius scinitzosus ◊ biu trumas de cruculeus sfinitzosus ◊ seu sciniciosu e fàciu a manera de coitai 2. su coru fiat una pregonta schinnitzosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu impatient, capricieux Ingresu eager, whimsical Ispagnolu ansioso, caprichoso Italianu smanióso, irrequïèto, capriccióso Tedescu aufregend, erregt, kapriziös.

schinítzu , nm: ischinitzu*, schinnitzu, sciníciu, scinitzu, sfinítziu, sfinitzu Definitzione genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e oriolu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere, fintzes ifadu / malu sciníciu = impudu, arrepentimentu; s. de brenti, a s'istògumu = afinamentu, isanimamentu Sinònimos e contràrios afródhiu, arraolu, fazellu, finitzu, franédiga, furighedha, pestighinzu, pidinu, pistu Frases s'ispédhiu ponit scinitzu ◊ fillus mius, candu no seis in domu tèngiu unu schinitzu!…◊ allodhu torrau, no tenit assébiu: a ndi tenit de scinitzu! ◊ dh'ant portada a s'uspidali ma teniat giai su scinitzu de sa morti, e difatis si est morta una pariga de oras apustis ◊ de candu apu biu cudhu piciocu tenemu unu sciníciu e non poremu istai sentz'e dhu torrai a biri! 2. ti biu a bisura de fàmini: ita tenis, schinnitzedhu?! 3. at donau un'aderetzada a su coscinu ca dhi fait scinitzu Tradutziones Frantzesu agitation, énervement Ingresu eagerness Ispagnolu desasosiego Italianu irrequietézza, smània Tedescu Unruhe, Aufregung.

schinnidàtzu , agt Definitzione nau de boghe, chi est unu pagu sorrogada, iscannia.

schinnidúra , nf: schinnirura Definitzione isperradura de cosa chídrina, tostada, deasi comente dha faet sa canna chi si aperit de longu, ma chentza èssere segada deunudotu Sinònimos e contràrios abbelta, afilada, afiladura, cannidura, filidura, isperrada, tzacadura Frases est iscorrovonendi sa fentana in dogna schinnirura ◊ sa luxi passat in is schinniduras de is portellitus de sa fentana Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lézarde, crevasse Ingresu cleft, crack Ispagnolu grieta, hendidura Italianu fenditura, lesióne Tedescu Riß, Beschädigung.

schinníri scanníri