schíllia , nf: ischíglia* Sinonimi e contrari sonagiolu, trillitu Frasi a sa múntzia su pastori dhi at postu sa schíllia.
schilliàri , vrb Definizione iscostiare, mòvere cosa a istesiadura Sinonimi e contrari illalgare, iscritzire, istesare, istirire, istregire, trancire | ctr. acoltziare, acostai Frasi schilliadinci ca seu sciacuendi in terra! (L.Monni)◊ candu fut isterrendho sa stoa po si corcari, schilliandu is predas intendhet una boxe ci ndi essiat de suta de terra…
schilvésciu , agt Definizione nau de figura o cosa, chi no orruet o no arresurtat comente a un'ala a s'àtera de sa mesania Sinonimi e contrari cdh. schilvessu.
schína , nf: ischina* Definizione sa parte de apalas de sa carena, in mesu in mesu; sa filera de ossos (33 o 34) chi andhat de su gatzile a su frustale de sa coa, totu coment'e a nodos subràbari e poderaos apare de pòdere aguantare totu sa carena (mescamente in su cristianu, ca camminat prantau) Modi di dire csn: s. de teulada = su tretu prus artu, in sas caberturas a duas abbas; s. de muru = contonada; ollu de s. = triballu, pelea; andai schina schina = colare serra serra, in logu de monte Frasi a parangai sa schina, a trabballai siat! ◊ stocada, bellus a cumandai: cussus sa schina gei no dh'indullint! 2. issu at sempri nau chi est schina, ma dèu seu prus furca de issu: dhu depu frigai ammarolla! ◊ furca bècia, cussu, prusu schina de totus!
schinài , vrb Definizione truncare o addolorire s'ischina, irrenare Frasi mi dhoi seu totu schinau prantendi cussa patata! ◊ su serbidori si schinat po su meri Etimo srd.
schinài 1, schinàli , nm: ischinale* Definizione cosa o logu a bisura de ischina: oru in mesu longu e tretu largu in betada a un'ala e a s'àtera Modi di dire csn: s. de teulada = su tretu prus in artu de sa cabertura a duas abbas; sa biga de su schinai = su petzu de mesu, in su puntu prus artu de sa cabertura Frasi in cussu schinali dhui at matas mannas de ílixi.
schincedhósu , agt: schinchidhosu,
schincidhosu Sinonimi e contrari
dengau,
dengheri,
dengosu,
minghenghi,
mirringhengu,
scanceriau,
scanceriosu
Frasi
cussa piciochedha est schinchidhosa: faindedha benni a innòi! ◊ oi ge sesi schinchidhosa, Maria Candelera!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
minaudier
Inglese
mawkish
Spagnolo
dengoso
Italiano
smanceróso
Tedesco
geziert.
schincería , nf Sinonimi e contrari isamànchiu, iscancériu.
schinceriài scanceriài
schinceriósu scanceriósu
schincériu scancériu
schinchídha , nf: iscincídha, scinchidha, scincidha, sincidha Definizione orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau meda pistandhodhu, assardandho a elétricu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare Sinonimi e contrari chinchidha, cinciriga, cispa, flaria, fraidha, ichinchidha*, ischinchiridha, istenchidha, làntica, pispidha, tighinisa.
schinchidhósu, schincidhósu schincedhósu
schinéntzia , nf: ischinéntzia* Definizione male a su gúturu Sinonimi e contrari focale.
schinitzài , vrb: schinnissai, schinnitzai Definizione tènnere schinitzu, èssere schinitzosu, fintzes giare istrobbu, fastidiare / schinnitzai sa brenti = tènnere fàmine, afinamentu Frasi primu ti narat a sonai e chi sonas si schinnissat, e su pòberu malàdiu depit ingurti e citiri! Etimo srd.
schinitzósu , agt: schinnitzosu,
sciniciosu,
scinitzosu,
sfinitzosu Definizione
chi no abbarrat asseliau, chi no arrennescet a istare firmu o apaghiau, po arreolu, idea o cosa chi timet o chi iat a bòllere
Sinonimi e contrari
afrodhiosu,
apedhiosu,
aprecariau,
fazelladu,
pistichinzosu,
spedhiosu
/
cdh. afrodhiulatu
/
acascabellau,
aggrillau,
dengosu
/
angultiosu,
congosciosu
Frasi
as donau boxi a anninnias apaxiadoras po pipius scinitzosus ◊ biu trumas de cruculeus sfinitzosus ◊ seu sciniciosu e fàciu a manera de coitai
2.
su coru fiat una pregonta schinnitzosa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
impatient,
capricieux
Inglese
eager,
whimsical
Spagnolo
ansioso,
caprichoso
Italiano
smanióso,
irrequïèto,
capriccióso
Tedesco
aufregend,
erregt,
kapriziös.
schinítzu , nm: ischinitzu*,
schinnitzu,
sciníciu,
scinitzu,
sfinítziu,
sfinitzu Definizione
genia de idea chi no lassat istare in pàusu, coment'e oriolu po cosa chi si timet o chi si iat a bòllere a presse, chi no si biet s'ora de àere o de fàere, fintzes ifadu / malu sciníciu = impudu, arrepentimentu; s. de brenti, a s'istògumu = afinamentu, isanimamentu
Sinonimi e contrari
afródhiu,
arraolu,
fazellu,
finitzu,
franédiga,
furighedha,
pestighinzu,
pidinu,
pistu
Frasi
s'ispédhiu ponit scinitzu ◊ fillus mius, candu no seis in domu tèngiu unu schinitzu!…◊ allodhu torrau, no tenit assébiu: a ndi tenit de scinitzu! ◊ dh'ant portada a s'uspidali ma teniat giai su scinitzu de sa morti, e difatis si est morta una pariga de oras apustis ◊ de candu apu biu cudhu piciocu tenemu unu sciníciu e non poremu istai sentz'e dhu torrai a biri!
2.
ti biu a bisura de fàmini: ita tenis, schinnitzedhu?!
3.
at donau un'aderetzada a su coscinu ca dhi fait scinitzu
Traduzioni
Francese
agitation,
énervement
Inglese
eagerness
Spagnolo
desasosiego
Italiano
irrequietézza,
smània
Tedesco
Unruhe,
Aufregung.
schinnidàtzu , agt Definizione nau de boghe, chi est unu pagu sorrogada, iscannia.
schinnidúra , nf: schinnirura Definizione
isperradura de cosa chídrina, tostada, deasi comente dha faet sa canna chi si aperit de longu, ma chentza èssere segada deunudotu
Sinonimi e contrari
abbelta,
afilada,
afiladura,
cannidura,
filidura,
isperrada,
tzacadura
Frasi
est iscorrovonendi sa fentana in dogna schinnirura ◊ sa luxi passat in is schinniduras de is portellitus de sa fentana
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lézarde,
crevasse
Inglese
cleft,
crack
Spagnolo
grieta,
hendidura
Italiano
fenditura,
lesióne
Tedesco
Riß,
Beschädigung.
schinníri scanníri