ràza 1 , nf Definition
su chi abbarrat de un'orroca chi cun su tempus che calat a crantos, is orrugos de sa pedra orruta de is orrocas / pedra lada
Synonyms e antonyms
pendéntili,
tèrema
/
pradera,
pràdica,
pràica,
tèglia
Sentences
sa pedra, trodhulendhe dae sa raza, est andhada a fèrrere finas a su riu ◊ ite bellas sas razas de su monte ch'illuminais maestosamente! (A.Paba)◊ che l'ant giutu fintzas a sa raza de su monte pro che lu betare dae sa roca
Scientific Terminology
slg
Translations
French
écroulement,
escarpement
English
sheer drop
Spanish
derrumbamiento
Italian
scoscendiménto
German
Absturz.
razíle , nm Definition logu de raza Synonyms e antonyms crastarzu, pendéntili, praicàrgiu, raza 1, talloraxu Sentences dae cales isporosos raziles benies, o bentos atonzinos? Scientific Terminology slg.
razòla , nf Definition tinca de mare Scientific Terminology psc.
razòla 1 ragiòlla
razólu ragiólu
razoniéri ragioniéri
razonínu , agt Definition chi est de raza / pedra r. = chi essit a crantighedhos, chi si segat a orrugos, chi faet a raza.
ràzu ràgiu
ràzula , nf Definition genia de matraca; parte de su telàrgiu 2. arrè sas ràzulas, assenta cun passiéntzia sos istàmines e sessa custa gherra! (G.Elies)
re , nm: rei Definition
in d-unos cantu istados, su capu de s'istadu, s'autoridade prus arta lassada in eréntzia de babbu a fígiu (ma, oe, de fatu, prus símbulu chi no àteru, essendho chi s'autoridade prus arta funt is parlamentos)/ min. reixedhu / Sos Tres Res (o Pasca de Sos…)= sa festa de su ses de gennàrgiu, candho si arregodat s'imbisita de tres urreis de s'orienti a su Bambinu; serbire su re = istare in presone
Synonyms e antonyms
gurrei,
urrei
Sentences
re nostru fit Babbu Sardu Amsícora, Barisone, ca sa sarda nassione Deus l'at fata distinta (S.Casu)◊ sos tre Res de s'Oriente sunt partidos prontamente: un'istedhu in sa via faghet ghia cun lugore ◊ maladitu su rei ca sa leva at bogau po totu is bagadius!…
2.
apenas ant ischidu sa novella, sos tres res si ponzesint in caminu (S.Meloni)
Surnames and Proverbs
smb:
Re, Rei
/
prb:
in bidha de tzurpus, chini portat un'ogu est rei ◊ menzus fizu de sorte chi no fizu de re ◊ in bidha sua ognunu est rei
Etymon
itl., spn.
Translations
French
roi
English
king
Spanish
rey
Italian
re
German
König.
re 1 , nm Definition sonu e sinnu, sa de duas notas musicales.
rèa , nf: ria Definition
atítidu chi is parentes de su mortu faent cicios a inghíriu, is parentes etotu cicios a inghíriu de su mortu, arringheraos; fintzes prantu a toroju, a tzérrios po àteru / èssere a rea = a filera, arringheraus; intrare in r. = iscurtare sa resone, adduire a sa resone, ponner mente
Synonyms e antonyms
rolu,
teju
Sentences
fit fachèndhesi sa ria, pranghendhe sa sorre malassortada ◊ sunt in ria, pranghendhe ◊ sa familla in sa ria est a sucutu ca su balente no est torrau ◊ tantas caras bido totu a rea
2.
in domo sas féminas sunt a ria fata pro mene ca depo partire
3.
a minore li daiat carchi corpu de fuste pro lu fàghere intrare in rea
Scientific Terminology
sntz
Translations
French
larmes funèbres
English
pain,
lamentation
Spanish
llanto fúnebre
Italian
duòlo,
pianto fùnebre
German
Klage,
Totenklage.
reàle , nm: arreale* Definition moneda antiga de prata Sentences bi ndh'at chi bendhent s'onore pro unu reale!
reàle 1, reàli , agt, nf: riali Definition
chi pertocat sa cosa, chi est cunforma a comente is cosas funt, chi si agatat abberu, chi est abberu; chi est de su rei, chi pertocat o apartenet a su rei; nau de unu, chi mantenet su foedhu, chi faet a si ndhe fidare; coment'e nf., sa ferrovia principale
Synonyms e antonyms
veru
/
francu,
sentzillu
/
régiu
| ctr.
ifidau,
traitore
Idioms
csn:
ómine reale = sintzillu, síncheru; tempus r. = deretu, su matessi mamentu chi si faedhat o chi si faghet, chentza bi àere àteru tempus in mesu tra càusa e efetu
Sentences
sa prus zusta e reale, sa prima bandhera est custa!
2.
cussu est un'ómini reali
Etymon
itl.
Translations
French
réel,
royal
English
real,
royal
Spanish
real
Italian
reale
German
wirklich,
tatsächlich,
königlich,
ehrlich.
realía , nf: arrealia*, rialia Definition su èssere contràriu, su dha tènnere contr'a calecuna cosa o a ccn., su èssere a trivas de pare, unu contr'a s'àteru Synonyms e antonyms dibbetu, prima / betiapare Idioms csn: semus a realia = a primma, no tratamus; mi at leadu a realia = mi at leadu de mala manera Sentences chena rialia no bi at gara, cantendhe a poesia.
realidàde, realidàdi , nf Definition
sa cosa comente est, is cosas comente funt
Translations
French
réalité
English
reality
Spanish
realidad
Italian
realtà
German
Wirklichkeit.
realíncu , nm Definition
propiedade reale o demaniale
Etymon
ctl.
realenc
Translations
French
domaine de l'Etat
English
state property
Spanish
propiedad del estado
Italian
demànio
German
Domäne.
realisài, realizài, realizàre , vrb Definition fàere, fàere essire reale, fatu a cosa, a òpera, nau prus che àteru de ideas, disígios, progetos e àteru.
realmènte, realmènti , avb Definition de abberu Synonyms e antonyms veramente.
reassúmere, reassúmiri , vrb Definition nàrrere o iscríere in pagos foedhos, is cosas prus importantes, su prus necessàriu de una chistione, de un’argumentu.