trancafílu , nm: trangafilu Definition tirighedha de orrobba po acapiare su deventale in su chintzu; tirighedha de orrobba de pònnere a singiale in mesu de unu libbru; filu po istèrrere s'orrobba po asciutare Synonyms e antonyms presógliu Etymon spn. *trancafilo Translations French signet English bookmark, cord Spanish hilo, marcalibros Italian cordoncino, segnalibro German Bindfaden, Lesezeichenband.
trancaíllu , nm Synonyms e antonyms impedu / dobidori, duritu Translations French empêchement, frein English impediment Spanish obstáculo, estorbo Italian impediménto, rèmora German Hindernis.
trancamàglia , nf Definition cosa o atzione chi si faet cun trancu, in trampa Synonyms e antonyms coglionu, trampa Sentences in trancamàglia che li podiat bogare dai su coro s'arréjinu de comare ◊ mudare tiant chèrrere sa desdiciada sorte de fedales insoro rutos in trancamàglia ◊ sa trancamàglia de s'istadu fit chi, si su sordadu resessiat a recuire, li daiat una pólitza de chentu iscudos.
trancamallósu , agt, nm Definition chi o chie acostumat a fàere trancamàglias, imbodhigos, ingannos po su torracontu suo Synonyms e antonyms arruseri, trafaneri, tramposu, trancheri, trapuleri Sentences cussu trancamallosu narat de sa pedra pane: no li ponzas mente! Scientific Terminology ntl Translations French flibustier, escroc English scoundrel Spanish estafador Italian filibustière, imbroglióne German Betrüger.
tranchèra , nf Definition ricamu in sa parte de ananti de s'imbustu, segundhu su costúmene.
tranchéri , agt, nm Definition chi o chie portat trancos, dhi praghent is denghes, a istare o a pigare a losingas; chi est inganiau a féminas o, nau de fémina, a ómines Synonyms e antonyms dengheri / coallutu, pissineri Sentences o istampaxinu lestu, trancheri e femmineri, aundi ti ses postu? ◊ bessiminci de innòi, curridori, trancheri! ◊ sa fémina tranchera fait s'ómini macu! ◊ issu fiat trancheri e totu pigau de su maligràbinu.
tranchiglidàde , nf: tranchillidade, trancuillidade, trancuillidadi Definition su èssere trancuillos, in asséliu, chentza pentzamentos, in paghe Synonyms e antonyms abbaucu, assébiu, assussegu, paidhu, serenidade | ctr. oriolu Sentences as a sos tzegos sa vista torradu e a sos coros sa tranchiglidade ◊ totu est cambiadu, tranchiglidade e recreu! Translations French tranquillité English quiet Spanish tranquilidad Italian tranquillità German Ruhe.
tranchígliu , agt: tranchílliu, tranchillu, trancuílgiu, trancuillu Definition chi est in asséliu, chietu, chentza arreolu o pentzamentos Synonyms e antonyms asselenau, asseliau, asseriau, resetu, séliu | ctr. avolotadu, bolluzadu Idioms csn: t. che paba = chentza pidinos…; fàghere vida t. = chentza dificurtades, chentza patire bisonzu e ne dannos; mari t. = chi no bi at bentu, pàsidu; ista t.! = no ti les pessamentu! Sentences istit trancuílgiu ca a votai contr'a is centralis atómicas andu e comenti! Etymon ctl., spn. tranquil Translations French tranquille English peaceful Spanish tranquilo Italian tranquillo German ruhig.
tranchillài , vrb Definition istressiai, trantzire, istesiare e cambiare filada Synonyms e antonyms iscritzire, iscrostiare, issuzire, istirire, istregire, tòlchere, transiri 1.
tranchillidàde tranchiglidàde
tranchílliu, tranchíllu tranchígliu
tranchinàre , vrb: trancuinai Definition su fàere de cambas de is pipios piticos; su istare sèmpere faendho, girandho, ammungiandho, impreaos in calecuna faina, fintzes atèndhere a ccn. Synonyms e antonyms afateriai, arcobai, cuntronai, fainare / peleare Sentences a su chertu de sa vida sa boghe tua annanghes: ries, apunzas, tranchinas, pianghes (G.Fiori)◊ est sempri trancuinendi, no asséliat mai ◊ su pische est friscu, est movendhe ancora s'irgutolu, tranchinendhe morimori 2. no ndi podit prus, scerada: totu cussas féminas bècias boint trancuinadas! ◊ no fait prus a dhu trancuinai, cussu pipiu: ariseu no dhu podemu apaxiai, prangendi circhendi sa mama! Translations French agiter English to wave, to shake Spanish patalear, bregar Italian dimenare, agitare German schlenkern, hin- und herbewegen.
trancíre, trancíri , vrb: transie, transire 1, transiri, trantzire, trantziri, trasiri, trensiri, trentzí, trentziri Definition cambiare camminu, istesiare unu pagu, passare de un'oru o tretu a un'àteru, de unu camminu a un'àteru, pigare o ispostare, mòvere de unu logu (o determinu) a un'àteru; fàere a mancu, pònnere a una parte po no istrobbare o èssere istrobbaos, lassare istare a un'àtera borta, a un'àteru tempus / pps. transiu, trànsiu Synonyms e antonyms apaltare, arrociare, cansai 1, frànghere, ischerciai, istransire, issuzire, istregire, passai, pesai, stressiai, tasire, tòlchere, trantziai / crastinare, faltare Idioms csn: trantzirisí de pari = lassàresi, irbortàresi (nadu mescamente de ómine e fémina cojendhe o cojados); trantziri su puntu de… = colàreche su límite, isazerare; transire su pretzipitu = muntènneresi o istaresindhe de fàghere carchi cosa de malu, fràngheresi de s'ocasione de fàghere male; s'annu trasiu = s'annu coladu; transire su pecadu, sas cunzunturas malas = itl. fuggire il peccato, le occasioni; transire de + inf. = fàere a mancu de… Sentences si no trancis t'investo! ◊ transidí unu pagu! ◊ transis istrada po no t'incontrare deo? ◊ no transo sos tzumbos de codina in sos buturinos ◊ trantzidí de innòi a ingudheni! ◊ comenti fatzu a trentzí sa màchina po passai tui?! ◊ transit caminu candu bit a mei ◊ fiat màrtura e no si transiat de su letu ◊ su landiredhu no at trantziu sa téula in crabetura ◊ dhi at torrau sa lei sena de transiri una vírgula de su chi dhoi fiat iscritu ◊ ti giuru ca de custu votu no potzu trantziri! ◊ trasiu su soli, bivis in rénniu de bellesa ◊ sas arbeghes de inoghe che dhas trantzo a Sa Serra ◊ che ant trantziu sa làcana de su cugnau ◊ trantzidi de dienanti!◊ de s'opinioni sua no dha pòciu trancí 2. fipo vénniu peri a pede, ma cras apo imperjos chi non poto trantzire ◊ de àteru podis transiri, ma no de mòrriri ◊ no aiat pótiu transire de si cojubare ◊ su pagu chi bivis, no trantzas minutu de acanta mia! (Pillai G.)◊ de su chi mi timemu no mi trancemu! 3. no dhu permitit Deus chi si trantzaus de pari ◊ si m'istimas tui, de pari no trantzeus! ◊ at trantziu su puntu de sa seriedadi e megat de èssiri disonestu ◊ pro transire su pretzipitu donzi die mi castigo ◊ no si podit trentziri su destinu 4. su tempus trasiu est meda ◊ mi timu ca at a tocai a transiri sa coja! Etymon itl. transire Translations French éloigner, écarter, se déplacer English to remove, to step aside, to shift Spanish apartarse Italian discostare, distògliere, spostarsi, scansarsi, rinviare German entfernen, ausweichen.
trancósu , agt Definition nau de ccn., chi portat trancos, chi est totu trancos Synonyms e antonyms trancheri / aponciau Etymon srd.
tràncu trànca
trancuílgiu tranchígliu
trancuillamènte, trancuillamènti , avb Definition a sa séria, cun asséliu, in manera pàsida, chentza pentzamentos, a coro seguru.
trancuillidàde, trancuillidàdi tranchiglidàde
trancuillòne , agt, nm Definition chi o chie acostumat a èssere tropu chentza pentzamentu perunu, lassandho totu a comente bolet andhare Synonyms e antonyms ilvioladu, lebiotu | ctr. apensamentau, apidinadu, penciamentosu Sentences trancuillone, tantu za ti ndhe ses pesadu chito!… Scientific Terminology ntl Translations French insuciant English carefree Spanish despreocupado Italian spensierato German sorglos.
trancuíllu tranchígliu