trancafílu , nm: trangafilu Definitzione
tirighedha de orrobba po acapiare su deventale in su chintzu; tirighedha de orrobba de pònnere a singiale in mesu de unu libbru; filu po istèrrere s'orrobba po asciutare
Sinònimos e contràrios
presógliu
Ètimu
spn.
*trancafilo
Tradutziones
Frantzesu
signet
Ingresu
bookmark,
cord
Ispagnolu
hilo,
marcalibros
Italianu
cordoncino,
segnalibro
Tedescu
Bindfaden,
Lesezeichenband.
trancaíllu , nm Sinònimos e contràrios
impedu
/
dobidori,
duritu
Tradutziones
Frantzesu
empêchement,
frein
Ingresu
impediment
Ispagnolu
obstáculo,
estorbo
Italianu
impediménto,
rèmora
Tedescu
Hindernis.
trancamàglia , nf Definitzione cosa o atzione chi si faet cun trancu, in trampa Sinònimos e contràrios coglionu, trampa Frases in trancamàglia che li podiat bogare dai su coro s'arréjinu de comare ◊ mudare tiant chèrrere sa desdiciada sorte de fedales insoro rutos in trancamàglia ◊ sa trancamàglia de s'istadu fit chi, si su sordadu resessiat a recuire, li daiat una pólitza de chentu iscudos.
trancamallósu , agt, nm Definitzione
chi o chie acostumat a fàere trancamàglias, imbodhigos, ingannos po su torracontu suo
Sinònimos e contràrios
arruseri,
trafaneri,
tramposu,
trancheri,
trapuleri
Frases
cussu trancamallosu narat de sa pedra pane: no li ponzas mente!
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
flibustier,
escroc
Ingresu
scoundrel
Ispagnolu
estafador
Italianu
filibustière,
imbroglióne
Tedescu
Betrüger.
tranchèra , nf Definitzione ricamu in sa parte de ananti de s'imbustu, segundhu su costúmene.
tranchéri , agt, nm Definitzione chi o chie portat trancos, dhi praghent is denghes, a istare o a pigare a losingas; chi est inganiau a féminas o, nau de fémina, a ómines Sinònimos e contràrios dengheri / coallutu, pissineri Frases o istampaxinu lestu, trancheri e femmineri, aundi ti ses postu? ◊ bessiminci de innòi, curridori, trancheri! ◊ sa fémina tranchera fait s'ómini macu! ◊ issu fiat trancheri e totu pigau de su maligràbinu.
tranchiglidàde , nf: tranchillidade,
trancuillidade,
trancuillidadi Definitzione
su èssere trancuillos, in asséliu, chentza pentzamentos, in paghe
Sinònimos e contràrios
abbaucu,
assébiu,
assussegu,
paidhu,
serenidade
| ctr.
oriolu
Frases
as a sos tzegos sa vista torradu e a sos coros sa tranchiglidade ◊ totu est cambiadu, tranchiglidade e recreu!
Tradutziones
Frantzesu
tranquillité
Ingresu
quiet
Ispagnolu
tranquilidad
Italianu
tranquillità
Tedescu
Ruhe.
tranchígliu , agt: tranchílliu,
tranchillu,
trancuílgiu,
trancuillu Definitzione
chi est in asséliu, chietu, chentza arreolu o pentzamentos
Sinònimos e contràrios
asselenau,
asseliau,
asseriau,
resetu,
séliu
| ctr.
avolotadu,
bolluzadu
Maneras de nàrrere
csn:
t. che paba = chentza pidinos…; fàghere vida t. = chentza dificurtades, chentza patire bisonzu e ne dannos; mari t. = chi no bi at bentu, pàsidu; ista t.! = no ti les pessamentu!
Frases
istit trancuílgiu ca a votai contr'a is centralis atómicas andu e comenti!
Ètimu
ctl., spn.
tranquil
Tradutziones
Frantzesu
tranquille
Ingresu
peaceful
Ispagnolu
tranquilo
Italianu
tranquillo
Tedescu
ruhig.
tranchillài , vrb Definitzione istressiai, trantzire, istesiare e cambiare filada Sinònimos e contràrios iscritzire, iscrostiare, issuzire, istirire, istregire, tòlchere, transiri 1.
tranchillidàde tranchiglidàde
tranchílliu, tranchíllu tranchígliu
tranchinàre , vrb: trancuinai Definitzione
su fàere de cambas de is pipios piticos; su istare sèmpere faendho, girandho, ammungiandho, impreaos in calecuna faina, fintzes atèndhere a ccn.
Sinònimos e contràrios
afateriai,
arcobai,
cuntronai,
fainare
/
peleare
Frases
a su chertu de sa vida sa boghe tua annanghes: ries, apunzas, tranchinas, pianghes (G.Fiori)◊ est sempri trancuinendi, no asséliat mai ◊ su pische est friscu, est movendhe ancora s'irgutolu, tranchinendhe morimori
2.
no ndi podit prus, scerada: totu cussas féminas bècias boint trancuinadas! ◊ no fait prus a dhu trancuinai, cussu pipiu: ariseu no dhu podemu apaxiai, prangendi circhendi sa mama!
Tradutziones
Frantzesu
agiter
Ingresu
to wave,
to shake
Ispagnolu
patalear,
bregar
Italianu
dimenare,
agitare
Tedescu
schlenkern,
hin- und herbewegen.
trancíre, trancíri , vrb: transie,
transire 1,
transiri,
trantzire,
trantziri,
trasiri,
trensiri,
trentzí,
trentziri Definitzione
cambiare camminu, istesiare unu pagu, passare de un'oru o tretu a un'àteru, de unu camminu a un'àteru, pigare o ispostare, mòvere de unu logu (o determinu) a un'àteru; fàere a mancu, pònnere a una parte po no istrobbare o èssere istrobbaos, lassare istare a un'àtera borta, a un'àteru tempus / pps. transiu, trànsiu
Sinònimos e contràrios
apaltare,
arrociare,
cansai 1,
frànghere,
ischerciai,
istransire,
issuzire,
istregire,
passai,
pesai,
stressiai,
tasire,
tòlchere,
trantziai
/
crastinare,
faltare
Maneras de nàrrere
csn:
trantzirisí de pari = lassàresi, irbortàresi (nadu mescamente de ómine e fémina cojendhe o cojados); trantziri su puntu de… = colàreche su límite, isazerare; transire su pretzipitu = muntènneresi o istaresindhe de fàghere carchi cosa de malu, fràngheresi de s'ocasione de fàghere male; s'annu trasiu = s'annu coladu; transire su pecadu, sas cunzunturas malas = itl. fuggire il peccato, le occasioni; transire de + inf. = fàere a mancu de…
Frases
si no trancis t'investo! ◊ transidí unu pagu! ◊ transis istrada po no t'incontrare deo? ◊ no transo sos tzumbos de codina in sos buturinos ◊ trantzidí de innòi a ingudheni! ◊ comenti fatzu a trentzí sa màchina po passai tui?! ◊ transit caminu candu bit a mei ◊ fiat màrtura e no si transiat de su letu ◊ su landiredhu no at trantziu sa téula in crabetura ◊ dhi at torrau sa lei sena de transiri una vírgula de su chi dhoi fiat iscritu ◊ ti giuru ca de custu votu no potzu trantziri! ◊ trasiu su soli, bivis in rénniu de bellesa ◊ sas arbeghes de inoghe che dhas trantzo a Sa Serra ◊ che ant trantziu sa làcana de su cugnau ◊ trantzidi de dienanti!◊ de s'opinioni sua no dha pòciu trancí
2.
fipo vénniu peri a pede, ma cras apo imperjos chi non poto trantzire ◊ de àteru podis transiri, ma no de mòrriri ◊ no aiat pótiu transire de si cojubare ◊ su pagu chi bivis, no trantzas minutu de acanta mia! (Pillai G.)◊ de su chi mi timemu no mi trancemu!
3.
no dhu permitit Deus chi si trantzaus de pari ◊ si m'istimas tui, de pari no trantzeus! ◊ at trantziu su puntu de sa seriedadi e megat de èssiri disonestu ◊ pro transire su pretzipitu donzi die mi castigo ◊ no si podit trentziri su destinu
4.
su tempus trasiu est meda ◊ mi timu ca at a tocai a transiri sa coja!
Ètimu
itl.
transire
Tradutziones
Frantzesu
éloigner,
écarter,
se déplacer
Ingresu
to remove,
to step aside,
to shift
Ispagnolu
apartarse
Italianu
discostare,
distògliere,
spostarsi,
scansarsi,
rinviare
Tedescu
entfernen,
ausweichen.
trancósu , agt Definitzione nau de ccn., chi portat trancos, chi est totu trancos Sinònimos e contràrios trancheri / aponciau Ètimu srd.
tràncu trànca
trancuílgiu tranchígliu
trancuillamènte, trancuillamènti , avb Definitzione a sa séria, cun asséliu, in manera pàsida, chentza pentzamentos, a coro seguru.
trancuillidàde, trancuillidàdi tranchiglidàde
trancuillòne , agt, nm Definitzione
chi o chie acostumat a èssere tropu chentza pentzamentu perunu, lassandho totu a comente bolet andhare
Sinònimos e contràrios
ilvioladu,
lebiotu
| ctr.
apensamentau,
apidinadu,
penciamentosu
Frases
trancuillone, tantu za ti ndhe ses pesadu chito!…
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
insuciant
Ingresu
carefree
Ispagnolu
despreocupado
Italianu
spensierato
Tedescu
sorglos.
trancuíllu tranchígliu