Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

spinnicài , vrb: ispinnicare*, spinnigai Definition apèrrere, istirare is pinnigas o cosa pinnigada, ispràghere, nau fintzes in su sensu de iscapiare, iscabbúllere Synonyms e antonyms strogai | ctr. apigiare, pinnicai Translations French dérouler English to unroll Spanish desdoblar Italian spiegare German auseinanderfalten, entfalten.

spisedhài , vrb Definition nau de fémina, su dhi guastare o fàere pèrdere sa virginidade Synonyms e antonyms sflorai Translations French déflorer English to deflower Spanish desflorar Italian deflorare German entjungfern.

spistorài , vrb: ispistolare*, spistuai Definition segare unu bículu, un'orrughedhu de una cosa mescamente de istrègios, de is oros Synonyms e antonyms irbicare, irmossighedhare, isorichedhare, ispistorigare, scherdai, spissigorrai, spistoredhai Sentences spistuai una tassa, una cíchera, unu pratu ◊ dhoi tenit unu testu totu spistorau ◊ apu spistorau su luminaxu Translations French ébrécher English to round off Spanish mellar Italian sbreccare, smussare German anschlagen, abstoßen.

spitiolài , vrb Definition sonare su pitiolu, sa sonàgia Synonyms e antonyms pitiolai Sentences is tallus spitiolant beulendi in is tancas ◊ seu spitiolendi is crais Etymon srd. Translations French carillonner English to ring long and loudly Spanish tocar fuerte el timbre Italian scampanellare German lang und heftig läuten.

splanài , vrb: spranai Definition fàere in paris, imparisare, istèrrere cosa a aparigiadura; fintzes ispiegare, fàere méngius a cumprèndhere una cosa o chistione Synonyms e antonyms aglianai, apalisare, arrepranai, ispianare Translations French aplanir English to smooth (over) Spanish aplanar, allanar Italian appianare German einebnen.

spodhài , vrb: spodhiai, spodhicai, spudhiai Definition istesiare s'una de un'àtera duas cosas apicigadas apare; apèrrere calecuna cosa imbodhigada, un'imbodhigu; foedhandho de calecunu impreau in calecuna faina, fàere cun coidu, arrennèscere a batire a concruos Synonyms e antonyms ispitzigare, istacare / ilboligare / acabbulli, atoliare, istrobillai | ctr. apodhai Sentences no arrennesciat a ndi spodhai sa castiada de pitzus de cudha fémina ◊ no ndi spodheis is billetus, po praxeri! 2. is féminas in su mòri a màriga in conca parint unu frocu chi si spódhiat su mengianu ◊ spódhiat unu paperi e agò ndi pigat unu paperotedhu piticadhedhu ◊ coida dimónia, spódhia is cambas ca no ses totu a un'ossu! 3. spódhia a fuedhai sentza de bregúngia! ◊ balla ca fillu miu dhu spódhiat s'italianu! ◊ at murrungiau cun su cumpàngiu ca cussu no ndi spodhat, de sa cosa ◊ dha tenit una cida, sa televisioni, po dh'arrangiai, ma no ndi spodhat! ◊ custu est su momentu de si spodhicai! ◊ issa si fut spudhiara po fai benni s'ambulantza a nci portai a mamma a su spirali Etymon srd. Translations French détacher, débrouiller English to unravel, to take out Spanish despegar, desenredar Italian staccare, sbrogliare German lösen.

spollaciài , vrb: spudhaciai Definition nau de cosa téssia, bogare pendhilingiones, filu, trama, coment'e candho no est fatu s'oru ma si faet fintzes apostadamente po ricamare Synonyms e antonyms ilbulzare, issilare, istramai, sfibicitai Translations French effiler English to pull threads out, of Spanish deshilar Italian sfilare German ausfasern.

spollincài , vrb: ispollincare* Definition bogare totu su bestimentu Synonyms e antonyms innudare, ischígnere, ispogiare, spollitai | ctr. bestire, chígnere Sentences lah, chi brintant a innòi cussus ti fatzu spollincai e ti fatzu sorfatai totu! ◊ si non fiat po sa bregúngia si spollincamus e bienta ca nosu seus límpius che sa prata! Translations French déshabiller, se déshabiller English to undress Spanish desnudar Italian spogliare German entkleiden.

spòndi, spòndiri , vrb: ispiòndiri*, sprondi, spròndiri, sprúndiri, spundi 1, spúndiri Definition iscúdere, betare, fèrrere o fintzes andhare o essire atesu; aporrire, giare una cosa in manu a s'àteru; fintzes essire, istèrrere, bogare a fora o prus in fora Synonyms e antonyms aceiri, aggradiare, imperiare, imprònnere, fèrrere, ghetai, spiondai, sprilliri / aporrire Sentences su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas po nci dhu spúndiri sempri prus atesu ◊ cantu nci dha spondis, sa pedra, tirendi a manu? ◊ e bai inoramala… toh su coru! - narat Bissenti spondedhucedhu in faci a s'arretori ◊ sa nosta est sa terra de chini, po s'amarolla, est istétiu sprúndiu atesu de domu lassendi genti abetendi (F.Carlini) 2. lah no ti spundas tropu atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! 3. sprondimindi su tobàciu ca frigòciu su nadiai a su pipiu! 4. custa zona est diventada aici manna chi nci spundit fintzas a su ponti Translations French lancer English to throw Spanish arrojar, lanzar Italian lanciare, proiettare German werfen.

spossidíri , vrb: ispossidiri* Definition bogare de possessu, pigare su possessu a chie dhu tenet Synonyms e antonyms ispossessare, ispropiare Sentences cussa est genti spossidia de chini tenit su dinai e si creit meri de su mundu ◊ sa giustítzia ndi dh'at spossidiu de su chi iat fatu cun is furas (G.Mura)◊ mira chi ses pòbira e tropu spossidia! Translations French exproprier English to expropriate Spanish expropiar Italian espropriare German enteignen.

spreài , vrb: ispreare*, spriai Definition àere o pigare ispreu, una genia de dispraxere, de gana lègia, de timoria manna Synonyms e antonyms apantarjare, asciustrare, aterrighinare, ilvilire, ispramai, spraudiri / iscadhai, spreuai 2. su furriotu spriat su pilloni Translations French dégoûter English to sicken Spanish disgustar Italian disgustare German anwidern.

spreitzài, spreitziài , vrb Definition lassare o bogare sa mandronia, sa preitza Synonyms e antonyms ismandronire, smandronai | ctr. ammandronae Etymon srd. Translations French guérir de la paresse English to give up laziness Spanish desemperezarse Italian spoltrire German die Faulhiet austreiben.

spretziài , vrb: isprexare* Synonyms e antonyms disprejare, ilbantare, ilzenzare, innorare, menispresiare Sentences cussu no est ómini de spretziai, no perdit su tempus me in su tzilleri o in s'arrólliu (J.Murgia) Translations French dédaigner English to disdain Spanish desdeñar Italian sdegnare German verschmähen.

spreviài , vrb Definition passare ora chentza fàere faina, ispassiandhosi, chentza pentzare a su trebballu Synonyms e antonyms addiviai, desogai, disaviare, istrabiare 1 Sentences tochit ca esseus a màchina, aici si spréviat unu pagu! ◊ seu bessendinci a spreviai Translations French s'amuser English to take one's mind off Spanish divertirse, entretenerse Italian svagarsi, distrarsi German sich zerstreuen.

spribillonài , vrb Definition su andhare spibítzia spibítzia, tastandho de dónnia cosa mescamente cosighedhas piticas, a orrughedhos Synonyms e antonyms ispilucare, ispitulare, papitare, spibitzai Etymon srd. Translations French mangeotter English to nibble Spanish picotear Italian spilluzzicare German knabbern, naschen.

sprobigài , vrb: isprobigai*, sprobugai Definition arrennèscere a cumprèndhere, a bíere, a fàere calecuna cosa de dificurtosu; fàere impresse Synonyms e antonyms cumprèndhere, sebeltare, spirigai, spodhai / acoidai, ispontziai Sentences dhui est sa giustítzia, chi sprobigat totu ◊ dèu de italianu ndi spróbigu pagu ◊ citudidha, ca immoi seu isprichendidhu sa cosa po chi su pratori dha potzat sprobugai! ◊ cumbenit chi si sprobighit prima de iscurigai! Translations French se débrouiller English to extricate Spanish desenredar Italian sbrogliare German entwirren.

spumài 2, spumàri , vrb Definition illimpiare cun s'ispumadore, ispatzulare Synonyms e antonyms imbrustiare Sentences apu spumau is pantalonis Translations French brosser English to brush Spanish cepillar Italian spazzolare German bürsten.

spuncionài , vrb: ispuntzonare* Definition agiummai coment'e púnghere a puncione, púnghere cun calecuna cosa puntuda; nàrrere o foedhare a unu po dhu cumbínchere a fàere calecuna cosa; trebballare a puncione Synonyms e antonyms impunciai, impuntzonare, insissiligai, intzidiare, púgnere Sentences spuncionat aínturu de sa tana cun sa pértia po ndi fai essiri un'animali 2. sa pingiaredha antiga fiat totu spuncionada e portàt duas manighedhas po dh'aguantai Translations French poinçonner English to punch Spanish picar Italian punzonare German stanzen.

spuntedhài, spuntedhàre , vrb: ispuntedhare* Definition bogare o trantzire is puntedhos, is frucàgios, de asuta de sa cosa apuntedhada Synonyms e antonyms | ctr. apontedhae Translations French ôter les étais English to unprop Spanish desapuntalar Italian spuntellare German die Stützbalken entfernen von.

spurtíri , vrb: ispirtire* Definition pistidhire in sa carre comente faet cosa budhia, su sole o àteru, ma fintzes comente faet cosighedha a punta che lana tostada o tètera, cosa arrasposa; giare ifadu, coment'e de cosa chi punghet o pistidhit in sa pedhe Synonyms e antonyms fríere, ispitudhare, ispitulare, papai, pistidhire, piticare Sentences spurtit custu soli: seus in gennarxu e pareus in maju! ◊ notesta mi spurtiat custu pei, comenti dhu portu unfrau ◊ custu maglioni comenti mi tocat mi spurtit in su tzugu, ca sa pedhi est prus dilicada ◊ dhi spurtiat sa buca: fiat bíndhighi dis crocau 2. funt is ingiustítzias chi ti spurtint Surnames and Proverbs prb: a chini spurtit coit Translations French démanger, brûler English to itch, to smart Spanish picar Italian dare prurito, bruciare German jucken, brennen.