Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

stramudài , vrb Definition cambiare su bestimentu chi si portat bestiu Synonyms e antonyms atramudai, cambiai, mudai, tramudai Sentences bandu a mi stramudai, ca seu totu isciustu Etymon srd. Translations French changer de vêtement English to change one's dress Spanish cambiarse, mudarse Italian cambiare vestito German sich umziehen.

stramudíri , vrb: istramudire* Definition cambiare colore in cara po arrennegu, assíchidu, ispantu Synonyms e antonyms incerai, irgrisire, stramudiai Translations French se troubler English to get upset Spanish demudarse Italian turbarsi German sich beunruhigen, sich verwirren.

stramutíri , vrb Definition cambiare colore in cara po assíchidu o àtera timoria manna de comente si arretirat su sàmbene e fintzes coment'e immadoinare, pèrdere is atuamentos Synonyms e antonyms istrementire / irgrisire, istramudire* Translations French pâlir, assommer English to turn white Spanish empalidecer, demudarse Italian sbiancare, stramortire German blaß werden, in Ohnmacht fallen.

straulài, straulgiài, straullài , vrb: istraullai* Definition fàere sonos e tzàcurros, fàere avolotu, burdellu, prus che àteru sonare a improdhu, betare tzérrios; fintzes fàere impresse, a sa lestra; giare una briga, istrunchiare a unu Synonyms e antonyms atrobodhare, batagugliare, sciambullai, streulai, strichillonai, strulliare / briare, certai Sentences straulla su sonetu, tui, ca no s'intendit! ◊ su sonadori straullat sa launedha e is invitaus badhant 2. toca, straulladí: poni a postu cussas mesas e is cadiras! ◊ is isparus ant straullau is perdixis chi beniant a si apatai asuta de is fundus de sermentu in bíngia ◊ piga una pértia e straulla su molenti, faidhu camminai! 3. si est arrísida e no mi at straulau Translations French tapoter, racler English to strum Spanish aporrear, rascar Italian strimpellare German klimpern auf.

stravaciài , vrb Definition portare s'arrobba, su bestimentu a stravàciu Synonyms e antonyms frustatzare, isballare, istrabatzare Etymon srd. Translations French user English to wear (out) Spanish desgastar Italian logorare German abtragen.

straviài 1 , vrb: istrabiare* 1 Definition essire de su camminu, cambiare camminu, ma fintzes cambiare bestimentu; passare ora iscaitzos, divertindho, chentza pentzare a su dovere, a su trebballu, a is impreos; fàere cosa chentza si lassare bíere e ne intèndhere, cambiare camminu a manera de no bíere o atobiare a ccn. o calecuna cosa / s. su corpu = fràngheresi, bardàresi su corpu, a manera de no li fèrrere Synonyms e antonyms desogai, disaviare, stressiai, traviare 3. is furonis intrant a furai piotibioti straviendi is castiadoris (F.Carlini)◊ a issu tocat a dhu straviai che pesta Translations French esquiver English to avoid Spanish esquivar Italian schivare German ausweichen.

strebíri , vrb: istrobeire*, strobiri Definition pigare o bogare sa trobea a un'animale; fintzes istacare cosa arréschia, iscapiare, lassare andhare líbberos / strebiri sa medassa = (in suspu), arranzare sa chistione Synonyms e antonyms istravare, istrobejare | ctr. trebeire 2. fui strebendindi s'angionarxu, ca fiat arrésciu in mesu de s'arruarxu parendi lobus! ◊ su meri fuat strobendu e misurendu sa funi Translations French dépêtrer, sortir English to unhobble Spanish desapiolar, desmanear Italian spastoiare German von den Fußfesseln befreien.

strecàe, strecài , vrb: istercare* Definition incracare a forte o cun pesu tropu, pistare sa cosa a manera de dha crepare e alladiare / strecai fàuas = contare o istare contandho fàulas Synonyms e antonyms aggatare, cerfai, ischerfare, ischitzare, istrechedhai 2. si dha strecais una fàua, is carabbineris!…◊ ma bai, toca, ita mi strecas?! Translations French écraser English to crush, to press Spanish aplastar Italian schiacciare German quetschen.

strechedhài , vrb Definition papare matzigandho a tzàcurru Synonyms e antonyms matziai, trachedhare Etymon srd. Translations French croquer English to munch Spanish picotear Italian sgranocchiare German knabbern.

strègiri , vrb: istrègere*, strexi, strèxiri Definition passare a frigadura calecuna cosa (prus che àteru orrobba) po ndhe suspire abba, pruine, asciutare, illimpiare o àteru / s. su nasu = innisire, mucai Synonyms e antonyms brobbire, frobbire, trèghere Sentences strexidí is ogus! ◊ fustei strexassindi su mucu e acabbidimidha! ◊ chi si strexiat su mucu fadiat mellus bèni! ◊ dh'apu stréxiu sa cara, luxiat prus de su soli 2. su casu papadhu a pítzia pítzia: ispaciau cussu ti strexis!… Translations French essuyer English to wipe (off) Spanish limpiar, enjugar Italian astèrgere, tèrgere German trocknen, abwischen.

stremessíri , vrb: estremessiri* Definition trèmere totu de s'assíchidu, de sa timoria Synonyms e antonyms acicai, asciuconare, asciustrare, aterrighinare, ilgirare, ispantamare, ispramai, istrementire, isturdinare 2. Maria dh'iat bitu, stremessia de cara, morta in terra fiat istada narendu "O fillu miu!" Translations French sursauter English to shudder, to give a start Spanish estremecer Italian sussultare, rabbrividire German zusammenzucken, schaudern.

stressiài , vrb: istressai*, strissiai Definition furriare, cambiare caminu, pigare àtera filada Synonyms e antonyms cansai 1, irvertzare, smasciai Sentences dhu depiant pigai a s'origa a usu de bòis a dhu fai strissiai a crésia! Translations French tourner English to turn Spanish doblar, girar Italian svoltare German einbiegen.

strichidhài , vrb: istrinchidhare*, stridhicai, stridhincai, strinchidhai Definition brillare, iscúdere, fèrrere atesu sa cosa a istídhigos o modhe modhe, isciúndhere cun istídhigos de cosa chi brínchidat (es. fintzes comente faet s'ispumante o àtera cosa gasada) Synonyms e antonyms abbrubudhai, botiare, frofroai, ischirtzare, santziare, sbrufulai, tzampulicare Sentences strichidha àcua santa, debressi! ◊ no bollu a mi strichidhai cuss'àcua! ◊ dh'at totu stridhicau de carcina ◊ po fai sa frégua si stridhicat àcua frida apitzus de sa símbua ◊ cun totu cussu ludu dha strichidhant 2. dha biu essendi de mari strichidhada e currendi a s'istrumpai in s'arena Translations French gicler, éclabousser English to splash Spanish salpicar Italian schizzare, inzaccherare German bespritzen, beschmutzen.

strigiulài , vrb: istrigiulare* Definition frigare a istrígiula, passare s'istrígiula 2. cussa est sempri strigiulendi in dugna furrungoni, fendi pràngius e cenas Translations French étriller English to curry Spanish bruzar Italian strigliare German striegeln.

striscinài, strisiài, strisinài , vrb: istrisignare* Definition pigare o andhare a tragu, a su friga friga, a su trísina trísina Synonyms e antonyms atrasinai, istrascinai, traginare, trazare, trijinare Translations French traîner English to drag Spanish arrastrar Italian strisciare, strascinare German kriechen, schleppen.

strochillài , vrb: strocillai Definition foedhare trochendho is murros e cambiandho sa boghe o fàere ingestos coment'e po pàrrere un'àteru po dhu pigare a befa, po erríere Synonyms e antonyms istòlchere, istrochire, istrochizare / cantonare, ifutire Sentences gopai fiat prexau candu as cumentzau a strochillai sa prallata! Etymon srd. Translations French singer English to ape Spanish remedar Italian scimmiottare German nachäffen.

strogài, strogàri , vrb Definition iscapiare cosa acapiada, fàere a lómboru su filu de una madassa, ispodhicare cosa imbodhigada: in cobertantza, arrangiare una chistione; fintzes atrotigare, furriare Synonyms e antonyms illiare, isòlbere, isprèndhere, scapiai / tirai | ctr. acapiae, prèndhere, trogai Sentences strogaidhu is manus e is peis e lassaidhu andai! ◊ iant strogau is funis e, isprata sa vela maista, si fuant móvius ◊ tocat a strogari cust'auera de su truncu 2. tui no andas a logu perunu, ca sa madassa dha strogu dèu! 3. a su pilloni dh'at strogau su tzugu e si dh'at papau Etymon srd. Translations French défaire, dénouer English to unlace Spanish desatar Italian sciògliere, slacciare German lösen, aufschnüren.

stronài 1 , vrb: istronae* Definition fàere sa conca a casidhu, coment’e a moida a fortza de intèndhere, cunfúndhere de no atuare bene Synonyms e antonyms alloriai, atordire, atronai, scilibriri Sentences issa tenit abbisóngiu de arriposai e nosu seus stronandudedha cun is ciaciarras nostras 2. prus de unu est abarrau stronau de cudha cultura italiana chi no bolit lassai funi longa a sa cultura sarda (A.Satta) Translations French étourdir English to confuse Spanish aturdir Italian frastornare German belästigen.

stronciài , vrb: istrunchiare*, strunciai (strun-ci-a-i) Definition fàere una cosa a stròncius, a orrugos; segare a istúturu, arrespòndhere male, pigare a boghes, de malu crabbu, murrungiare, brigare Synonyms e antonyms arrogai, secare, struncionai / abboluire, abbruncai, ataciai, chelcire, irmurrare, sbruncai, struncionai, trilliare Sentences pigat su pani, dhu strònciat e si ponit a papai ◊ seu giai stroncendumindi un'arrogu, de cussu pani! 2. no bollu strunciai, ma certus dotoris funt cumbintus de isciri curai su malàdiu ◊ seu discuidau e tenint arrexoni de mi strunciai Translations French démolir (fig.), gronder, blâmer English to put down, to scold Spanish vapulear, reprobar Italian stroncare, sgridare, biasimare German abbrechen, ausschimpfen, tadeln.

strufudhíre , vrb Synonyms e antonyms afutire, impipai 1, strafudhai Translations French s'en ficher English not to give a damn Spanish pasar Italian fregàrsene German pfeifen (auf).