batasàrru baltassàrru
batàta , nf Definizione
patata americana, genia de patata, prus manna, prus druche e prus tostada de s'àtera (a./c. est "patata americana" fintzes sa Heliantus tuberosus, o napu tamburru, ma no est sa matessi cosa de sa Ipomoea batatas)
Sinonimi e contrari
tuveraitana
Terminologia scientifica
rbzc, Helianthus tuberosus, Ipomoea batatas
Traduzioni
Francese
patate (douce)
Inglese
sweet potato
Spagnolo
patata dulce,
boniato
Italiano
patata dólce
Tedesco
Batate,
Süßkartoffel,
Knollenwinde.
batavéllu , nm Definizione genia de arretza po piscare ambidha Terminologia scientifica pscd.
batàza batàglia
batazàre , vrb: abbatazare Definizione istare a gherra, a matana, fintzes giare ifadu Sinonimi e contrari batacollare, cumbatare / batallai Frasi est mortu e biutu, batazendhe sos males ◊ s'àinu chi tenia fit mossigajolu, no lu podia prus batazare ◊ bois batazaizis pro sa bentre die e note ◊ sa bistrale at batazadu tres dies po ndhe segare s'àrbure Etimo srd.
batàzu batàgliu
batellàda , nf Definizione su tanti chi podet pigare unu bateu; cosa meda Sinonimi e contrari barcada Etimo srd.
batellèa , iscl Definizione bati e lea = bai e circa!, toca e pone!
batènte, batènti , nm Definizione
pei deretu de una porta, ue acostit e si firmat sa genna candho serrat
Traduzioni
Francese
battant
Inglese
leaf
Spagnolo
batiente
Italiano
battènte
Tedesco
Türflügel.
bàtere , vrb: bàtiri Definizione giare cropos, prus che àteru faendho calecunu trebballu Sinonimi e contrari corpare Etimo ltn. batt(u)ere.
batería , nf Definizione
istrègios de coghina; unas cantu pilas po fàere currente, o fintzes aparíciu chi chistit currente; cuncordu de ainas po sonare música a corpadura: tamburos, pratos
Sinonimi e contrari
cabidhada
Traduzioni
Francese
batterie
Inglese
battery
Spagnolo
batería
Italiano
batterìa
Tedesco
Kochtöpfe,
Batterie.
batériu , nm Definizione tenent custu númene una genia de organísimos pitichedhedhos (de una céllula) chi faet a bíere solu a microscópiu: po su prus faent dipèndhere maladias (produint velenu in su corpus de s'animale o de su matedu), si distinghent in duas genias, una chi campat solu si dhue at ària (aeróbbicos) e s'àtera solu chentza s'ària (anaeróbbicos) e funt de figura cale tundhos, genia de cocos a unos a unos o a duos a duos, cale longhitos coment'e gremes a berrinedha o coment'e tilingione, cale a cadenita, a gurdone, cale coment'e àstula.
bàtero , agt, nm: bàteru,
bàtoro,
batro,
bàturu,
cuàtero Definizione
númeru, su fatante de su tres, duos e duos (in números àrabbos 4, in números romanos IV): nau de ora est sèmpere nf. plurale / fàghere pro b. = achipire meda, fàghere su tantu chi podent fàghere in bàtoro
Frasi
traballaiat, no timiat de s'imbrutare sas manos e faghiat pro bàtoro ◊ benit a innoghe a che ispèndhere cussos bàtero arreales! ◊ bàtoro ogos bient prus de duos!
2.
- It'ora est? - Funt sas bàtero!
Etimo
ltn.
quatt(u)or
Traduzioni
Francese
quatre
Inglese
four
Spagnolo
cuatro
Italiano
quattro
Tedesco
vier.
bateroghèntos , agt, nm, prn: batoschentos,
cuatrugentus Definizione
bàtoro bortas chentu (in números àrabbos 400, in números romanos CD): coment'e agt. podet cuncordare cun sa genia de su nm. (su camp. no dhu faet)
Frasi
a sa cabertura bi at chérfidu batoschentas téulas ◊ cussu pastore tenet bateroghentas brebès
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
quatre cents
Inglese
four hundred
Spagnolo
cuatrocientos as
Italiano
quattrocènto
Tedesco
vierhundert.
bàteru bàtero
batéu , nm Definizione
genia de barca manna
Frasi
lassei andhare su bateu trasinadu in sa currente de su riu
Terminologia scientifica
trps
Etimo
ctl.
bateu
Traduzioni
Francese
bateau
Inglese
boat
Spagnolo
barco
Italiano
battèllo
Tedesco
Boot.
batía , nf, agt: vatia Definizione
fémina cojuada chi dhi est mortu su pobidhu / b. a duas bias = chi che li est mortu su de duos maridos puru, imbatiada torra
Sinonimi e contrari
bida 1,
biuda,
gatia*
Frasi
li est mortu su maridu e lassada l'at batia ◊ disdiciada, so torra batia, chen'afianzu!
Traduzioni
Francese
veuve
Inglese
widow
Spagnolo
viuda
Italiano
védova
Tedesco
Witwe,
verwitwete.
bàtia , nf Definizione genia de giogu a betare dinare in muneda apresu de unu muru, a cumpàngios Frasi sos pitzinnos sunt zocandhe a sa bàtia.
batiadórzu , nm: batizadorju Sinonimi e contrari batistériu Etimo srd.