còmpora còmpara
comporadítzu , agt: comporatitzu Definizione
chi si còmporat, chi si faet a cómporu
Sinonimi e contrari
| ctr.
bendheritzu
Frasi
como est su tempus de sas cosas comporaditzas: finamentras su màndhigu lu bendhent belle e prontu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
achetable
Inglese
buyable
Spagnolo
comprable
Italiano
compràbile
Tedesco
käuflich.
comporadòre comparadòri
comporàe, comporài comparài
comporànte , nm Sinonimi e contrari comparadori Frasi si no buscaiat comporantes, tzediat sa cosa a s'istracu baratu ◊ su preju tropu artu che aiat fatu fuire totu sos comporantes Etimo srd.
comporàre, comporàri comparài
comporassiòne , nf Definizione genia de proposta, de oferta (fintzes po cojuare), chi unu podet acetare o nono Frasi si tue cheres a issa, zeo si lu poto peri nàrrere in comporassione!
comporatítzu comporadítzu
comporatòre comparadòri
comporàu , pps, agt Definizione de comporare; chi est fatu a cómporu 2. custa est totu cosa comporada, no ti cretas chi est in donu, no!
cómporu còmpara
compradòri comparadòri
comprài comparài
còmprere , vrb: ciòmpere*,
cròmpere,
lòmpere Definizione
nau de cosas chi si movent (e fintzes de tempus), arribbare a ue tocat, a su logu chi si depet andhare; nau de cosas chi creschent, agabbare s’isvilupu, arribbare a puntu de èssere bonas a papare, a còere, de pòdere serbire; giare a pitzu a unu o a calecuna cosa a iscúdere, a furare, a papare e àteru
Sinonimi e contrari
assuprire
/
abbasolare,
abberare,
achiare,
ammadurae,
crompire,
ingranire
/
acometare,
assacheare,
assachitzare,
atacai
Frasi
apustis de tantas dies crompet a Castedhu ◊ su mere crompiat a s’ispessada a compudare su messonzu ◊ so andhadu a l'abbisitare, ma paris chi so crómpidu a inie apo agatau sas portas serradas
3.
est ca ses tue, ma si mi lu aiat nau un'anzenu li fia crómpiu a lu bocare fora! ◊ lestros e prestos li suprint e li crompent a corfos de ramu! ◊ no lis crompas a pitzu e no lis punciurres gherra!
Traduzioni
Francese
arriver,
mûrir,
attaquer
Inglese
to arrive,
to ripe,
to assail
Spagnolo
llegar,
madurar,
asaltar
Italiano
arrivare,
maturare,
assalire
Tedesco
ankommen,
reifen,
angreifen.
comprídu , pps, agt, nm: crompidu,
crompiu,
crómpiu 1,
crumpiu,
cumplidu,
cumpliu,
cumpridu,
cumpritu,
cumpriu Definizione
de crompire, de cumprire; nau de cosas chi creschent, chi est lómpiu, a puntu giustu de arregòllere, bonu de papare; nau de gente, chi faet is cosas a dovere, su bonu a cara po totu su chi pertocat is àteros; su crumpiu est fintzes s'isposóngiu
Sinonimi e contrari
lómpidu,
fatu,
trempidu
/
cumpudiu,
educadu
/
cumplimentosu
| ctr.
iscrómpiu
/
irmentidu
/
maleducadu
Modi di dire
csn:
fàchere su crompiu, fai su crumpiu a sos parentes de su mortu = donai is passiéntzias; èssiri cumpriu che fodhi de bétua isciundada = própiu in nudha!
2.
custu cíxiri est pagu cumpriu ◊ candho su ranu est cumpridu, sa fae si ndhe podet bogare ◊ su trigu est bellu a sede ma su ranu no lu zughet cumpridu ◊ sa gràtzia de chelu dade pustis chi est fata e cumplida sa pena! ◊ sa pipia no fut cumpria candu est nàscida, no portàt mancus is prummonis fatus
3.
cumpridu za est: pro donzi cosighedha ti ringràtziat! ◊ ite pena su de bi tènnere solu zente anzena mancari bona siat e cumprida! (V.Falchi)◊ su diretore de sa banca l'acumpanzeit totu cumpridu fintzas a sa zanna ◊ isteit cumpridu che ómine e a sas féminas che las at missas a bíere ◊ est una pessone cumprida de caràtere
4.
sunt andhaos a li fàchere su crompiu pro sa morte de su babbu ◊ su babbu fit atendhindhe sa fiza malàida chin totu sos cumpridos e chin totu sos sentidos
Traduzioni
Francese
mûr,
poli
Inglese
ripe
Spagnolo
maduro,
amable
Italiano
maturo,
compito
Tedesco
reif,
höflich.
cómpru còmpara
compudadòre , nm, agt: cumpudadore,
cumpudadori Definizione
chi o chie cómpidat, avérguat calecuna cosa, andhat a castiare, a bíere, istat sèmpere compidendhe cosa, a su cómpida cómpida fintzes ue o cosa chi no depet
Sinonimi e contrari
compidajolu,
forrogadori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chercheur
Inglese
rummager,
searcher
Spagnolo
revisor,
investigador
Italiano
controllóre,
frugatóre,
ricercatóre
Tedesco
Kontrolleur,
Kramer,
Forscher.
compudài, compudàre combutàre
cómpudu , nm Sinonimi e contrari abberguada, compidada Etimo srd.
computadòre, computadòri , nm Definizione
chie faet is contos
Traduzioni
Francese
comptable
Inglese
bookkeeper
Spagnolo
contador
Italiano
computista
Tedesco
Buchhalter.