indiosàre indeosàre
indipendènti , agt: indipendhente Definizione chi est a contu suo, abbandha, chi no dipendhet de àtere o de àteru Sinonimi e contrari líbberu | ctr. dependhente.
indipendéntzia , nf: indipendhéntzia Definizione su no dipèndhere, su èssere a contu suo, in cunditziones de fàere su chi si pentzat giustu o cumbeniosu, mescamente nau de unu pópulu/natzione chi si guvernat a manu sua, a contu suo Sinonimi e contrari libbeltade | ctr. dependhéntzia Frasi cussus funt apicigaus a sa cadira: s'indipendéntzia si dha bisant isceti!
indipendhènte indipendènti
indipendhéntzia indipendéntzia
indirétu , agt Definizione chi no est diretu: si narat prus che àteru de una genia de pagamentos chi no si betant cun s'afoghígiu ma chi si faent pagare coment'e parte de su prétziu de sa cosa chi si còmporat o chi s'impreat; nau de unu cmpl., chi est formau de unu nm. o prn. cun prepositzione.
indirígiu, indiríssiu, indiríssu , nm: (in-di-rí-giu)
indiritzu Definizione
indítziu precisu, prus che àteru de ue unu istat o si agatat / i. grogu = sa maladia de chie est istriau, candho su fele si ndhe andat in su sàmbene e unu essit totu grogo
Frasi
portat unu cuadernu in is manus po assentai nòmini e indiritzu de genti interessada a comporai ◊ at bófiu isciri númeru de telèfonu e peri s'indiritzu
Traduzioni
Francese
adresse
Inglese
address
Spagnolo
dirección
Italiano
indirizzo
Tedesco
Adresse.
indiritúra inderetúra
indiritzàre , vrb Definizione prus che àteru, pònnere s'indiritzu a sa posta chi si mandhat, mandhare a un’indiritzu.
indirítzu indirígiu
indíscia , nf, nm: indísciu,
indíssiu,
indítziu,
inditzu Definizione
su chi si narat o chi si faet po ammostare cosa, calecuna cosa chi, mancari in parte, ndhe podet fàere a cumprèndhere un'àtera o ponet in su camminu giustu po dh'ischire totu; cosa, singiale chi faet pentzare a sa neghe de unu in calecunu dannu
Sinonimi e contrari
àrviu,
inditu,
ingitu,
insinzu,
intzínniu,
sémida,
signale,
sinzolu
Modi di dire
csn:
àere, dare, tènnere i.; bogare inditzu = nàrrere su proite de una cosa o chistione, nàrrere sa resone
Frasi
sa ruga cheret ispérdida apenas si ndhe at indíscia ◊ si tue as proas o indíscias fàghelu presente ◊ faghindhe indíscias de su mancamentu iscoberit sos porcos immandrados ◊ dogni iscadrúsciu pariat s'indítziu de una gherra ◊ sorre mea no teniat un'indíssiu de nos dare ischindhe chi tue benias a domo mea? ◊ cheriat calchi indísciu pro cumprènnere a ue sa fémina podiat àere leadu
2.
a s'arrestadu ndhe l'ant bogadu ca no tenent indítzios de su chi li ant imputadu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
signe,
indice
Inglese
clue
Spagnolo
indicio
Italiano
indìzio
Tedesco
Zeichen,
Indiz.
indisciàre , vrb: indissiare,
inditzai,
inditziai Definizione
giare indíscias, inditos, mandhare a ccn. a unu logu, nàrrere ite depet fàere
Sinonimi e contrari
ammustrare,
assintzare,
indetare,
ingitai
Frasi
at a èssi custa sa butega manna manna chi s'ant inditzau?
2.
chircant chie lis indíssiet siendhas e cumones
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
adresser,
envoyer
Inglese
to cast suspition on to direct
Spagnolo
enderezar,
indiciar
Italiano
indirizzare,
indiziare
Tedesco
richten,
verweisen,
verdächtigen.
indisciplinàdu, indisciplinàu , agt Definizione nau de ccn., chi no faet o est malu a fàere is cosas segundhu una régula, nau mescamente de su cumportamentu Sinonimi e contrari arrebbellu, irregradu, scurrégidu.
indísciu indíscia
indiscrétu , agt Definizione nau de unu po sa manera de fàere chi tenet cun pagu educatzione, cricandho cosas chi no dh'important o chi no dhi depent importare.
indiscretziòne , nf Definizione su èssere indiscretos.
indisicàre , vrb: intisicai,
intisicare Definizione
essire tísigu, aciapare sa tisichéntzia; bènnere a malu puntu de is dispraxeres, de s'afrigimentu, agiummai coment'e consumare o ispaciare de sa tisichesa
Sinonimi e contrari
decaire,
derrúere,
disigare,
ilmarrire,
indisichire
Etimo
itl.
intisicare
Traduzioni
Francese
devenir phtisique
Inglese
to make consumptive
Spagnolo
contraer tuberculosis,
consumirse
Italiano
intisichire
Tedesco
schwindsüchtig werden.
indisichíre, indisighíre , vrb: intisichire Definizione
bènnere a malu puntu de is dispraxeres, de s'afrigimentu, agiummai coment'e consumare o ispaciare de sa tisichesa
Sinonimi e contrari
decaire,
derrúere,
disigare,
ilmarrire,
indisicare
Frasi
si est indisighidu pro sa ruina de sa famíllia
Etimo
itl.
intisichire
Traduzioni
Francese
se consumer de chagrin,
dépérir
Inglese
to pine away
Spagnolo
consumirse
Italiano
consumarsi dal dolóre,
deperire
Tedesco
sich verzehren.
indisiòne , nf Definizione visione, figura chi paret de bíere, mescamente dormios Sinonimi e contrari igione Frasi iat bitu un'ómini acontonau a unu carru, dh'iat saludau ma no iat ispúndiu e iat cumpréndiu ca fut una indisione (G.C.Mameli).
indispensàbbile, indispensàbbili , agt Definizione chi no si ndhe podet fàere a mancu, chi serbit própriu Sinonimi e contrari necessàriu.