lacuína , nf Definizione
forada, fossighedhu prenu de abba chi si agatat in is orrugas candho proet, madrina
Sinonimi e contrari
lacona,
lacuedha,
làcuna,
paulata,
paule,
tónchine
Frasi
su tretu de domu mia a domu de tzia mia est crutzu, ma su spàssiu est mannu puita cicu is lacuinas prus mannas, dhas istrecu e ainci m'isciundu bèni bèni!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flaque
Inglese
puddle
Spagnolo
charco
Italiano
pozzànghera
Tedesco
Pfütze.
làcuna , nf Definizione tretu chi faet a fossu e dhue apaulat abba próina, ma fintzes genia de istrégiu de pedra Sinonimi e contrari lacona, lacuina / lacu, pica Frasi si fiat acatau ca portàt is peis in d-una lacunedha de àcua Etimo srd.
làcuna 1 làcana
làda , nf Definizione ladixedha, ladutza, genia de civraxu de papare modhe; a logos est s'argiola / genias de l. (totu panes): lada normali, piuda, lúcida, istampada; lada cun casu (genia de casadina), cun ollu, cun gerdas (ladiedra), russa (de pódhini, de russarza: deosi fintzes ladarussa); laditas = zenia de macarrones; ladixedha de parada = mustatzolu; ladixedha de terra = corria de terra neta, de logu campu, in paris Sinonimi e contrari costedha / agliola Frasi candu at biu chi sa prima laditedha fut cota ndi dh'at bogada de su forru 2. mamma at coghinadu laditas a mandhigare Etimo srd.
ladamenàre , vrb: alladaminai*,
ladaminai,
ledamenare,
ledaminai,
ledaminare Definizione
betare o ispràghere su ladamíngiu
Sinonimi e contrari
aligare,
contzimare,
ladamingiare,
stercorai
Traduzioni
Francese
fumer
Inglese
to dung
Spagnolo
estercolar,
abonar
Italiano
letamare
Tedesco
misten.
ladàmene , nm: ladàmini,
ladammi,
laràmini,
ledàmene,
ledàmine,
letàmene,
lodami,
lodàmini Definizione
css. cosa de genia orgànica bona po ingrassare sa terra, mescamente su chi ndhe faent is animales candho brutant / ledàmine fatu = cotu, irfatu, irfarinadu sicu, in sa mota giusta po dhu betare a sa terra
Sinonimi e contrari
istilchinzu,
ladamignu,
rassa,
suale,
talàmini
/
cdh. litàmini
Frasi
in s'atunzu betaiant su ledàmine in su terrinu ◊ dèu mi assutzu su ladàmini e ghetu cosa a is procus! ◊ su ledàmine friscu no est fatu ◊ su dinai!… custu no fiat dinai… lah no si furrit a ladàmini e no ndi pighit fragu Coixedha!◊ su ledàmini si portat a su sartu, si lassat a coi e apustis s'ispainat
Etimo
ltn.
laetamen
Traduzioni
Francese
fumier
Inglese
manure
Spagnolo
estiércol
Italiano
letame
Tedesco
Mist.
ladamígnu , nm: ladamíngiu, ladaminzu Definizione css. cosa de genia orgànica bona po ingrassare sa terra, mescamente su chi ndhe faent is animales candho brutant Sinonimi e contrari ladàmene Frasi noso bos aus zau oro po ladaminzu! ◊ funt ispainanno ladamignu de boe e de molente ◊ cust'ortulanu ponet solu ladamíngiu vegetale Etimo srd.
ladaminadúra , nf Definizione su alledaminare, pònnere o betare su ladamíngiu Sinonimi e contrari alladaminadura, ladaminamentu Etimo srd.
ladaminàju , nm Definizione chie arregollet su ladamíngiu Sinonimi e contrari alladaminadori Etimo srd.
ladaminaméntu , nm: alladaminamentu Definizione su alledaminare, pònnere o betare su ladamíngiu Sinonimi e contrari ladaminadura Etimo srd.
ladamingiadúra , nf: alladamingiadura Sinonimi e contrari alladaminadura.
ladamingiàre , vrb: alladamignare* Definizione betare o istèrrere in su terrenu su ladamíngiu Sinonimi e contrari aligare, alladamenae, contzimare, stercorai, sualare.
ladamíngiu ladamígnu
ladàmini ladàmene
ladàminis , nm: ledàminis Definizione (mesi de) ladàminis, su de deghe meses de s'annu, candho est su tempus de ispainare su ladamíngiu in is terras innanti de dhas arare Sinonimi e contrari santuaine Frasi custu fut su dexannoi de su mesi de ledàminis Terminologia scientifica tpc.
ladaminósu , agt Definizione chi faet ladamíngiu; nau de terra, chi est grassa, dhue at ladamíngiu Etimo srd.
ladamínzu ladamígnu
ladàmmi ladàmene
ladària , nf Definizione
su èssere ladu, largu, nau de is cosas
Sinonimi e contrari
amplària,
amprioi,
lalgura,
largària
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
largeur,
ampleur
Inglese
wideness
Spagnolo
amplitud
Italiano
ampiézza
Tedesco
Größe,
Weite,
Breite.
làdaru , nm: làdere 1, làdini, làdiri, ladri, làdrini, làdriu, làrdiri, lari Definizione matone de terra crua impastada cun pàgia e cotu a sole / incambarai su làdiri = apirare su làdiri fatu Frasi si pinnicàt is pantallonis e si poniat a fai ladri po dhu giai a is pòberus ◊ domus de lari immoi si ndi fait pagu ◊ po fai su làdiri serbit su mollu ◊ su làdiri no ligat bèni si sa terra portat arena meda Etimo ltn. latere(m).