ladràlzu , nm Definizione tretu de orroca a paris de terra Terminologia scientifica slg Etimo srd.
ladrapédhu , agt Sinonimi e contrari ciaciareri, ciaramedha, paraletadore.
ladràre , vrb Definizione giare bàntidos chentza méritu, chentza motivu Sinonimi e contrari bagianai, bravantai Frasi una borta sos colonialistas si fint ladraos ca che aiant falau s'abba de monte Irgoli: pacu bene, sa zente fit ancora a s'assuta!
ladratzonía , nf: ladrintzonia,
ladrontzonia Definizione
su istare sèmpere furandho, fura a sa sighia
Sinonimi e contrari
aciapa,
arrelantzu,
fura,
furtu,
ladronímini
/
ttrs. ladratzumu
Traduzioni
Francese
volerie,
vol
Inglese
robbery,
thievery
Spagnolo
latrocinio,
ladronería
Italiano
ladronéccio,
ladroneria
Tedesco
Räubereien,
Räuberei.
ladràu , nm: aladrau,
ludrache,
ludracu,
ludragu,
ludrau,
ludravu,
ludraxu,
lurdagu,
lurdegu,
lutrarju,
lutrau Definizione
isciustura manna, madrina, cun abba meda fintzes apaulada, e mescamente a méschiu cun terra; ludu meda e ledreledre; fintzes cosa mala, male chi si faet
Sinonimi e contrari
allagarzu,
fundagu,
ludrina,
ludugoxu,
uldagu
/
grassa 1,
lodu,
lotzo,
ludàmine,
ludàngiu,
ludratzu,
modhaca,
molma
Frasi
dhui at ludraxu meda e is arrodas de su carrotzinu nci cabant ◊ fiat proendu e sa bia si fiat fata totu a unu ludragu ◊ in sos caminos bi at ludrau a cossa chi no faghet a colare a pè ◊ sas rotas de su carru che afungant in sos lutrarjos ◊ canno proet meta, sa caminera si prenat de lutrau ◊ passa in s'andaredha ca in su mori c'est lurdagu!
3.
venendhe mancu a s'issoro dovere in àteros ludravos già s'ispassant!(P.Palimodde)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flaque,
vase,
boue,
bourbe
Inglese
slush,
puddle
Spagnolo
poza,
lodo,
cieno
Italiano
guazzo,
mélma,
fanghìglia
Tedesco
Lache,
Schlamm.
ladràu 1 , nm: ludrau, lutrau Definizione parte de s'arau: tauledha chi poderat is origas allobadas apalas Frasi s'aradu fit divisu in deghe petzos: sa cogiana, s'isteva, sa dentale, sa cabígia, s'ispada, sa timona, ladrau, ambas orígias (Pazzola).
ladréri , nm: lalderi, larderi Definizione lardu saliu cun corgiolu; in cobertantza, is nàdigas, su culu Frasi in sa bértula poninci duus civraxus e unu larderi! ◊ su ladru si segat a fitas mannas, is ladreris, e si salit 2. ammarolla mi benit a mi ponni sa zimarra, po no ammostai su ladreri a sa genti! Etimo srd.
làdri làdaru
ladrinéri , nm: lardineri, lardireri Definizione maistu chi trebballat su ludu po fàere su làdiri, chi ammurat a làdiri Sinonimi e contrari ladraju Etimo srd.
làdrini làdaru
ladrintzonía ladratzonía
làdriu làdaru
làdriu 1 , nm Definizione boghe terrorosa, porosa Sinonimi e contrari abboghiada, bérchida, cérriu, grida Frasi che l'est essiu unu làdriu e l'apo fintzas tímiu ◊ comente l'ant intesu a làdrios l'ant tímiu totus.
ladròne , nm, agt: ladroni,
lardoni Definizione
chie o chi est imbitzau a sa fura
Sinonimi e contrari
afufadore,
arpiadori,
arrapiante,
forúnciu,
fraitzu,
furànciu,
furone,
mostrengheri,
scabeciadori,
ungiudu
Frasi
essint a denoti coment'e is ladronis de Pisa ◊ su lardoni abarrat cuau coment'e a su margiani, tressendu bèni in conca su de fai
Traduzioni
Francese
voleur
Inglese
thief
Spagnolo
ladrón
Italiano
ladro
Tedesco
Dieb.
ladronèra , nf Definizione tana o logu de ladros, cuadórgiu de ladros Etimo its, spn? (spn ladronera: Casu)
ladronería , nf Sinonimi e contrari aciapa, arrelantzu, fura, furtu, ladratzonia.
ladròni ladròne
ladronímini , nm Sinonimi e contrari fura, furunchia, ladratzonia Frasi teniat unu campu de canciofa ma no si ndi podiat fai bonu po su ladronímini!
làdru , nm: laldu,
lardu Definizione
pígiu grussu de ógiu, tostau, aghedhosu, chi faet mescamente asuta de su corgiolu de su porcu; grassu meda / su lardu si chistit saliu segau a sestas, a tacales, a cantrexalis
Sinonimi e contrari
grassu
Modi di dire
csn:
l. assiau = lardu contomosu; l. pèrpere = totu de sa própiu grussària; l. panosu = súmene, su lardu de sa brenti de su procu (e pruscatotu de sa mardi), prus bellu a papai ca portat arràndulas; s'annu chi at a piòere fae cun lardu… = mai; comparai su lardu de is topis = circai cosa a chini no ndi podit donai ca est própiu cussu chi si dha papat; pònnere lardu, dare a l. = fai lardu, ingrassai (in cobertantza, prexaisí meda); andai che lardu in sali (nadu prus che àteru de cosas de manigare) = piàghere meda
Frasi
a sa pingiada una de is féminas dhoi at ghetau unu pratu de fasolu cun d-un'arrogu de lardu ◊ lis at intregau un'istalliada de lardedhu fine ◊ porcu de arratza bona ponet lardu fine e peta meda ◊ bi at porcu bonu a lardu ma no a peta ◊ ocannu su porcu at postu tres pódhighes de lardu ◊ nosu cundeus su lardu a melas cun sali e píbiri
2.
nois pitzinnos poniaimus unu prammu de lardu intendhindhe cussos contos!
Cognomi e Proverbi
smb:
Lardu
Etimo
ltn.
lardum
Traduzioni
Francese
lard
Inglese
lard
Spagnolo
lardo,
tocino
Italiano
lardo
Tedesco
Speck,
Fett.