mucuxòne , nm, agt Definizione
chi o chie est pitichedhu de carena, unu forchidhu, nanu
Sinonimi e contrari
malavascione
Terminologia scientifica
zcrn
Traduzioni
Francese
nabot,
-ote,
laideron
Inglese
freak,
dwarf
Spagnolo
renacuajo,
esperpento
Italiano
mostriciàttolo
Tedesco
kleines Scheusal,
Mißgeburt.
múda , nf Definizione
su mudare; su fàere bellu unu logu o una cosa; sa cosa chi si ponet po mudare, po fàere unu logu prus bellu, o fintzes bestimentu bonu chi si ponet in dossu po festa o solu po dhu portare límpiu
Sinonimi e contrari
istramudinzu,
mudadura,
mudansa
/
càmbiu,
tràmmudu
Modi di dire
csn:
traste de m. = traste chi de tantu in tantu si ndhe bogat a pizu pro lu pònnere; sa m. de sa festa = bestimenta bona
Frasi
milli allegrias, dícias chi no fentomo, paraiant a muda sa domita (A.Spano)◊ tres fizos, tres gigantes, tres fiores poniant sa muda in custu logu che matzu de lizos friscos in s'altare ◊ arrecadas a muda portat s'Annuntziada…
2.
s'istatzu est sa muda de su saltu ◊ ti at frundhidu che lórumu de trama sa chi ti aiat dévidu pesare che anzonedhu chi est sa muda de s'ama ◊ pro muda si at postu su mantedhu
3.
sa muzere li at preparadu sa bestimenta de muda, ca deviat tucare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
changement,
métamorphose,
changement,
embellissement
Inglese
change,
embellishment
Spagnolo
mutación,
cambio,
embellecimiento
Italiano
mutaménto,
metamòrfosi,
mutazióne,
abbelliménto
Tedesco
Veränderung,
Verwandlung,
Verschönerung.
múda 1 mòta 2 Frasi
mudaciàre , vrb Definizione bestire àteru bestimentu, bonu, límpiu Sinonimi e contrari tramudai 2. aiat acudidu una truma de amigos e parentes bene mudaciados ca Nina si depiat coxuare (A.Langiu) Etimo srd.
mudàda , nf Definizione
su mudare
Sinonimi e contrari
cambiada,
cambiamentu,
mudadura,
mudansa
Frasi
arratza de mudada chi at fatu, totinduna!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
changement
Inglese
change
Spagnolo
mutación
Italiano
mutaménto
Tedesco
Veränderung,
Änderung,
Wechsel.
mudadítzu , agt Definizione chi càmbiat, podet cambiare, est sugetu a cambiare Sinonimi e contrari mudangiosu, mudóngiu Etimo srd.
mudàdu , pps, agt: mutatu,
mudau Definizione
de mudare; bestiu o postu bene, che in die de festa, totu bene cuncordau / mudadu che chereu = totu bene postu, galanu, bellu che a su chereu de Pasca
Sinonimi e contrari
cambiadu,
tramunadu
| ctr.
isconfusu
/
isfrunidu
2.
si sas muntagnas fint de macarrones ei sos rios de binu mudadu, e ite vida sa de sos mandrones!
3.
essis mudada cun bellos zipones a dispetu de totu sas bajanas ◊ pitzinna, bella pitzinna, cantu mi ses aggradada: sa domíniga, mudada, su lunis andhendhe a linna!
Cognomi e Proverbi
smb:
Mudadu, Mudau
Traduzioni
Francese
changé,
embelli
Inglese
changed,
embellished
Spagnolo
cambiado,
embellecido
Italiano
mutato,
abbellito,
adórno
Tedesco
gewechselt,
verändert,
verschönert.
mudadúra , nf Definizione su mudare Sinonimi e contrari cambiamentu / mudansa, tràmmudu Frasi sa mudadura de su late in casu si faet betàndhebi su cazu 2. tenes un'imbustu de zúghere a mudadura ◊ cussa criatura fit sa mudadura, sa cuntentesa de sa domo! Etimo srd.
mudài , vrb: ammudai,
mudare,
mutare Definizione
cambiare, fintzes cambiare de logu, de istrégiu, ma mescamente in su sensu de fàere o de si fàere bellu, galanu, postu bene de bestimentu, alligru / mudàresi chei sa Luna = abarrai sempri a su càmbia càmbia, èssiri chentza firmesa; mudare su binu = itl. travasare, betare límpiu a un'àteru istrégiu lassandho sa feghe
Sinonimi e contrari
addegiare,
atramudai,
cambiai,
cuncodrai
/
iscolomare
Frasi
at mudadu de prontu opinione ◊ dogni annu in beranu ti mudas, rica d'ervas e fiores ◊ tia mudare sa tristura in allegria ◊ issa fit s'abba connota chi curriat in sas venas meas mutanne su disconnotu in connotu ◊ sa famíglia gei fiat arrica, ma su destinu at mudau totu!
2.
ma càstia custus froris acomenti mudant su logu! ◊ su bonu fàghere mudat sa pessone ◊ su pudhedru fit mudadu cun fiocos e collanas ◊ su beranu mudat a festa s'universu intreu (R.Bechere)◊ ricamus indoraus totu a filus de òru mudant a nou s'altari…◊ mudas sa cambarara candu arriis e fuedhas!
3.
cheret mudadu su binu, gai abbarrat prus netu e no si guastat
Etimo
ltn.
mutare
Traduzioni
Francese
changer,
parer,
orner
Inglese
to change,
to adorn
Spagnolo
mudar,
acicalar,
adornar
Italiano
mutare,
addobbare,
adornare
Tedesco
verändern,
wechseln,
verschönern,
verzieren.
mudaméntu , nm Definizione
su mudare
Sinonimi e contrari
cambiamentu,
mudadura,
mudansa,
mudascione
Frasi
donzi cosa at mudamentu, totu est in mudamentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
transformation,
changement
Inglese
transformation
Spagnolo
transformación
Italiano
trasformazióne,
divenire
Tedesco
Verwandlung,
Veränderung.
mudàndha , nf: mudanna,
muranda Definizione
prus che àteru nau pl., bestimentu de fundhu, fine, po su prus curtzu, ma fintzes longu, a bestire che is pantalones, asuta, a primu pígiu / pònnere, bogare, falaresiche, pigaresiche sas m.
Frasi
si no parit ca funt bistius a murandas crúcias!…
Terminologia scientifica
bst
Traduzioni
Francese
culotte,
slip,
caleçon
Inglese
briefs,
panties
Spagnolo
braga
Italiano
mutande
Tedesco
Unterhose.
mudangiósu , agt Definizione chi mudat, chi càmbiat o chi podet cambiare Sinonimi e contrari mudóngiu, tramudadorju Etimo srd.
mudàngiu , agt Sinonimi e contrari mudangiosu, mudóngiu Etimo srd.
mudànna mudàndha
mudànsa, mudànscia , nf: mudantza,
mudàntzia,
mutantza Definizione
su mudare; fintzes su bestimentu càmbiu, prus bonu, chi unu si ponet
Sinonimi e contrari
cambiamentu,
muda,
mudadura,
mudamentu,
mudascione
/
tràmmudu
2.
s'isposa iat postu sa mudantza ispeciali de sa dí de sa coja
Traduzioni
Francese
changement
Inglese
mutation
Spagnolo
mudanza
Italiano
mutazióne
Tedesco
Veränderung,
Verwandlung.
mudànte, mudànti , nm Definizione sa muda, bestimentu límpiu de cambiare, de pònnere a càmbiu; totu s'orrobba, is trastos téssios; persona chi pigat bestiàmene in afitu Sinonimi e contrari muderi 2. sos mudantes istérridos los at torrados a ifúndhere s'abba ◊ andhamus a sa baltza pro isciucare sos mudantes.
mudàntza, mudàntzia mudànsa
mudàrche , nm Definizione trigu séberu, ispigas de is méngius chistias abbandha po sèmene de pònnere in terrenu apostadamente po fàere sèmene prus bonu Frasi teles semenaos a mudarche.
mudàre mudài
mudasciòne, mudassiòne , nf Sinonimi e contrari cambiamentu, mudadura, mudamentu, mudansa Frasi custu coro no est sugetu a determinos de mudascione (P.Mossa)◊ chie at fatu su mundhu e lu guvernat l'at cumpostu de annos e istajones, a sas cales diversas mudassiones cumandhesit cun lege sempiterna (L.Marongiu).