sèlema , nf Definizione una calidade de mudegu chi faet su frore grogo Sinonimi e contrari èlamu* Terminologia scientifica mt, Atriplex halimus.
selémbru , nm Definizione
capacidade de cunsiderare, de cricare de cumprèndhere is cosas innanti de dhas fàere o de foedhare
Sinonimi e contrari
abberguadura,
capia,
giudísciu,
seru
Traduzioni
Francese
discernement,
équilibre
Inglese
wisdom
Spagnolo
juicio,
equilibrio
Italiano
discerniménto,
equilìbrio
Tedesco
Einsicht,
Gleichgewicht.
sèleme , agt, nm Definizione nau de ccn., chi est unu fatu e lassau, de pagu impita, pagu àbbile Frasi cussu sèleme at lassau fuire su cane (R.Sardella).
selèna sanénu
selenàre , vrb: serenai 1, serenare Definizione pigare serenu, pònnere a pigare serenu, betare serenu Sinonimi e contrari assilentare Frasi s'àcua bollit lassada a serenai, ca infriscat ◊ de cust'abba onzi sero ndhe preno duos fiascos pro la pònnere su note a serenare (A.Puddu) Etimo srd.
selenàu , pps, agt Definizione de selenare; chi at pigau serenu, chi est friscu o isciustu de serenu.
selenèsa , nf Definizione su èssere serenos, sélios, manera pàsida de fàere o de nàrrere Sinonimi e contrari prachidesa.
selentàre , vrb Definizione iscocare, istare abbaidandho a s'acua, a iscúsiu, po bíere ite faet ccn., ibertare s'ora bona po calecuna cosa Sinonimi e contrari iscocai, obretare, oretare, selvare.
seléntu , nm Definizione s'umidore chi calat su note e isciundhet sa cosa / s. mascinu = saurra Sinonimi e contrari lentore, saghina, sanenu.
seléntziu , nm: siléntziu Definizione su abarrare citios, su no s'intèndhere nudha / pònnere su s. a unu = nàrriri a si citiri, a callare Sinonimi e contrari mudesa, mudigore, mudímine, mútria, mutricore, mutuléntzia | ctr. abbolotu, atraghentu, biuldu, chimentu, tremutu Frasi no diazis chèrrere mancu tussiare pro no segare cussu seléntziu incantadu!
selénu sanénu
selénu 1 , agt: assulenu,
serenu 1,
silenu,
solenu,
suenu,
sulenu,
sullenu Definizione
chi est in asséliu, in pàusu, trancuillu, chentza pentzamentos, chentza móvias a forte, chi faet allenu, abbellu
Sinonimi e contrari
chetu,
glianu,
pàghidu,
pàsidu,
pàsigu,
pràtinu,
séliu
| ctr.
càdriu,
forte
/
orioladu,
penciamentosu,
pistichinzosu
Modi di dire
csn:
pròere abba selena, a sulenu = abbighedha pàsida, paga ma sighida; silenu che abba fróchina = sériu sériu, pàsidu; andhare a passu selenu = abbellu, a passu pàsidu; còiri sullenu, a fogu sullenu = no tropu forte, chi no est cràdiu
Frasi
sulenos current sos rios sentza murmutare ◊ intro de s'adhe lentu repicat unu pitiolu, sinnu chertosu de vida selena ◊ andhat selenu ◊ mai t'incantit arriu sulenu! (D.Bernardini)◊ su mare est silenu e pranu che pratu de ozu de ulia ◊ seu ascurtendu s'acuedha suena suena currendu in is canabis
2.
pioet a sulenu a sulenu ◊ est niendhe a sulenu ◊ deris tota sa note at sighidu dae chelu a rúere selena una mudhina (G.M.Cherchi)◊ est un'abbighedha serena, ma ifundhet etotu ◊ càstia comenti Deus proit cun àcua solena solena…
3.
unu sonnu dae chelu Atena li mandhat, a sulenu de tanta pena
Cognomi e Proverbi
prb:
àcua suena suena, piscina prena
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
calme,
paisible,
tranquille
Inglese
quiet
Spagnolo
tranquilo
Italiano
calmo,
plàcido,
tranquillo
Tedesco
ruhiger Mensch.
seleriàu , agt Definizione chi est asseliau, sériu: nau de s'aera, chi est límpia Sinonimi e contrari chetu, glianu, pàsidu, pàsigu, séliu Frasi dhui portu is ogus sempri timi timi po podi avertí s'ari seleriada (Gd.Piras)◊ su celu est totu seleriau.
selesàe , vrb Definizione nau de sa pasta sueta, asciutare a fora, essire arrasposa, coment'e fresada, a isperraduras a pígiu de fora Sinonimi e contrari carasare Frasi non sias pria ma lestra pesandhondhe su pane, ca ci nono si selesat totu (E.Nieddu).
seléstia , nf Definizione manera de fàere pàsida Sinonimi e contrari assentu, sossegu Frasi iscas - neit su grígliu cun seléstia - chi totu sos chi faghent cussa facultade che parant in s'ispidale o in prejone! (G.Addis)
seléstru, seléstu, selétu , agt Definizione chi est bellu límpiu, seberau chentza malesa, craru, ladinu, nau mescamente de s'aera, ma fintzes pàsidu, séliu, trancuillu Sinonimi e contrari séliu, tranchígliu Frasi osservo una lughe asi seleta chi a la mirare consolat su coro (F.Dore) 2. su sero l'abbas e ti che andhas selestu a ti corcare ◊ in caminu no fit meda selestu e gai poniat unu passu addainanti e unu addaisegus (G.Addis).
seletzionàre , vrb Definizione isceberare, distínghere, pònnere a parte su méngius, sa cosa de sa méngius calidade Sinonimi e contrari arraciai, asseperare, chirrare, iscedhai, iscerai, istagiai.
seletzionàu , pps, agt Definizione de seletzionare Sinonimi e contrari arratzau, chirriatu, ischeriadu, sceberau, scerau.
seletziòne , nf Definizione su seletzionare Sinonimi e contrari iscéberu, iscera 1, ischerta, sceberu.
seliàre , vrb: assebiai* Sinonimi e contrari assentulae, assussegai Frasi seliaebbosi pagu pagu ca a papare sa piciuda caente faet male!