A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

sèlema , nf Definitzione una calidade de mudegu chi faet su frore grogo Sinònimos e contràrios èlamu* Terminologia iscientìfica mt, Atriplex halimus.

selémbru , nm Definitzione capacidade de cunsiderare, de cricare de cumprèndhere is cosas innanti de dhas fàere o de foedhare Sinònimos e contràrios abberguadura, capia, giudísciu, seru Tradutziones Frantzesu discernement, équilibre Ingresu wisdom Ispagnolu juicio, equilibrio Italianu discerniménto, equilìbrio Tedescu Einsicht, Gleichgewicht.

sèleme , agt, nm Definitzione nau de ccn., chi est unu fatu e lassau, de pagu impita, pagu àbbile Frases cussu sèleme at lassau fuire su cane (R.Sardella).

selèna sanénu

selenàre , vrb: serenai 1, serenare Definitzione pigare serenu, pònnere a pigare serenu, betare serenu Sinònimos e contràrios assilentare Frases s'àcua bollit lassada a serenai, ca infriscat ◊ de cust'abba onzi sero ndhe preno duos fiascos pro la pònnere su note a serenare (A.Puddu) Ètimu srd.

selenàu , pps, agt Definitzione de selenare; chi at pigau serenu, chi est friscu o isciustu de serenu.

selenèsa , nf Definitzione su èssere serenos, sélios, manera pàsida de fàere o de nàrrere Sinònimos e contràrios prachidesa.

selentàre , vrb Definitzione iscocare, istare abbaidandho a s'acua, a iscúsiu, po bíere ite faet ccn., ibertare s'ora bona po calecuna cosa Sinònimos e contràrios iscocai, obretare, oretare, selvare.

seléntu , nm Definitzione s'umidore chi calat su note e isciundhet sa cosa / s. mascinu = saurra Sinònimos e contràrios lentore, saghina, sanenu.

seléntziu , nm: siléntziu Definitzione su abarrare citios, su no s'intèndhere nudha / pònnere su s. a unu = nàrriri a si citiri, a callare Sinònimos e contràrios mudesa, mudigore, mudímine, mútria, mutricore, mutuléntzia | ctr. abbolotu, atraghentu, biuldu, chimentu, tremutu Frases no diazis chèrrere mancu tussiare pro no segare cussu seléntziu incantadu!

selénu sanénu

selénu 1 , agt: assulenu, serenu 1, silenu, solenu, suenu, sulenu, sullenu Definitzione chi est in asséliu, in pàusu, trancuillu, chentza pentzamentos, chentza móvias a forte, chi faet allenu, abbellu Sinònimos e contràrios chetu, glianu, pàghidu, pàsidu, pàsigu, pràtinu, séliu | ctr. càdriu, forte / orioladu, penciamentosu, pistichinzosu Maneras de nàrrere csn: pròere abba selena, a sulenu = abbighedha pàsida, paga ma sighida; silenu che abba fróchina = sériu sériu, pàsidu; andhare a passu selenu = abbellu, a passu pàsidu; còiri sullenu, a fogu sullenu = no tropu forte, chi no est cràdiu Frases sulenos current sos rios sentza murmutare ◊ intro de s'adhe lentu repicat unu pitiolu, sinnu chertosu de vida selena ◊ andhat selenu ◊ mai t'incantit arriu sulenu! (D.Bernardini)◊ su mare est silenu e pranu che pratu de ozu de ulia ◊ seu ascurtendu s'acuedha suena suena currendu in is canabis 2. pioet a sulenu a sulenu ◊ est niendhe a sulenu ◊ deris tota sa note at sighidu dae chelu a rúere selena una mudhina (G.M.Cherchi)◊ est un'abbighedha serena, ma ifundhet etotu ◊ càstia comenti Deus proit cun àcua solena solena… 3. unu sonnu dae chelu Atena li mandhat, a sulenu de tanta pena Sambenados e Provèrbios prb: àcua suena suena, piscina prena Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calme, paisible, tranquille Ingresu quiet Ispagnolu tranquilo Italianu calmo, plàcido, tranquillo Tedescu ruhiger Mensch.

seleriàu , agt Definitzione chi est asseliau, sériu: nau de s'aera, chi est límpia Sinònimos e contràrios chetu, glianu, pàsidu, pàsigu, séliu Frases dhui portu is ogus sempri timi timi po podi avertí s'ari seleriada (Gd.Piras)◊ su celu est totu seleriau.

selesàe , vrb Definitzione nau de sa pasta sueta, asciutare a fora, essire arrasposa, coment'e fresada, a isperraduras a pígiu de fora Sinònimos e contràrios carasare Frases non sias pria ma lestra pesandhondhe su pane, ca ci nono si selesat totu (E.Nieddu).

seléstia , nf Definitzione manera de fàere pàsida Sinònimos e contràrios assentu, sossegu Frases iscas - neit su grígliu cun seléstia - chi totu sos chi faghent cussa facultade che parant in s'ispidale o in prejone! (G.Addis)

seléstru, seléstu, selétu , agt Definitzione chi est bellu límpiu, seberau chentza malesa, craru, ladinu, nau mescamente de s'aera, ma fintzes pàsidu, séliu, trancuillu Sinònimos e contràrios séliu, tranchígliu Frases osservo una lughe asi seleta chi a la mirare consolat su coro (F.Dore) 2. su sero l'abbas e ti che andhas selestu a ti corcare ◊ in caminu no fit meda selestu e gai poniat unu passu addainanti e unu addaisegus (G.Addis).

seletzionàre , vrb Definitzione isceberare, distínghere, pònnere a parte su méngius, sa cosa de sa méngius calidade Sinònimos e contràrios arraciai, asseperare, chirrare, iscedhai, iscerai, istagiai.

seletzionàu , pps, agt Definitzione de seletzionare Sinònimos e contràrios arratzau, chirriatu, ischeriadu, sceberau, scerau.

seletziòne , nf Definitzione su seletzionare Sinònimos e contràrios iscéberu, iscera 1, ischerta, sceberu.

seliàre , vrb: assebiai* Sinònimos e contràrios assentulae, assussegai Frases seliaebbosi pagu pagu ca a papare sa piciuda caente faet male!