tucaràre , vrb: tucherare,
tucorare,
tzucorare Definizione
pònnere (bogare) su tzúcuru, comente faet a sola sa figu sicada chistia (si faet bianca)
Sinonimi e contrari
atzucarai,
intucarare
2.
sa càriga si est totu tucorada
Traduzioni
Francese
sucrer
Inglese
to sugar
Spagnolo
azucarar
Italiano
zuccherare
Tedesco
zuckern.
tucàre tocài 1
tucarédhu , nm Sinonimi e contrari artiòcoro, ciòcere, ciòcoro, culurassu, entiòcoro, fiòcaru, iciòcoro, soci Terminologia scientifica rba.
tucarósu , agt: tzucurosu Definizione
chi portat tzúcuru, chi est druche
Frasi
s'abe selvidora pensat solu a carrare sutzu tucarosu e leu a su casidhu
Traduzioni
Francese
sucré
Inglese
sugary
Spagnolo
azucarado
Italiano
zuccherino
Tedesco
zuckerhaltig.
túcaru , nm: (su t. = sutúcaru) ciúcuru
súcaru,
tzúcaru Definizione
sa sustàntzia druche de is erbas, de frutuàrios e àteros alimentos, fata de idrados de carbóniu: su tzúcuru industriale est a farinedhos pitichedhedhos, biancu (segundhu sa genia) e ndhe faent de sa barbabbiètola (biarava), de sa canna de tzúcuru / túcaru a pedra = fatu a bículos, a cuadredhos; fàghere che su macu a su túcaru = iscorporau, chi si dhu ponent ananti no ndhe lassat!
Frasi
est durche che preda de túcaru ◊ pòneti túcaru in su cafè: annota chi no siat rànchiu!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
sucre
Inglese
sugar
Spagnolo
azúcar
Italiano
zùcchero
Tedesco
Zucker.
tucàu tucàdu
túche , nf: dughe*,
tughe Definizione
s'istampu chi si faet a is carradas in su mesale po lassare essire su binu; su puncione o tapighedhu chi si dhue ponet a tupare; fintzes su grifone inue si bogat su binu / min. tuchedha; istare o èssere semper a buca (o a conca) a sa tughe = bufare binu meda, istare sèmpere bufandho
Sinonimi e contrari
runfiana,
spíndulu,
tintòrgia,
tuponella,
ugi
/
cannada
/
cdh. filtzetu
Frasi
como chi est cuncordada sa tuchedha e su conzu amus prontu contamus unu contu arrostíndhennos fava a fochilada (A.G.Solinas)
Traduzioni
Francese
cheville,
fausset
Inglese
spigot
Spagnolo
espiche
Italiano
zìpolo
Tedesco
Zapfen.
tuchèra , nf Sinonimi e contrari incaminada, tuca, tucada | ctr. torrada Frasi a sas chimbe de manzanu fiat zai in tuchera e nche fiat giómpidu a su logu a sas úndhighi Etimo srd.
tucheràdu , pps, agt: tucorau Definizione
de tucherare; chi portat o dhi ant postu tzúcuru (o àteru coment'e tzúcuru)
Sinonimi e contrari
intucarau,
sucarau
2.
sa càriga in zerru ndhe la bogaimus tucorada a manigare cun chiu de nughe e de méndhula
Traduzioni
Francese
sucré
Inglese
sugared
Spagnolo
azucarado
Italiano
zuccherato
Tedesco
gezuckert.
tucheràre tucaràre
tucherèra , nf: sucarera,
tucorera,
tzucorera Definizione
istugighedhu a pònnere tzúcuru, po dhu pigare a cocerinu, a pagu a pagu
Frasi
annunghe túcaru a sa tucorera ca est mesu líchida!
Terminologia scientifica
stz
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
sucrier
Inglese
sugar bowl
Spagnolo
azucarera
Italiano
zuccherièra
Tedesco
Zuckerdose.
tucighílla torcighíglia
túciu trúcu
tuciúdu , agt Definizione chi portat tzugu mannu, grussu.
tucòne , nm: (su t. = nr. sutucòne)
Definizione
matzucu, fuste mannu e grussu, manigiau a bisura de arma po iscúdere; a logos, canna de fosile, truncu tuvudu
Sinonimi e contrari
bàcalu,
fuste,
maciocu
Frasi
eco chi est arrividu su gherreri cun ispadas e lantzas e tucone (B.Testoni Fresu)
Cognomi e Proverbi
smb:
Tuccone, Tucconi
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
massue
Inglese
cudgel,
club
Spagnolo
garrote
Italiano
randèllo
Tedesco
Knüttel.
tucoràre tucaràre
tucoràu tucheràdu
tucorèra tucherèra
túcru trúcu
túda , nf: tuta Definizione
su tudare, interràrgiu; fossu po interrare unu mortu
Sinonimi e contrari
interru
2.
finas sos mortos si trement arpilados in sa tuda, de cantu est fritu ◊ ch'est coduladu che unu sacu intro de una tuda noa chi s'interramortos aiat ammaniadu pro un'àteru cortzu
Traduzioni
Francese
fosse
Inglese
grave
Spagnolo
fosa
Italiano
fòssa
Tedesco
Grab.