abbatzinàre , vrb Definitzione fàere a iscimíngiu, a illuinu Sinònimos e contràrios abbadhinare, ammolighinare, atambainare, ibbadhinare, imbatzinare, ingadhinae, scimingiai Frases su ballare mi abbatzinat Ètimu itl. abbacinare.
abbatzinàre 1 , vrb Definitzione foedhare male a unu po dhu bogare in bregúngia Sinònimos e contràrios ingiugliare, intzurtai.
abbàtzu , nm Definitzione abba bruta Frases a candho che li arrivit un'imbolada de abbatzu tra butúgiu e codhos!… Ètimu srd.
abbàtzu 1 abbàtu 1
abbàu , nm Definitzione
sa salia chi essit in buca e si faet de pàrrere abba o calat fintzes a cora
Sinònimos e contràrios
abbaolga,
bàula
Frases
su capiscuadra, chi tandho faghiat puru de mere de su triballu, fit sempre arrennegadu cun s'abbau in buca chi pariat cane arrajoladu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Abbau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bave
Ingresu
dribble
Ispagnolu
baba
Italianu
bava
Tedescu
Geifer.
abbàu 1 abbàdu
abbàu! , iscl Definitzione essia o nada de meravíglia, de ispantu Sinònimos e contràrios adhias!, odheu! Frases eh, abbau! cantu ti ses imbetzadu! ◊ eh, abbau, già as istentadu a bènnere! Ètimu srd.
abbaucàdu , pps: abbaucatu Definitzione
de abbaucare; chi no est cumprendhendho prus nudha, ispantau
Sinònimos e contràrios
abballalloadu,
abbereladu,
abbrebebau,
ammammalucadu,
atontadu,
atrassidu,
incantadu
2.
l'iscultaia abbaucadu ◊ sa majarza pariat abbaucada carignendhe su bentone de Giuannànghelu, ca nachi li naraiat ite li depiat sutzèdere
Tradutziones
Frantzesu
embobiné,
ébahi
Ingresu
reeled,
daydreamed
Ispagnolu
embaucado,
encantado
Italianu
abbindolato,
trasognato
Tedescu
betäubt,
verblüfft.
abbaucàre , vrb Definitzione
incantare e pigare in giru, ingannare
Sinònimos e contràrios
abbabballocai,
abbalaucare,
abbanghelare,
abbentai,
abbucallotare,
alleredhare,
ammammalucare,
atontai,
atraucare,
incapiare,
ispabajare,
spantasiai
Frases
su pópulu est tontu e l'abbaucant cun cosas faltzas ◊ a tzerta zente l'ant abbaucada cun bículos de bidru e de istagnola, ca lughent!
Ètimu
spn., ctl.
Tradutziones
Frantzesu
embobiner
Ingresu
to reel
Ispagnolu
embaucar
Italianu
abbindolare
Tedescu
betäuben.
abbaucàtu abbaucàdu
abbaúcu , nm Definitzione
su no pentzare in nudha, su no tènnere pentzamentos o preocupatziones
Sinònimos e contràrios
ispinnicu,
tranchiglidade
Frases
meledat giogos innotzentes in s'edade chi totu est abbaucu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
insouciance
Ingresu
thoughlessness
Ispagnolu
despreocupación
Italianu
spensieratézza
Tedescu
Gedankenlosigkeit.
abbaúgine , nf Definitzione salia chi essit de buca coment'e abba, calandho a cora Sinònimos e contràrios abbau, babada, bàbula, baulada Frases bos benzat s'abbaúgine!
abbauladòre , agt Definitzione nau de cane, chi abbàulat, chi apedhat meda o fatuvatu; nau de ccn., chi istat sèmpere a boghes Sinònimos e contràrios apedhadore, issauladori, tzaulosu Ètimu srd.
abbaulàre , vrb: baulai* Sinònimos e contràrios aciaulai, alloroscare, apedhae, atocare, imbauai, inciauai Frases su cane est abbaulandhe ◊ note note sos canes ant abbaulau.
abbaunzàdu , pps Definitzione
de abbaunzare; imbrutau, ammarciau pruschetotu in s'onore
2.
pro sa bidha, sa chi restaiat abbaunzada fit sempre sa fémina: s'ómine ràidu a domo no bi arriviat de seguru!
Tradutziones
Frantzesu
sale
Ingresu
soiled
Ispagnolu
ensuciado,
empañado
Italianu
imbrattato
Tedescu
beschmutzt.
abbaunzaméntu , nm Definitzione
su abbaunzare, su imbrutare, ammarciare pruschetotu s'onore
Sinònimos e contràrios
intrullamentu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
action de troubler
Ingresu
turbidity
Ispagnolu
enturbiamiento
Italianu
intorbidiménto,
imbrattaménto
Tedescu
Trübung,
Beschmutzung.
abbaunzàre , vrb: abbunzare Definitzione
nau de abba, murigare e imbrutare de no èssere prus límpia; fàere abbunzos, improdhos, cosas chi no andhant bene, chi no funt bene fatas; nau de gente, imbrutare, ammanciare, tocare pruschetotu s'onore
Sinònimos e contràrios
aciapuciae,
acoredhai,
afeai,
ammammungiai,
improdhai,
massipari
/
abbuligiai 1
Frases
s'ides funtana límpida l'abbunzas ◊ ite ses abbunzendhe cun cussu ludu, tue? ◊ proite m'as abbaunzadu s'abba de su trainu? ◊ sos contos de zanas e súrviles lis poniat tzudha ritza abbunzànnelis su sonnu
2.
befulendhe s'onestade, no l'as mai rispetada: dae pitzinna abbunzada chi faghias piedade ◊ giustu su chi ti nesi ti est costadu: daghi ti at abbunzadu ti at frundhidu ◊ no si cheret fàchere abbunzare dae sos dutores de sa bidha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
barbouiller,
troubler
Ingresu
to soil
Ispagnolu
enturbiar,
empañar
Italianu
imbrattare,
intorbidire
Tedescu
beschmutzen,
trüben.
abbaúnzu , nm: abbunzu Definitzione
cosa fata male, improdhu, cosa chi faet disonore
Sinònimos e contràrios
peca 1,
scioncu
/
abbunzadura,
aciorodhu,
coredhu,
impaputzu,
impiastru,
inciapudhu,
indróvigu,
irraminzu,
massipu,
mistréllia
2.
s'abbaunzu de un'àteru no si lu garrigaiat unu giòvanu de sa bidha ◊ su furisteri o malevadadu chi si garrigaiat s'abbaunzu passaiat de cobertore, corrudu e giutu a befe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
scandale,
saleté
Ingresu
indecent,
indecency
Ispagnolu
vergüenza,
grosería
Italianu
scóncio,
sconcézza,
porcherìa
Tedescu
Pfuscherei,
Anstößigkeit,
Schweinerei.