A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

abbéntu 3 , nm Definitzione su abbentare, su s’incrubare o indrúchere chi faet sa punta de una cosa longa, arta (mata, pértiga) po bentu o àteru Sinònimos e contràrios fritinzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu flexion Ingresu flexion Ispagnolu flexión Italianu flessióne Tedescu Biegung.

abbentulàdu, abbentuliàdu , agt Definitzione coment'e leau, móviu, tremendhosi de su bentu Frases remunimus solu farfaruzas de fide, sèmenes abbentulados dae su bentu solopu (F.E.Solinas)◊ ispramada e abbentuliada, comare annaemele lassat lestra sos pudharzos (B.Mazzone).

abbentúra , nf: aventura Definitzione isperiéntzia istraordinària de arriscos, de provas o àteru Frases ah, cantu est légiu s'arregodu a dhu contai, is dis chi apu fatu in s'aventura! ◊ tue fufuraju, póveru e mischinu, isserratu in su ricu magasinu lassatu as de sa vita s'aventura! (G.Farris) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu aventure Ingresu adventure Ispagnolu aventura Italianu avventura Tedescu Abenteuer.

abbenturàda , nf Definitzione su si abbenturare.

abbenturàre , vrb: aventurai, aventurare Definitzione su si pònnere in arriscos mannos, in perígulu Sinònimos e contràrios arriscai Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu aventurer, risquer Ingresu to venture Ispagnolu aventurar Italianu avventurare Tedescu wagen.

abbenturàu , pps: aventuradu, aventurau Definitzione de abbenturare; chi si est agatau in arriscos mannos, ma fintzes afortunau 2. S'Istranzu Aventuradu contat de unu pilota americanu chi ch'est faladu in mare e l'ant sarbadu cos'e pastores ◊ passizeri aventuradu chi traessas de continu, nara s'in calchi caminu sa túrture as incontradu! 3. pregu totus cudhus aventuraus de su celu.

abbenturiàda , nf Definitzione nue de bentu Sinònimos e contràrios afrusada Frases custas abbenturiadas furiosas che leaint che fozas sicas sa zente lévia e lassaint solu sas pessones prus frimas.

abbenturósu , agt: aventurosu Sinònimos e contràrios atrividitu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu aventureux Ingresu adventurous Ispagnolu aventuroso, aventurado Italianu avventuróso Tedescu abenteuerlich.

abbenzàre , vrb: aenzare, enzare Definitzione pigare a disprétziu, coment'e naendho, de unu, chi tenet abbenzu, difetu Sinònimos e contràrios ilbantare, ilzenzare, menispresiare Frases tue abbenzas a totu in dogni contu sentza ischire sustènnere s'argumentu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mépriser Ingresu to despise, to disdain Ispagnolu despreciar, menospreciar Italianu disprezzare Tedescu verachten.

abbenzinàre , vrb: abbinzinare Definitzione nau in cobertantza, bufare meda, imbriagare Sinònimos e contràrios imbenzinare, imbreacare Ètimu srd.

abbénzu , nm: aenzu, benzu, enzu Definitzione genia de neghe o pecu, difetu de sa carena, o fintzes de sa manera de fàere de sa persona / betare s'aenzu = agatare ite de nàrrere, ite de critigare, cosa in contràriu Sinònimos e contràrios defeta, inzenzu, mendhea, peca 1 / menisprésiu 2. li agato abbenzos e atrecos Sambenados e Provèrbios prb: no est bella chen'aenzu, no est fea chena gràtzia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu défaut Ingresu flaw, moral defect Ispagnolu defecto Italianu mènda, difètto fìsico o morale Tedescu Mangel.

abberàda , nf Definitzione su abberare Ètimu srd.

abberanàda , nf Definitzione su abberanare Ètimu srd.

abberanàre , vrb Definitzione passare su beranu Ètimu srd.

abberàre , vrb: averai 1, averare Definitzione nau pruschetotu de sèmenes, fàere bellu, grussu, ingraniu bene; arresurtare berus, nau de ccn. cosa chi si ibertàt de tempus innanti, profetizada, o nada innanti de acontèssere Sinònimos e contràrios abbasolare, achiare, ammadurae, ciòmpere, còmprere, crompire, ingranire, lòmpere Frases su trigu at averadu, no at averadu ◊ sas ispigas sunt averadas ◊ donzi cosa naschet e averat ◊ avera tega, budrone, fruta e ranu e mulgat late a rios su pastore! (Sozu) 2. totu si averesit a puntinu cantu narzesit su mastru divinu ◊ faghe chi potemus bídere su Regnu tou averadu! ◊ isperat chi si averent sos sónnios ◊ su bisu chi at fatu no si est mai averau ◊ at cumpréndiu chi fut arribbada e averada sa fini Ètimu itl? Tradutziones Frantzesu mûrir Ingresu to ripen Ispagnolu madurar, cumplirse Italianu maturare, avverare, cómpiersi, inverare Tedescu bewahrheiten, reifen, sich bewahrheiten.

abberbàda , nf Definitzione su abbrebai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ensorcellement, fascination Ingresu enchantment Ispagnolu hechicería, brujería Italianu ammaliatura Tedescu Bezaubern.

abberbàdu , pps, agt: abberbau Definitzione de abberbare; chi dhi ant nau is abbrebos, foedhos fortes Frases custa est abba abberbada.

abberbàre , vrb: abbrebai, abbrebare, abbrebiare, abbrevare Definitzione fàeere is abbrebos, fàere sa meighina / àcua abbrebada = abba pro meighina, chi li ant fatu is abbrébius Frases abberbare s'abba, su bestiàmine ◊ est cotu de una fémina che chi siat abbrevadu ◊ cun is granos de trigu sighiat a fàere grughes abbrebiandho a iscúsiu apitzu de sa tassa de s’abba Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ensorceler Ingresu to bewitch Ispagnolu hechizar Italianu ammaliare Tedescu bezaubern.

abberbàu abberbàdu

abberberedhàre , vrb Definitzione abbèrrere deunudotu Sinònimos e contràrios abbèrrere, ispalpedhare Frases abberberedhare sos ojos Ètimu srd.