A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

brústia , nf Definitzione genia de istrígiula po is cuadhos Sinònimos e contràrios ambrústia, brossa 1, brusca, indrútia 1, irbrossa 1, isprumadore 1 Ètimu itl.p brustia.

brustíca , nf: vrustica Definitzione su de duos corgiolos de su suérgiu, bonu po isolantes, tapos e àteru Sinònimos e contràrios boltígulu, boltiju, corticru*, forticru, oltígiu, urtiche Frases s'abba ti la do in su gupu de brustica, frisca frisca de sa tina (G.Delogu)◊ at postu ghilinzone a su poledhu in su conchedhu de brustica.

brusticàja , nf: frusticaja Sinònimos e contràrios boltíula, ociada, oltija, picianti, pistidhore, pistígia, pitziadroxu, purtzigada, pústica, spitzuafua Frases sont prontos brores de brusticaja e de parmutza Terminologia iscientìfica rba Ètimu srd.

brutacópia , nf Definitzione sa cópia mala o proaditza de calecuna cosa, fata a improdhu, fata male, de currègere, de torrare a fàere 2. cussa fémina paret sa brutacópia de s'annada mala, de cantu est fea! Tradutziones Frantzesu épreuve Ingresu proof Ispagnolu borrador Italianu bòzza Tedescu Entwurf, Abzug.

brutadúra , nf Definitzione su brutare, cosa chi imbrutat, nau de su ladamíngiu Sinònimos e contràrios istercoradura, terchinadura, terchinzu Ètimu srd.

brutàre , vrb Definitzione andhare de su corpus, fàere de bisóngiu, imbrutare de ladamíngiu o fintzes de o cun css. cosa Sinònimos e contràrios cacare, permessare / bombitare / abbrutai, acardangiai, imbratare, incadhossai, insodrigai, musucare Frases tziorcu in s'iscuru si pistat, si gustat, si lubat de isserru e chene brutare no istat (F.Satta)◊ sos meres de su mundhu sunt brutandhe sa vida ◊ sos puzones assuconados costumant a si brutare: finas issos si cagant! 2. est brutandhe su locu chin bustas de pràstica prenas de arga ◊ su bangalarzu si brutat, s'issambentat e s'istrecat Ètimu itl. bruttare Tradutziones Frantzesu déféquer Ingresu to defecate Ispagnolu defecar Italianu defecare Tedescu defäkieren.

brúte , nm, nf: bulte, burte, pulte* Definitzione genia de papare; druche, tzípula fríssia in s'ógiu; in cobertantza, ufradura, mancàntzia, neghe Maneras de nàrrere csn: burtu de cannone = cata, tzípula longa fata a imbudu; burtu de casu: mànigu fatu cun casu friscu, símula, pane de fresa frichinadu e pedrusímula; cuzicare sos burtes anzenos = cuare, no dare a bídere sos pecos, sas fartas chi faghent sos àteros Sambenados e Provèrbios smb: Burtes Terminologia iscientìfica mng, drc.

brutèsa , nf: burtesa Definitzione àliga (e fintzes ladamíngiu, merda), su èssere brutos, orrughedhu de cosa chi che intrat in s'ogu, o fintzes su male chi si faet Sinònimos e contràrios brutia, brutore, brutura / malesa | ctr. limpidore, netesa / bonesa Maneras de nàrrere csn: b. de origa = zenia de grassu chi faghent sas ràndhulas de s'origra; b. de topi, de conillus, de brebei, de lèpuri, de bòi = ledàmine, cascasina Frases seu cadhotzu: no dha bis cantu brutesa dhoi portu in peis cun su pruini de sa bia? ◊ sa brutesa de is animalis dha ponint po fai ladàmini 2. una burtesa in s'ogu portu 3. nemmancu sa calchina de Siniscola ti bastat a pulire sa brutesa, ca sempre giogulana pro profitu cantos ndh'as connotu ndh'as traitu (M.Sanna)◊ totu su chi amus fatu in pitzinnia nos paret oro de prima calidade e no brutesa de mala zenia! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ordure, saleté Ingresu filth Ispagnolu suciedad Italianu lordume Tedescu Schmutz.

brutía , nf Sinònimos e contràrios brutesa, brutore, brutulia / malesa | ctr. limpidore, netesa.

brutógnu , agt Definitzione brutonzu, chi est unu pagu brutu.

brutòne, brutòni , nm: budrone 1, budroni, burdone, burdoni 2, prudone, vurdone Definitzione s'àghina comente dha bogat su fundhu totu a pibiones acanta de pare cracos; s'ispiga de su moriscu; trintzilleri o gurdonedhu de bobbois chi leant po piscare; cosa posta craca coment'e pibiones de àghina in su gurdone; genia de abbordau, ricamu / partes de su b.: tenaghe o cambu, carena o iscovili, iscaluza, pipione; zenias de b.: budrone mannu, minore, afissu (tipiu), lascu (sciortu), cotu, papabassadu, guastu Sinònimos e contràrios budrilloni, gudrilloni, gudroni, iscala 1, pendhone, trone Maneras de nàrrere csn: budrone de istrunellos = bolu de istúrulos; s'Udrone = sos Pudhighinos, fiotu de sete istedhos chi si parent afissos, acurtzu de pare Frases nos fimus ispartinatos in sa vintza secànnenche sos brutones ◊ est che binza chene burdones ◊ budrones de ua fint pendhulendhe cun pupujones mannos cantu una pruna 2. unu budrone de triguíndia Sambenados e Provèrbios smb: Budroni Terminologia iscientìfica rbr Ètimu ltn. butrone(m) Tradutziones Frantzesu grappe Ingresu bunch of grapes Ispagnolu racimo Italianu gràppolo d'uva Tedescu Traube.

brutòre, brutòri , nm Definitzione totugantu su chi, a meda, faet bruta una cosa, unu logu o a unu Sinònimos e contràrios afatitu, brutesa, brutia, bruturia, cadhossímini, cadranza, crisore, incràstiu, lorra, ludrinzu, muga, musucu, sudre, trojéntzia | ctr. limpidore Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu saleté dégoûtante Ingresu filthiness Ispagnolu suciedad Italianu luridézza, sporcìzia Tedescu Schmutzigkeit.

brútu , agt: burtu Definitzione chi portat brutesa, brutore: foedhandho de laores o de terras trebballadas, chi dhue at erba meda; in sensu morale, disonestu, malu / min. brutixedhu Sinònimos e contràrios butzinosu, cadrangiosu, lorontzu, mughedhosu, mugosu, musúngiu 1, pingosu, sodrigosu / suciosu 1, súciu | ctr. límpiu, netu Maneras de nàrrere csn: pesu b. = itl. lórdo, contendhe fintzas su pesu de s'isterzu; fàghere cosa bruta = chi imbrutat; trigu, laore b. = chi est chentza iserbadu (si est a erba), chi est chentza purgadu (si est a ranu) Frases si sàmunat sa cosa bruta ◊ at incovonau is pannus brutus ◊ ma càstia a tenni ancora cudh'istrexu brutu!…◊ pònedi pantalones betzos pro fàghere cosa bruta! ◊ cussu traste est brutu chi no ndhe podet zúghere prus!◊ sa binza est bruta, comente at próidu bi at torradu a crèschere erba meda 2. brutixedhu, cussu logu…: unu grisu! ◊ cussa cosa est brutixedha: tocat a dh'isciacuai 3. manu a sa cosa bruta no ndhe abbelzo: paga cosa ma onorada chelzo! (Piras) 4. brutu ingrongu chi no ses àteru! ◊ brutu disgratziau pudésciu, baidindi! Ètimu itl. brutto Tradutziones Frantzesu sale, brut Ingresu dirty Ispagnolu sucio Italianu spòrco, lórdo Tedescu schmutzig.

brutulía , nf: bruturia Sinònimos e contràrios àiga, brutore, cadhossímini / crupa, pecadu Frases tocat a ndi pesai sa brutulia de sa mesa ◊ a ingíriu de is piscinas dhue agatas dónnia arratza de brutulia: ispéigos, bustas de plàstica, botos, boetas, càscias e àteru 2. fígiu meu est chena bruturia! Ètimu srd.

brutúra , nf Definitzione cosighedha pitica meda, malesa, brutore, cosa chi no est bona o no dhue depet èssere in mesu de àtera cosa o logu Sinònimos e contràrios abbunzu 1, abighíngiu, arritzu 1, grisu 1, rena, renza, solla / brutesa, ludrinzu, muga Frases che zuto una brutura in s'ogru ◊ che li at intradu una brutura in s'ogru ◊ che li at rutu una brutura a su piatu ◊ sa brutura tenechela, si bi ndhe as bidu! Ètimu itl. bruttura Tradutziones Frantzesu fétu, grain de poussière Ingresu speck Ispagnolu pizca, brizna Italianu brùscolo Tedescu Körnchen.

bruturía brutulía

brutzèra , nf: prutzera* Definitzione matucone, chirrione de pilos chi calat a una bandha e àtera de sa conca Sinònimos e contràrios lemas Tradutziones Frantzesu mèche Ingresu unruly lock of hair Ispagnolu crencha Italianu cernécchio Tedescu Haarsträhne.

brutzèras , nf pl Definitzione sa màniga de unu bestimentu inue acabbat acanta a sa manu; tira de pedhe a braciale chi si ponet in brutzos chie faet isfortzu meda a manos Sinònimos e contràrios brucinitus, brúciu, brutzitus, pungítu Ètimu srd.

brutzighínu , nm Sinònimos e contràrios cambúciu Terminologia iscientìfica crn.

brutzighínus , nm, nf pl: burtzighinas, burtzighinos, busighinos Definitzione genia de cambaledhu, is cartzas de furesu, in su costúmene de s'ómine, de acapiare apalas Sinònimos e contràrios bestiales, cambitas, istiales, vosas / cdh. bultzichinu Terminologia iscientìfica cst Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu brodequin Ingresu bootleg Ispagnolu borceguí Italianu borzacchino Tedescu Schnürstifel.