ceréssia carésia
ceréu , nm: chereu Definitzione
genia de chera manna manna e grussa, sa chi alluent in crésia su note de sàpadu santu e a Pascamanna; in is paragones, cosa bella, bene fata, dereta, sa matessi bellesa
Sinònimos e contràrios
chíriu
/
bellesa
Maneras de nàrrere
csn:
istare che unu chereu = ritzu téteru; mudadu che chereu = totu bene postu, tramunadu, galanu, bellu che su chereu de Pasca
Frases
cereu de allui tengu in domu mia…(F.Lai)◊ cussu bandat a is prucessionis cun d-unu cereu mannu
2.
candho est mudadu, custu zòvanu est unu chereu ◊ luna luna, bona foltuna, bonu chereu, cantu mi costat su polchedhu meu?
3.
a biri cussu scónciu dhi fiant artziaus is cereus e cun sa marra fiat andendi a iscudi sa bixina
Terminologia iscientìfica
sntz, prdc
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cierge pascal
Ingresu
large easter chandle
Ispagnolu
cirio pascual
Italianu
céro pasquale
Tedescu
Osterkerze.
ceréxia carésia
cerexiabbúrda , nf Definitzione
una genia de cheréssia areste, mata (manna) e frutu
Sinònimos e contràrios
cariasambriaga,
ghinda
Terminologia iscientìfica
mtm, Prunus avium
Tradutziones
Frantzesu
merisier
Ingresu
wild cherry
Ispagnolu
cerezo silvestre
Italianu
ciliègia bisciolina
Tedescu
Vogelkirsche.
cèrfa , nf: scefa Definitzione
sa cherridura, sa pagighedha fine chi abbarrat a muntone in s'argiola de comente ant treulau e bentulau su laore; su fundhurúgiu chi faet s'ógiu / trigu de c. = sa fundhana, s'úrtimu chi si ndhe collit
Sinònimos e contràrios
coàina,
coale,
mucra,
mundidhu,
múndulu,
scefabi
Terminologia iscientìfica
msg
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grenaille
Ingresu
riddling
Ispagnolu
granzas,
borra
Italianu
vagliatura
Tedescu
Sieben.
cerfàda , nf Definitzione su cerfai Sinònimos e contràrios pistada Ètimu srd.
cerfài , vrb: scerfai Definitzione fàere a cerfa, pistare a orrughedhos fines Sinònimos e contràrios abbullonare, acatare 2, aggatare, ischerfare*, ischertzare, ischitzare, istercare Frases si no ti cerfu un'ogu, si no t'iscàrigu e t'ismurru, eja chi t'ismermu e ti allàcanu!
cérfula , nf Definitzione cerfa, pàgia, laore treulau, scerfau Frases cun pagus fúrrius is cuadhus torrànt su séidu totu a fenu tràinu e cun àturus fúrrius su sterrimentu fut furriau a cérfula pronta a bentulai.
cèrga , nf: aterga, terga* Definitzione genia de fògia larga meda e istrinta chi imbodhigat a tantos pígios s'ispiga de su moriscu Sinònimos e contràrios impanna Terminologia iscientìfica rbr.
ceríglia , nf: cherilla Definitzione candhela de chera finedhedha; chera pitica chi is cussorres in chida santa, apustis iscravau su Cristos, arregalant a sa gente Sinònimos e contràrios ttrs. tziríglia Ètimu spn. cerilla.
cerimónia ceremónia
cerimoniài , vrb: acerimoniai, tzerimoniai* Sinònimos e contràrios chistionai, faedhare, fentomare, nemonai, pronunciare Frases seu a dolori de brenti ma non ndi apu cerimoniau a nemus.
cerína , nf: cherina,
chirina,
chirrina,
gerina Definitzione
logu po pònnere su porcu; logu serrau, genia de acorru cumonale po dhue pònnere bestiàmene tenturau, aciapau faendho dannu; in is cuiles, aprigu ammontau po ammamare e seberare crabitos, angiones, bitellos; dhue at logu chi cherina dhu narant a sa pratza o cortina, su tretu totu asuta de una mata, o fintzes a sa crélica
Sinònimos e contràrios
acorru,
ammamadorju,
chirra,
crina,
irchile,
seperadorju
/
bàgliu
/
coltina,
pratzada
Frases
de cristianos no ant assimizu, si sunt fatos che porcos in cherina ◊ si est veru chi imbitzadu at a matzone, cunza bene s'anzone in sa cherina! ◊ che ant postu su sirbonedhu in d-una chirina de preda ◊ tenet sa corte cucugiada po as crabas e as cerinas po us crabitedhos
2.
si betat custu bandhu: Chie li mancat su zú andhet a cherina ca bi ndhe at unu tenturadu!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cerina, Cirina
Terminologia iscientìfica
srr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enceinte,
fourrière
Ingresu
corral
Ispagnolu
pocilga
Italianu
recinto per bestiame
Tedescu
Pferch.
ceringiólu , nm Definitzione acorru, cerina pitica po animales Sinònimos e contràrios mandrile Ètimu srd.
cernèra , nf: cirniera,
tzerniera Definitzione
genia de ferru chi si ponet a is aperturas po intrare e girare in is càncaros o grofales (o fintzes po duas perras de apertura intradas apare); in is bestimentos, sisia de cosa forte fata in duas perras cun is oros de mesu coment'e a gancitos piticos chi intraos apare mantenent su bestimentu serrau ue sa c. est cosia
Sinònimos e contràrios
frontissa,
grafale
/
tiralampu
Tradutziones
Frantzesu
charnière (mécan)
Ingresu
hinge,
zip
Ispagnolu
bisagra,
cremallera
Italianu
cernièra
Tedescu
Scharnier.
cérnia , nf: gérnia Definitzione
una genia de pische mannu
Sinònimos e contràrios
scirenga
Terminologia iscientìfica
psc, epinephelus guaza
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
mérou
Ingresu
grouper
Ispagnolu
mero
Italianu
cèrnia
Tedescu
Zackenbarsch.
ceróbida, ceróbiga , nf Definitzione
chera óbida, sa matéria chi is abes arregollent de is frores e ponent po serrare is istampos de is casidhos
Sinònimos e contràrios
cheripighe,
sinóbiga
Terminologia iscientìfica
sbs
Tradutziones
Frantzesu
propolis
Ingresu
bee-glue
Ispagnolu
propóleos
Italianu
pròpoli
Tedescu
Vorwachs.
cerolói , nm: ciroloi,
cirolóido,
ciruloi Definitzione
genia de materiale de plàstica tostada trasparente
Frases
faco unu giardinu chin sos fiores de ciroloi
Tradutziones
Frantzesu
celluloïd
Ingresu
celluloid
Ispagnolu
celuloide
Italianu
cellulòide
Tedescu
Zelluloid.
cerósu , agt: cherosu Definitzione
chi portat chera, chi est fatu de chera
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cherosu
Tradutziones
Frantzesu
cireux
Ingresu
waxy
Ispagnolu
ceroso
Italianu
ceróso
Tedescu
wachshaltig.
cerotéri , nm Definitzione chi si credet meda, chi si giaet bàntidos Sinònimos e contràrios bagianu 1, bantaditu, brafanteri, bragheri, pageri, pagiosu, vantagiosu Terminologia iscientìfica ntl.