A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

incénsu incénciu

incentzéri incenséri

incéntzu incénciu

incerài , vrb: incherare, intzerare Definitzione pònnere sa chera, su pighe; essire in colore de chera, cambiare colore, nau de unu chi si assicat e mescamente de su laore e de is erbas chi, comente cumènciant a sicare, càmbiant colore e cumprint su granu Sinònimos e contràrios illughidare, inceratzae, ingroghie, isarbolire, iscarugire, istramudire, scarafaciari, scinisai Frases su sabbateri at incerau s'ispagu 2. su trigu in làmpadas comintzat a incherare ◊ sa punta de su nasu, de incerada comenti fuat sempri, s'inniedhigàt ca manna dhi fut imbucada sa timoria ◊ toca, tontoni, gei coitas a incerai: cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu cirer, rendre blond, blondir, pâlir Ingresu to wax, to make fair, to turn pale Ispagnolu encerar, ponerse doradas las mieses Italianu incerare, imbiondire, impallidire Tedescu wachsen, gelb werden, erbleichen.

inceratzàe , vrb Definitzione nau de su laore e de s'erba, chi est cumenciandho a incherare, a cambiare colore, lompendho Sinònimos e contràrios incerai Ètimu srd.

inceràu , pps, agt, nm: incheradu, intzeradu, intziradu Definitzione de incerare; chi portat chera o chi est de chera, o àteru deasi; nau de ccn., chi est cun sa cara che a sa chera: nau de su pisu, chi est bene lómpiu, cun su granu fatu ma ancora modhe; trastu, genia de bestimentu de pitzu chi fúrriat bentu e abba Frases cudhu binichedhu licantzu nche falabat che ispau incherau! ◊ candu fiat piscadori giràt a capotu incerau 2. incherados restemis, timizosos ◊ su basolu candho est incheradu est bellu meda a minestrone 3. est fendi frischetu, mi parit ca mi pòngiu assumancus s'incerau ◊ chin s'incheradu unu tempestu de abba no ti faghet a befe! Tradutziones Frantzesu ciré Ingresu waxed, oilskin (s) Ispagnolu encerado, hule Italianu incerato Tedescu gewachst.

incerpíu , nm Definitzione css. bobboi, ma nau a disprétziu fintzes de gente Sinònimos e contràrios arresia, babballoti, babbaúciu, babbaudhu, babboi, cerpiu, terpusu Frases s'àcua in is arrius est diventara ludu e is incerpius chi ci biviant aintru funt totus mortus o fuius 2. mi feis infelai: tanti gei seis incerpius bellus!… Ètimu srd.

incerràu , agt Definitzione isserrau, poderau aintru de calecunu logu Sinònimos e contràrios incortiu | ctr. iscapu Frases no seus abarraus in piatza e depu abarrai incerrara innoxi?!

incertéri , nm Definitzione chie intzertat, nau prus che àteru in su sensu de tènnere s'abbilesa de intzertare sèmpere Sinònimos e contràrios addeinadore, deinu Frases at acurtu apare sos incerteris, ma nisciunu l'ischiat irbolicare su sonnu chi s'aiat vistu Ètimu srd.

incertónzu , nm Definitzione su intzertare Sinònimos e contràrios addevinu, incertu Ètimu srd.

incértu , nm, nf: ingertu, insertu, intretza 1, intrétzidu, intzertu, inzertu Definitzione su intzertare, cosa de intzertare Sinònimos e contràrios abbisabbisa, indevinzu, istevíngiu, istinzu Maneras de nàrrere csn: fatu o essidu a i. = andau bèni, agatau, sentza de dh'èssiri iscípiu fai bèni, sentza de isciri comenti o aundi circai, ma fintzas a proadura, a su chi essit essit; fàiri a s'incerta = a inzertu Frases vos cherzo propònnere un'incertu ◊ candho no arrennessiat a intzertare sos intzertos s'inchietaiat 2. si est arrovinau pighendi mexinas a s'incerta ◊ de "cras" no si podit nai si no cosas a s'intretza ◊ puite no sonas unu ballu a s'inzerta?! ◊ est andhadu a s'inzerta ◊ est totu a s'intzerta, no s'iscít nudha! ◊ no isciu ligi e mi tocat a fai a insertu ◊ mancai no apat biu sa cosa, cussu fait a intrétzidu Ètimu srd.

inceschéri , nm Definitzione chie costumat a betare incescus Ètimu srd.

incéscu , nm Definitzione cosa chi si narat unu pagu cuada, in cobertantza, ma incrupandho a ccn. / ghetai s'i. = faedhare a suspos pessendhe a su malu de unu.

incespiài , vrb: inciaspiai, incispiai, inciuspiai, ingespiai Definitzione fàere a ispertiadas, a mancighedhas coment’e a istidhigadura o ispergiadura de diferente colore, comente est sa linna allisada o cosa chi paret grandhinada, a màncias / èdera inciaspiada = zenia de edra totu a marcos in sa foza; ortziada inciaspiada = itl. attìnia iridescènte; incespiadu de oro = ifustu in oro Sinònimos e contràrios ciaspiai, iscacare Frases sa passionera est ingespiada de asulu ◊ dhi ant arrigalau unu mucadori de conca arrúbiu ingespiau in bidri ◊ portat is pius incispiaus de cosa chi si at postu in conca ◊ is mumusedhus sardus puru funt inciaspiaus e pintulinaus che cussus istràngius Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tacheter Ingresu to spot Ispagnolu manchar, salpicar Italianu chiazzare, picchiettare Tedescu beflecken

incespiàu , pps, agt Definitzione de incespiai; chi est totu istidhigau o a màncias de colores diferentes Sinònimos e contràrios biscacadu, cacarru, chentriadu, manciau, pintarinadu, pintolinadu, tzespeadu | ctr. paramiche, parívile 2. custu est nènniri de trigu, est gravellu incispiau: bellu meda! Tradutziones Frantzesu tacheté Ingresu spotted Ispagnolu manchado, abigarrado Italianu chiazzato Tedescu befleckt.

incésu , agt: intzesu Definitzione calidade chi si narat de is colores bios meda, càrrigos (mescamente de s'orrúbiu) Sinònimos e contràrios spramau.

inceurràre , vrb: inseurrai, intzeurrai Definitzione bogare su cambu nou, fàere sa tzeurra, nau de is sèmenes cumenciandho a naschire Sinònimos e contràrios abbrabai, abbrossare, incirrionire, infeurriri, ingrilliri, inseurriri, rampudhire, impudhire, pumpullare, serire, seurrai, sirigare, tidhire, tzirriotire, tzirulire, tzorulare Frases su sèmini intregau a sa terra at intzeurrau ◊ su nènniri si fait de trigu, gintília e atrus lois postus a inseurrai in s'iscuriu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu germer Ingresu to bud Ispagnolu germinar Italianu germinare Tedescu keimen.

ínche íche

incheàdu , pps, agt Definitzione de incheare; fatu a chea, coment'e fatu a fossu Sinònimos e contràrios ischeadu / incolonconau 2. gighet sos ojos incheados Tradutziones Frantzesu creux Ingresu hollowed out, hollow Ispagnolu hundido Italianu incavato Tedescu ausgehöhlt.

incheàre , vrb Definitzione fàere a chea, a fossu; pònnere in chea, in fossu, in su nitzu Sinònimos e contràrios ischeare Ètimu srd.