inchibberàda , nf Definitzione su inchibberare, genia de inteterada chi si faet faendho fortza o po fàere fortza Frases innanti de dare s'inchibberada, sos giogadores si abbugnant gioghendhe a istrumpa ◊ sa pedhe iscorriolada si allorigaiat e illorigaiat a sas inchibberadas de cudha craba morindhe Ètimu srd.
inchibberàre , vrb Definitzione
essire chíbberu, prenu, ufrau; pigare arrennegu coment'e credendhosi meda
Sinònimos e contràrios
intrusciare
/
achibberare,
achighiristai,
alloroscare,
altivai,
chibberare,
inchighiridhare,
inchighiristai,
incripinire,
ufiare
/
abbetiae,
acroconai,
arrabbiai,
arragiolire,
arrannegai,
inchietae,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Frases
s'ispiga de su trigu est inchibberendhe ◊ a sa fémina si che li fit inchibberada sa bentre: fit ràida! ◊ abbuseschèndhesi de erva frisca allentorida a s'animale si che li podet inchibberare sa bentre
2.
dai totue chena pònnere leant inchibberèndhesi a fura piana (G.Fiori)
3.
su bentu in cue bi sulat fitianu e male e peus b'inchíbberat in s'ierru ◊ pro cussu fatu pacu m'inchíbbero!
Tradutziones
Frantzesu
enfler,
piquer,
vexer
Ingresu
to offend,
to swell (up)
Ispagnolu
hinchar,
mosquearse
Italianu
inturgidire,
impermalire
Tedescu
schwellen,
kränken.
inchibudhíre , vrb Definitzione ofèndhere, su si arrennegare Sinònimos e contràrios achepudhare, achibudhire, annebbiare, arrannegai, incrabudhire Frases sas féminas, inchibudhidas, comintzeint a fàghere sos tichírrios e su degógliu piús mannos contra a su re Ètimu srd.
inchidrinàre , vrb Definitzione apretare, fàere prus lestru, prus a forte, de prus Sinònimos e contràrios acadriare, afortiai, apretai, incrispai Frases sa froca invetze de sensare fit andhendhe e inchidrinendhe (M.Pinna) Ètimu srd.
inchièsta , nf Definitzione genia de crica e de istúdiu chi si faet po averguare o connòschere méngius calecuna chistione.
inchietàda , nf Definitzione su s'inchietare Sinònimos e contràrios arrennegada, inchestiada Ètimu srd.
inchietàe, inchietài, inchietàre , vrb Definitzione
pigare o giare arrennegu; segundhu de ite si narat, avolotare
Sinònimos e contràrios
abbetiae,
achibberare,
acroconai,
afutare,
airai,
arrabbiai,
arragiolire,
arrannegai,
collobbiare,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai
Frases
is fuedhus dhus eus ammesturaus a itzérrius candu si fiant inchietai ◊ irrocat che pidore e s'inchietat chi est unu cavanile!◊ tzieta s'inchietat narendi: "Mammai, Santu Pedru est su santu de is piscadoris!"◊ ma poita dha fais inchietai a mamma tua?◊ non t'inchietes, fipo brullandhe!
2.
"Maria Cinisu, movidí ca a niscinus istait bèni cussa crapita!", dhi naràt sa bídria po dha fai inchietai!◊ totu cussu chi li aiat contadu cussu pedidore l’aiat inchietadu
3.
fiat una noti sentza de luna chi su mari si fiat inchietau
Ètimu
spn.
inquietar
Tradutziones
Frantzesu
se fâcher,
agacer,
s'indigner
Ingresu
to disquiet
Ispagnolu
enfadar,
indignarse
Italianu
inquietare,
sdegnarsi
Tedescu
ärgern,
sich ärgern.
inchietèsa , nf Definitzione
su èssere inchietos
Sinònimos e contràrios
annébbiu,
arrennegu,
atédiu,
inchietori
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
colère
Ingresu
anger
Ispagnolu
ira
Italianu
ira
Tedescu
Zorn.
inchietòri , nm Definitzione su èssere inchietos Sinònimos e contràrios annébbiu, arrennegu, inchietesa Frases at fatu biri s'inchietori po s'ofesa chi dh'iant fatu Ètimu srd.
inchietósu , agt Definitzione
chi tenet su naturale de s'inchietare, de si arrennegare
Sinònimos e contràrios
airosu,
arrabbiaditu,
arrennegaditu,
arrennegosu,
cheprédhicu,
iscotinosu,
nevriàdile,
spaxiosu,
sufuriosu,
sutzuliu,
tràchidhu,
tzacosu
Frases
biadus is chi no funt inchietosus (Ev)◊ cussu est inchietosu che dimóniu!◊ issu no est inchietosu, no àrtziat mai sa boxi
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
irascible
Ingresu
hot-tempered
Ispagnolu
irascible
Italianu
irascìbile
Tedescu
reizbar.
inchiétu , agt Sinònimos e contràrios
arrennegadu,
arteriadu,
infrascau,
pirmatu
| ctr.
allegru,
pregiosu
Frases
sa giustítzia divina est inchieta pro sos pecados nostros ◊ Santu Nàssiu e Santa Arrita fiant inchietus cun issu ◊ issos fint tropu inchietos po sas atrevitas de su frate ◊ sa mamma iat fatu una faci inchieta a Luxia poita fiat istétia tropu de bonugoru (R.Spissu)
Ètimu
spn.
inquieto
Tradutziones
Frantzesu
fâché
Ingresu
unquiet
Ispagnolu
enfadado
Italianu
inquïèto
Tedescu
unruhig.
inchietúdini , nf Definitzione sentidu de arrennegu, su èssere inchietos Sinònimos e contràrios arrennegu, inchietesa, inchietori, inchietúmene Frases mi seu lassau dominai de sa supérbia e de s'inchietúdini.
inchietúmene , nm Sinònimos e contràrios arrennegu, inchietesa, inchietori, inchietúdini Ètimu srd.
inchighilliàre , vrb Definitzione essire in chígia mala de s'arrennegu; nau de s'aera, annuare, ammeletzare tempus malu, tempus móviu, avolotau Sinònimos e contràrios achizare, acristai, inchigiare, inchizire, incilliri Frases bidindhe cudhu a costas de sa sorre si est inchighilliadu male e peus 2. isetade a candho ch'essit su fritu: no podides andhare si s'aera est inchighilliada! (E.Pes)
inchighiridhàre , vrb Definitzione
artzare sa boghe, arteriare foedhandho
Sinònimos e contràrios
achibberare,
achighiristai,
altivai,
incaboniscai,
inchibberare,
inchighiristai
Frases
s'inchighiridhat chi paret unu pudhitu gherriscu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se mettre en colère
Ingresu
to get enraged
Ispagnolu
enfurecerse
Italianu
infuriarsi
Tedescu
wütend werden.
inchighiristài, inchighiristàre , vrb: incixiristari,
incragaristai,
increghestare Definitzione
coment'e fàere o artzare sa crogorista, arrennegare, su si crèdere meda, bogare sa conca de su sacu foedhandho cun atza
Sinònimos e contràrios
achibberare,
achighiristai,
altivai,
inchibberare,
inchighiridhare
/
abbetiae,
afutare,
airai,
aorcare,
arrabbiai,
arrannegai,
collobbiare,
inchestare,
inchietae,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Frases
at rispostu increghestèndhesi ca sos disisvios fint totu solu pro sos zòvanos ◊ mi furia incragaristada ancora de prus e ia crétiu de passai is dis prus orrorosas de sa vida
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se fâcher à mort,
remplir d'orgueil,
lever la crête
Ingresu
to fret and fume,
to make proud,
to get cocky
Ispagnolu
alzar el gallo
Italianu
adirarsi forteménte,
insuperbire,
alzar la crésta
Tedescu
sich erzürnen,
stolz werden,
den Kamm schwellen lassen.
inchigiàre , vrb: inchizare Definitzione
fàere o essire coment'e in cara trista, o fintzes arrennegada; nau de s'aera, annuare
Sinònimos e contràrios
achizare,
acristai,
inchizire,
incilliri
2.
sas boghes de su bentu inchizant s'ària che lamentos de atitadora ◊ s'aera oe si ch'est inchizendhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
froncer le sourcil (s)
Ingresu
to frown
Ispagnolu
fruncir el ceño
Italianu
accigliarsi
Tedescu
ein finsteres Gesicht machen.
inchigída , nf: inchizida Definitzione cambiada de chígia coment'e intristandhosi, arrennegandhosi Sinònimos e contràrios achizada, inchérrida, inchizada, inchizidura, incilladura, incillimentu Frases de a s'inchigida at crumpéndhiu ca su chi naiant no fut cosa de iscurtare e fut méngius de no acortzire ◊ arratza de inchigida sa chi at fatu!… Ètimu srd.
inchigíu , agt Sinònimos e contràrios acristadu, inchizadu, incilliu Frases fit inchietu, inchigiu e a ogos prenos de ódiu ◊ fiat inchizida che su tempus malu Ètimu srd.
inchijinàre , vrb: inchisinare,
incinisae,
incinisai,
incinixai Definitzione
betare chinisu, imbrutare de chinisu; abbruxare totu, fàere a chinisu
Sinònimos e contràrios
abbrugiai,
afocazare,
achighinare,
infogai
| ctr.
ischinisare
Frases
cóntigas sunt chirchendhe a semenare lua e fogu e inchisinare onzi fera, onzi pianta, onzi pessone (G.A.Salis)◊ sunt allumendhe e inchisinendhe su logu ◊ innòi est su logu aundi arróliat e bacanat su crou e su fogu incinixat!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
réduire en cendres
Ingresu
to reduce to ashes
Ispagnolu
encenizar
Italianu
incenerare,
incenerire
Tedescu
mit Asche bedecken,
einäschern.