A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

marricocài , vrb Sinònimos e contràrios marritai, marruntzedhare, tzampitare.

marridúmini , nm Definitzione su èssere marrios, làngios Sinònimos e contràrios langesa, langiore, marridura | ctr. rassària, rassura Ètimu srd.

marridúra , nf Definitzione su èssere marrios, làngios Sinònimos e contràrios langesa, langiore, marridúmini | ctr. rassària, rassura Ètimu srd.

marrilléri , nm: marrulleri, merruleri Definitzione ornamentu de is campaniles a punta in paris, in pitzu; genia de pedra prantada ororu de is istradas a singiale (como de plàstica); genia de nue pitichedhedha coment'e candho s'aera est a brebès; abba astrada comente ndhe faet in notes de fritu meda in sa cosa isciusta e in istidhigadòrgios; a logos su marrulleri est su Zorzi Canneta chi bogant a carrasegare Sinònimos e contràrios candhulitu 2 / picacarru 2. ororu de istrada ponint is marrulleris 3. una passada de Sibéria… ca ndi dhus essint is marrulleris in su nasu! ◊ sa pipia portàt su bratzixedhu fridu che merruleri de crobetura! Tradutziones Frantzesu créneau, borne Ingresu merlon, wayside post Ispagnolu almena, guardacantón Italianu mèrlo (motivo architettònico), paracarro Tedescu Zinne, Wegstein, Prellstein.

marrína , nf Definitzione títulu chi si giaet a Nostra Segnora: mama, amparadora Sinònimos e contràrios madrina 1*.

marrinfàtu , nm Definitzione marra in fatu, aifatu (de s'aradore arandho): trebballu (e chie dhu faet puru) po segare o istrecare a marra is leas de sa terra arada Sinònimos e contràrios tzapifatu Frases su terrinu arvatadu a marrinfatu l'ischerviaiant, ndhe betaiant sas cadrijas e sas pedighinas Ètimu srd.

marríngiu , nm: marrinzu Definitzione unu de is trebballos chi si faent a is laores (o àteru semenau o prantau) po dhis mòvere sa terra e crèschere límpios de erba Sinònimos e contràrios marradura, marronera, tzapitonzu Frases de freàgiu a abrile si faet su marríngiu de is laores e in maju s’illimpióngiu ◊ bi cheret marrinzu a su trigu, sinono binchet sa malesa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sarclage Ingresu hoeing Ispagnolu cava, escarda Italianu zappettatura, sarchiatura Tedescu Jäten.

marrintzedhàre , vrb: marrontzedhare, marruncedhai, marruntzedhare Definitzione trebballare sa terra (e pruschetotu is laores) a marruntzedha, a marrita Sinònimos e contràrios marritai, marruschedhare, tzampitare Frases sont marrintzedhanne su campu de sa patata ◊ unu tempus in cortili prantai froris, dhus acuai, dhus marruncedhai e crescenta ebbenimindi! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu biner Ingresu to hoe Ispagnolu escardar Italianu zappettare Tedescu jäten, leicht behacken.

marrinzèdha , nf Definitzione marra pitica Sinònimos e contràrios marraschedha, marrita, marruntzedha, tzampita Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd.

marrínzu marríngiu

marriscedhài , vrb: marrischedhare, marruscedhai Definitzione trebballare a marrighedha; arrasigare cun is peis in terra comente faent is animales (mescamente cuadhos e molentes) Sinònimos e contràrios tzampitare / marrai, marragiadai, marritai, pateare Frases at marrischedhau su trigu 2. funt marriscedhendi coment’e cuadhus acirraus de ispronis Ètimu srd.

marriscedhaméntu , nm Definitzione su marriscedhai Sinònimos e contràrios marríngiu, tzapitonzu 2. s'intendit unu marriscedhamentu de cuadhus in s’imperdau.

marrischèdha marraschèdha

marrischedhàre marriscedhài

marríta , nf Definitzione min. de marra, marra pitica, a màniga longa po mòvere sa terra a sa cosa prantada o semenada Sinònimos e contràrios marraschedha, marrinzedha, marruntzedha, tzampita Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu sarcloir Ingresu weeder Ispagnolu escarda Italianu sàrchio Tedescu Jäthacke.

marritài, marritàre , vrb Definitzione trebballare sa terra (mescamente laores, cosa prantada) a marrita, a tzapita; arrasigare in terra cun is peis de ananti, comente faent is animales (pruschetotu cuadhos e molentes) Sinònimos e contràrios marricocai, marruntzedhare, marruschedhare, tzampitare / marrai, marragiadai, marrazare, pateare Frases apustis marritadu duas o tres vias, su trigu l'isargaiant a manu 2. s'achetu est sèmpere marritanne, isconchinanne e cricanne de si arburare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu piocher, sarcler Ingresu to hoe Ispagnolu escardar, cocear Italianu zappettare, sarchiare Tedescu jäten, leicht behacken.

marritzòni , nm Definitzione su èssere làngios, metzanos de prupas Sinònimos e contràrios immarridura, langiore, lanzesa | ctr. rassària, rassura Frases su poberitu, sempri sentza de papai, furiat furriendisinci de su marritzoni (M.A.Cappai).

marríu , agt Definitzione chi istat male de prupas, làngiu fintzes meda; nau de unu terrenu, chi est annigrinu o de pagu sustàntzia / èssiri m. in candela, che tzinniga = sicu che linna, romasu cadidu; marriu a fessu [afésiu]= totu pedhe e ossos Sinònimos e contràrios acarestiatu, afésiu, finigosu, lagnu, mabagrabiu, scalarxiu, scariatzu, surgiu 1, suspiu | ctr. rassu Frases de annomíngiu dhi nant "Fustigu" ca est marriu in candela ◊ portat sa faci marrida ma diaici marrida chi assimbillat prus a una coga chi no a genti de custu mundu ◊ est una tzia bècia bècia e marria marria 2. su piciochedhu fiat grogu che sa cera, non s'iscièt ita tenera e fut torrau marriu a fessu (A.Simbula) Ètimu spn. marrido Tradutziones Frantzesu pâle, émacié, hâve Ingresu wan Ispagnolu demacrado Italianu smunto Tedescu abgezehrt, abgemagert, mager.

marrixèdha , nf Definitzione min. de marra, marra pitica Sinònimos e contràrios marraschedha, marrinzedha, marrita, marruntzedha.

marròca , nf: marronca Definitzione cosa chi faet a tímere, fémina mala, brúscia Sinònimos e contràrios ispantamata, malmuntone, mustagione Ètimu srd.