pinnàtzu pinnàtu 1
pinnàtzu 1, pinnàtzulu , nm Definitzione genia de ómine de istràciu o de fenu bestiu chi si ponet apicau in is matas po fàere a tímere is pigiones / istare a pinnatzu = abarrai sempri avatu de unu a istrobbu, a tragu Sinònimos e contràrios furriadolza, ispantamata, malmuntone, mustagione, pinnatzellu, tzacarradroxa, uceomu 2. diventeit su pinnàtzulu de sas féminas 3. si ti agato àtera bia cun cust'ispiju a pinnatzu che l'acadho in su badhiju! Ètimu srd.
pinnédhu , nm Definitzione pilloni annapau, de noti, de su tiàulu o sóriche càmpinu o pinnàdigu, tzuntzurredhu, genia de animaledhu múrinu chi essit solu a denote (no biet in sa lughe): assimbígiat unu pagu a is pigiones ca portat coment'e alas e andhat a bolu, ma est unu mammíferu e che mammíferu faet su fedu Sinònimos e contràrios alaepedhe, arratapignata, cincidedhu, satzamurredhu, terriolubedhe Terminologia iscientìfica anar.
pinnegósu , nm: pinnigosu, pugnigosu, punnigosu, punnugosu Definitzione sa manu cun is pódhighes serraos a istrintu; cropu chi si giaet cun sa manu serrada deasi Sinònimos e contràrios bucicone, ilbrunzigone, ispubusada, puini, punzigone, prunzu Frases iat artziau sa boxi e pistau su pinnigosu a sa mesa 2. dhi dòngiu una betuada de pinnigosus, nci dhu forbicu a su muru! ◊ mi dha seu scallara fendi largu a pugnigosus ◊ pigàt a pinnigosus gennas e fentanas Tradutziones Frantzesu poing, coup de poing Ingresu fist Ispagnolu puño Italianu pugno Tedescu Faust, Faustschlag.
pinnellàre , vrb Sinònimos e contràrios impinzellai, pinzellai Frases sas umbras su sero a manu a manu falant pinnellandhe montes e tancas.
pinnèta pennétu
pinnetàrgiu, pinnetàxu , agt, nm Definitzione chi o chie istat in pinneta, faet abbitu a su barracu, in su sartu / a./c. pinnetàrgiu dhu narant fintzes in su sensu de isterzari, cane de isterzu Sinònimos e contràrios saltalzu, sartaresu Ètimu srd.
pinnetédhu , nm Sinònimos e contràrios alaepedhe, arratapignata, cincidedhu, satzamurredhu, terriolubedhe.
pinnetédhu 1 , nm Definitzione pinnetu, barracu piticu Sinònimos e contràrios pinnetolu.
pinnéti pennétu
pinnetólu , nm Sinònimos e contràrios pinnetedhu 1.
pinnétu pennétu
pínni, pínnia , nm Definitzione genia de bobboitedhu piticu chi suspit su sàmbene de is animales Sinònimos e contràrios chímighe, chínniche, corosta, pínniche*, rulta Frases cussu est impestau che una mata carriada de pinni!
pínnia 1, pinnía pínna 1
pinniamàla , avb Definitzione (èssere) in p. = (nau de pigionedhu) a bentredha, chentza impilire Frases mi pariat unu pillonedhu in pinniamala orrutu de su niu.
pinnianànti panneanànti
pinníca, pínnica , nf: pinnicra, pinniga, pínniga, prinniga Definitzione genia de addopiadura chi si faet de calecuna cosa a pígiu (es. orrobba, paperi) o chi faet a tròchere, e sa síngia puru chi abbarrat (fintzes in sa pedhe: es. in sa manu, bene ladinas in sa pranta); crispa, piega fata apostadamente, pigione o gaja pitica e a cracu chi si faet de longu a una gunnedha o àteru bestimentu; in cobertantza, manera de fàere pagu límpia, unu pagu a ingannu, faendho a crèdere una cosa po un'àtera, a trassa / portai pinnicas che su centubilloni = zúghere filedhos, èssere totu trassas Sinònimos e contràrios igrispa, incorta, incrispa, intavella, ispunza, pígia 1, pizigone, tabella, tzimpíniga / astrúscia, filedhos, malíscia, transa Frases zughet sa cara totu pínnigas ◊ cussu no bolit pinnicas in sa brenti, e papat! 2. cussu portat pinnicas prus de su tiau ◊ cussu portat pinnigas prus de su centubigionis! ◊ ti nd'isciollu is pinnicas, si pigu su bastoni! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pli, ride, astuce, subterfuge (fig.) Ingresu fold, trick Ispagnolu pliegue, ardid Italianu pièga, astùzia, sotterfùgio Tedescu Falte, List, Ränke.
pinnicadúra , nf: pinnigadura Definitzione su pinnicare, fàere a pinniga, cosa fata a pinniga, addopiadura Sinònimos e contràrios pinnicamentu, pinnigada / billa 1, pígia 1, pigiadura, pinnigada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pliage, pliement Ingresu folding Ispagnolu doblamiento, dobladura Italianu piegatura, piegaménto Tedescu Faltung, Biegung.
pinnicài , vrb: pinnicare, pinnigai, pinnigare, prinnigai Definitzione foedhandho de orrobba o àteru deasi a pígiu largu meda o cosa longa, pònnere o fàere a dópiu (o de prus puru) po dha chistire bene (o trantzire po àteru); foedhandho de gente (o fintzes de bestiàmene), bènnere apare, arregòllere, atobiare totu a unu matessi logu po si agatare impare; foedhandho de cosa, arregòllere impresse a unu muntone o totu impare po dha chistire, po ndhe dha pigare (o fintzes furare) Sinònimos e contràrios ancujare, collire, dòrchere, furai, imboligare, leai / pigiare 1 / ammuntonare, aunire, remonire | ctr. istirai Maneras de nàrrere csn: pinnicau che susuja = fatu a unu gantzu; pinnicai a dua pilla, a tres, a cuatru pilla = a pizos; pinnicaisí a crutzu = ritiràresi, istaresindhe in domo asseliadu; pinnigai bàchilis e bachilitus = pinnigare sos cosinzos, pinnigare totu (e andharesindhe) Frases innòi tocat a si pinnicai a fundu de còscia po no s'isciundi ◊ custu ferru cheret pinnigadu in duos ◊ mi pínnigo che una colora ◊ at pinnicau sas funes in corros a sos boes ◊ is undas currendusí apari si pinnicànt a cuadhus mannus ◊ sos letolos netos cherent pinnigados e remonidos 2. cun d-unu bandu iat pinnigau totu is sardistas ◊ si funt pinnigaus a tres a tres ◊ in sa pratza si dhui pinnigat genti po arrexonai de dónnia cosa ◊ su bentu pinnicat sa folla ◊ est tempus chi is sannoricus pinnighint a tundu! ◊ pínniga totu dae sa mesa! ◊ sa zente fit pronta a si pinnicare ◊ iant pinnigau perda po dha tirai a issu ◊ s'arrennegu si dhi fut pinnigau in su coru 3. mi che ant pinnigadu totu su chi tenia ◊ su diàulu ti nche pínnichet! ◊ ue colat cussu, àpida sa cosa e pinnigada, faghet! 4. at a èssiri a bí a chini bincit: crei ca cuncunu de cussus si pinnicat a crutzu! Tradutziones Frantzesu plier, réunir Ingresu to fold, to gather Ispagnolu doblar, reunir, juntar Italianu ripiegare, radunare Tedescu falten, versammeln, zusammentragen.