A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

síndria síndia

síndria 1 , nf Definitzione s'armadura chi si ponet po fàere una bòveda e (segundhu sa genia) s'arcu chi dhue arresurtat Sinònimos e contràrios chentina 2, címbria Terminologia iscientìfica dmo Ètimu ctl. cíndria.

sindriòne , nm Sinònimos e contràrios scimprotu, sindrioto.

sindriòto, sindriòtu , nm Sinònimos e contràrios scimprotu, sindrione.

sindúcas , avb Sinònimos e contràrios sinoncas* Frases non bi dormas in cussa tramatza, sinducas ti ne as a imputare! 2. sinducas custos istudiantes istaiant in sa matessi domo.

sinébiri , nm: cinnéberu*, sinnéburu, sinníbiri Definitzione tzinníbiri ’eru, genia de linna chi faet a mata fintzes manna, a fogighedhas piticas e puntudas: faet unu frutu a birilla chi narant arrulloni, bòdhero Sinònimos e contràrios chiníberu, gheníperu, níbbaru, trubénneru Terminologia iscientìfica mtm, Juniperus oxycedrus.

sinfonía , nf Definitzione cumponimentu de música po orchestra; cuncordu de sonos, de formas.

singédhu , nm: chinghedhu* Definitzione genia de chintórgiu, de pedhe, imbestiu de velludu Sinònimos e contràrios chintòglia, chíntula, lorita Frases at fatu unu pràngiu de cosas lichitosas chi faint isciabudhai s'istògumu e allargai su singedhu! ◊ bendit singendhus, alliòngius, ullieras e àteras cositedhas Tradutziones Frantzesu ceinture, lacet Ingresu girdle Ispagnolu cinturón, correa Italianu cintura, cìntolo Tedescu Gürtel.

singèlla , nf: sintzella Definitzione genia de tzintzigorru biancu; genia de animaledhu de mare a corgiolu tostau Sinònimos e contràrios gingella* Frases po pràndiri teneus sintzellas cun frégula Terminologia iscientìfica crp, helix pisana.

síngia , nf, nm: sinna, sinza, sinzu Definitzione css. singiale, pruschetotu longu coment'e una línia, chi lassat una cosa passandho, arrasigandho, fintzes fatu apostadamente; làcana intremesu de is propiedades, s'acabbu de sa vida; fintzes tzacadura Sinònimos e contràrios sígnala, signale, sinneba / sinnera, sinzolu / làcana Maneras de nàrrere csn: bogare o dare cosa a sinza = a mindigu, a pagu a pagu; èssere a sinza posta = susuncu, de manu afissa; sos sinzos = cantu de peta o de matímine chi si daet candho si bochit su mannale Frases sa síngia de s'arroda ◊ at lassadu una sinza ◊ comente sos oberajos si ndhe sunt leados dai sa sinza, Portolu iscapat a cúrrere e lompet su primu ◊ dh'iat atacau is peis aici bèni chi no si bidiat mancu sinna de atacadura ◊ ereditei un'aradu de linna e gai dai s'edade pitzinna apo sempre sa terra isforrogiadu e assulcadu cun pretzisa sinna (Pazzola)◊ si bit una sinna luxenti aundi is montis parit chi atumbint a su celu 2. sa sinza narant chi l'at posta Deu ca est Isse su mere de sa vida 3. sos inzemos los vogades a fiotos e su dinari a sinza: a èssere cumpridos siat! Ètimu ltn. signa Tradutziones Frantzesu signe, limite Ingresu sign, limit Ispagnolu señal, límite Italianu ségno, lìmite Tedescu Zeichen, Grenze.

singiàle, singiàli signàle

síngialu , nm: cíngialu Sinònimos e contràrios gígiulu*, gíngiallu, sisu, síntzulu 1.

singiàntu sigiàntu

singillèsa , nf: sintzigliesa Definitzione su èssere singillos Sinònimos e contràrios litzidesa, singillidadi | ctr. ingannia, traitoria Frases pensa chi ses columba in singillesa e atraes sos coros chi regirant! Ètimu srd.

singillidàdi , nf: sintzillidadi Definitzione su èssere singillos Sinònimos e contràrios litzidesa, singillesa | ctr. faltzidúdine, trapaceria Frases pentzu de ti usai sa sintzillidadi ca tui mi as acisau ◊ dèu ti apu amau cun singillidadi, si de falsidadi no bengu cullunada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sincérité Ingresu sincerity Ispagnolu sinceridad Italianu sincerità Tedescu Ehrlichkeit.

singillósu , agt Sinònimos e contràrios sentzillu Frases connoschiat is sentimentos singillosos de is duos giòvonos.

singíllu sentzíllu

singrestàre , vrb Definitzione aorrai, risparmiare Ètimu spn. ensangostar.

singréstu , agt, nm Definitzione chi est pagu, iscassu / a s'i. = a mindigu, a régula, chentza perdimentai sa cosa Frases sa resa de su tricu suo fit sèmpere singresta (G.Farris).

singría sangría