A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

truígu , nm Definitzione fundhu de bide, pitzu Sinònimos e contràrios rabatzone Frases est torradu cun sa béltula prena de truigos Tradutziones Frantzesu cep de vigne Ingresu vine stock Ispagnolu cepa Italianu céppo di vite Tedescu Stock.

trúinu , agt Sinònimos e contràrios tróbulu, trúgliu.

truíscu trobíscu

trulàtzu , agt Definitzione chi est unu pagu trullu, avolotau.

trulía , nf Definitzione su èssere trullu, su no èssere craru, límpiu Sinònimos e contràrios bolluzu, trullesa, trullore Ètimu srd.

trullài, trullàre , vrb Definitzione iscutulare, mòvere a fortza, a cropu, e fàere trullu, mòvere sa malesa, avolotare, nau fintzes de sa gente Sinònimos e contràrios abbolojare, abbuligiai 1, intruai, sciambullai, trumbugliai, trubulare Frases ecomente fasso a ti trullare s’abba, chi geo soe in coa e tui ses in càbudu? 2. sos tempos sunt trullados Ètimu srd.

trullèsa , nf Definitzione trulia, su èssere trullu, su no èssere craru, límpiu Sinònimos e contràrios bolluzu, trullore Ètimu srd.

trullío , nm: turrio Definitzione ànima mala, dimóniu; bentu muimui, bentu chi si movet a molinadas: dhu narant fintzes po nàrrere nisciunus / anca ti cíciat trullio! = frastimu: chi su dimóniu ti setzat a cuadhu!, chi ti ndhe pighent is dimónios! Sinònimos e contràrios bulione Frases in sas costeras su sole brincaiat che trullio imbreacu dae un'ala a s'àtera (M.Dui)◊ est gherranne a chitu partitu chin trullios minutos malos a ammasetare 2. andhet innorommala s'iscuru, su sole che imbergat sas nues chin su trulliu de sa morte! (G.Piga)◊ lis fit parada in dainantis sa pupa de unu carru, che pantarma issiu dae su trulliu de abba e bentu in cussu bortaidie Tradutziones Frantzesu esprit malin Ingresu evil spirit Ispagnolu espíritu maligno Italianu spìrito maligno Tedescu böse Geister.

trullíu , agt Definitzione nau de ou, chi est guastu, sciaculadori; nau de ccn., chi est totu male cuncordau de bestimentu, chi istat male (fintzes de salude) Sinònimos e contràrios luguniu, sciaculadori 2. un’umbra chi no si biat mi sulàt e dèu ndi abarrau trulliu de no podi mancu oberri buca (S.Praxolu)◊ babbu cassàt de cussus pegus trullius, dhus furriàt francas a susu e dhus sangràt Ètimu srd.

trúlliu trógliu

trullíu 1 , nm: tulliu 1 Definitzione su truncu de sa feurra Sinònimos e contràrios taseri Frases semus sétios pasandhe in tzumpedhos de trulliu ◊ a pitzinnos zogaiamus chin fusiles de trulliu ◊ a piciochedhu giogao a curre su cuadhu de tulliu.

trullòre , nm Sinònimos e contràrios bolluzu, trullesa Ètimu srd.

trullóriu , nm Definitzione genia de pigione, mancari a dópiu de su trudu, po mannària, ma de sa matessi genia e colore Terminologia iscientìfica pzn.

trúllu trúgliu

trúllu 1 , nm Definitzione pilloni 'e tàcula (ma sa meurra puru est pilloni 'e tàcula): portat su petorru unu pagu grogo (s'àteru est in colore de chinisu) e in Sardigna faet abbitu a meda in ierru e in beranu Sinònimos e contràrios ilmultidu, murtidu, trudu, trúdulu Terminologia iscientìfica pzn, turdus philomelos Ètimu ltn. turdus Tradutziones Frantzesu grive Ingresu thrush Ispagnolu tordo Italianu tórdo Tedescu Drossel.

trúlu trúgliu

trúma , nf, nm: trumma, trummu, trumu, turma Definitzione personas o animales a medas totus impare, a chedha o cambarada; dhue at logu chi est sa mandra comunale po dhue acorrare is àinos de totu sa bidha / min. trummixedha Sinònimos e contràrios assorte, cedha, fiotu, grústiu, issorta, masonada, retolu, sinnissoni, tropa, trumada Frases una truma de ebbas, de apes, de puzones, de zente ◊ che unu trumu de arestes istores falant lestros a donzi marina (A.Casula)◊ sa truma de sa zente at comintzadu a dare lodes a Deus a boghe manna ◊ trumas e trumas totu isvariadas las ingulliat sa gruta aullida totu che trigu in mola maghinadas (P.Casu)◊ dhoi at unu trummu de zenti ◊ sa bidha dh'iat fata una turma de bandidus arróscius de abbandidai Ètimu ltn. turma Tradutziones Frantzesu masse, troupeau Ingresu crowd Ispagnolu multitud (pers), manada (anim) Italianu stuòlo, tórma Tedescu Schar.

trumàda , nf: trummada Definitzione truma etotu, gente meda totu impare, fintzes animales Sinònimos e contràrios assorte, camarada, cedha, cedhoni, fiotu, grústiu, issorta, majone, pasa, retolu, sinnissoni, tròpara, truma Frases sas Senneresas intrant in Tàtari a una trumada bendhindhe cosa ◊ sos fulferinos chirchendhe asséliu, su sero, punnant a trumadas a sa solzaga ◊ si che sunt misciados a una trumada de zente ◊ sos emigrados sunt partidos a trumadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu troupe, foule, régiment Ingresu multitude Ispagnolu multitud Italianu schièra, turba Tedescu Menge.

trumàrzu , nm Definitzione chie contivígiat o pastórigat una truma (de animales) Ètimu srd.

trúmba, trúmbia , nf Definitzione aina de sonare a surbadura: nau de àteru, cosa fata coment'e a tubbu prus largu a unu càbudu (es. t. de giminera, is trumbas de sa madre, is trumbas po artzare sa boghe e dha fàere intèndhere atesu) Frases partint cudhos cun trumbas e trumbitas, s'arte mustrendhe de s'insoro arghentolu ◊ li fachent onore sonandhe sa trúmbia Terminologia iscientìfica sjl Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu trompette Ingresu trumpet Ispagnolu trompeta Italianu trómba Tedescu Trompete.