Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

allabentàre , vrb rfl Definitzione essire allabentaos Sinònimos e contràrios illabentare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu devenir bête, s'étourdir, se distraire Ingresu to become careless, fool, reckless Ispagnolu volverse bobo, atolondrado Italianu diventare sciòcco, sventato, sbadato Tedescu leichtsinnig, zerstreut werden.

bacòco, bacòcu , agt, nm: bacucu Definitzione bambu de conca, pagu sàbiu Sinònimos e contràrios isaliadu, isàpidu, macoco, nuscentri | ctr. abbistu, sàbiu Sambenados e Provèrbios smb: Bacuccu Ètimu itl. bacocco Tradutziones Frantzesu bête, sot, fade Ingresu fool Ispagnolu soso Italianu scioccherèllo Tedescu Tölpel.

balòsso, balòssu , agt, nm Definitzione chi o chie est pagu abbistu, bambiocu Sinònimos e contràrios babbalocu, ballalloe, biobba, gingiorre, scimpri, sciolocau, tolondro, tontu | ctr. abbistu, àbbile 1 Frases de óminis nci nd'est tontus, intelligentis, furcas, balossus, bonus e malus ◊ no teniat gana de abarrai fadendi s'ampuecala in sa passillada coment'e una balossa in mesu de genti prus balossa puru Terminologia iscientìfica ntl Tradutziones Frantzesu stupide, bête, idiot Ingresu stupid Ispagnolu estúpido, necio, cretino Italianu stùpido, cretino Tedescu dumm, Tölpel.

bambàrru , agt Sinònimos e contràrios babbaocu, baliodha, bichimmeo, bucalloto, gingiorre, isaliadu, issemechiau, làvinu, nuscentri, prantamone, tolondro Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bête, sot, stupide Ingresu fool Ispagnolu necio, bobo Italianu sciòcco Tedescu dumm.

bambiòco, bambiócu, bambióncu , agt Definitzione nau de unu, chi si cumportat cun pagu giudítziu Sinònimos e contràrios babbaocu, bambu, bijoncu, braballu, salàpiu, tzinnai, tzullu | ctr. abbistu, cabosu Frases fit pisedha bella meda, ma bambioca Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu imbécile, abruti, nigaud, bête, sot Ingresu dull Ispagnolu bobalicón, bobales Italianu scimunito, melènso Tedescu dumm.

béstia , nf Definitzione númene chi si giaet a css. animale mannu, ma chi si narat a gente mescamente po disprétziu; genia de giogu a cartas / b. de mola = àinu; cudha b., sa b. maledita = su grodhe Sinònimos e contràrios animabi, fiadu, pecus | ctr. criltianu Frases custa no est vida de cristianus, seus coment'e is béstias! ◊ babbu tú ndi torrat fadiau che una béstia, marrendi!◊ is serbiroras abarrànt a totu dí pulendi cristianus e béstias 2. pòvera béstia!… in debbadas che ses in domo mia! Ètimu ltn. bestia Tradutziones Frantzesu bête Ingresu beast Ispagnolu bestia Italianu béstia Tedescu Tier, Bestie.

brabàllu , agt, nm: brabballi, brabballu Definitzione nau de ccn., chi si lassat pigare in giru, cullonare, chi no est bonu a nudha Sinònimos e contràrios babbalocu, bambioco, bovo, deleadu, tzinnai | ctr. abbistu Frases brabballi tontu, a genti aici fait is arregalus!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu imbécile, abrutinigaud, balourd, bête Ingresu foolish Ispagnolu necio, bobo Italianu scimunito, melènso Tedescu dumm, Dummkopf.

bucallòto, bucallótu, bucalótu , agt, nm: bucarotu Definitzione tontatzu, chi est pagu abbistu Sinònimos e contràrios babbalocu, bibbillocu, bucabbentu, bucamindotu, gingiorre, tolondro Frases pro dare su votu a unu bucallotu de s'ischeda ndhe fato unu zirotu e poi bi l'ataco a su chervedhu! ◊ ancora esistit calchi bucalloto chi l'adorat che unu santu in bida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu stupide, bête, idiot, balourd, nigaud Ingresu stupid, dullard Ispagnolu estupido Italianu stùpido, balórdo Tedescu dumm, Tölpel.

errebíu , nm: arrabbiu*, erribiu, irribbiu Definitzione dónnia genia de bobboi chi faet dannu; nau fintzes de piciochedhu maliocu Sinònimos e contràrios babbaúciu, babboi, cerpiu, errebbígiu Frases cantant sas feras, apedhant sos canes, mummúchiat cada casta de errebios ◊ como tzàculo tra pischinas e ludraos in mesu de ischifosos erribios Tradutziones Frantzesu bête monstrueuse, insecte Ingresu insect, monster Ispagnolu bicho dañoso Italianu béstia mostruósa, insètto Tedescu Scheusal, Insekt.

fiàdu , nm, nf Definitzione css. animale mannu de petza (baca, brebè, cuadhu, e àteru); nau in cobertantza (fintzes fiadedhu), una calesiògiat persona, nau unu pagu a disprétziu, bolendho nàrrere chi no est tanti persona bona, e si narat fintzes de bobboi (unu pagu a brulla, po erríere)/ min. fiadutzu Sinònimos e contràrios animabi, pecus Maneras de nàrrere csn: malu fiatu = fiadu malu, cristianu pagu bonu; fiadu berbeghinu, béchinu, bulu, fiadu minudu (animali piticu); fiadu russu = animali mannu Frases ite bella fiadu, cussa baca! ◊ su pastore deviat dare contu a unu fiotedhu de fiados berveghinos ◊ li ant regaladu fiados minudos e fiados russos ◊ in su saltu paschiat paritzos fiadutzos ◊ fia teracu anzenu ma mi ndhe essei e mi ponei abbandha cun fiados mios 2. arratza de fiadu chi at buscadu, a maridu, Fulana: mandrone de prima calidade! Tradutziones Frantzesu bête, pièce de bétail Ingresu beast, head (of cattle) Ispagnolu cabeza de ganado, res Italianu béstia, capo di bestiame Tedescu Vieh, Tier.

lócu , agt, nm: allocu 1, Definitzione chi o chie est pagu giustu de conca, prus che àteru chi est chentza cabu, chentza abbistesa / locu fracu = macu deretu Sinònimos e contràrios bambioco, baosatzu, baosone, deleadu, macu | ctr. achistiadu, atinadu, atoadu, cabosu, giudisciosu, sàbiu Frases chini est cudha loca chi s'innamorit de mei?! ◊ fiat nàsciu locu e de lolloi abbentau iat bíviu Ètimu spn. loco Tradutziones Frantzesu sot, stupide, bête, idiot Ingresu dumb Ispagnolu lelo, bobo Italianu stòlido, scémo Tedescu dumm.

mammalúcu , agt, nm Definitzione chi o chie est pagu abbistu Sinònimos e contràrios babballucu, ballullu, bichillocu, innóchidu, lolle, mamusocu Frases bellus mammalucus chi creint ancora a sa boxi ingannadora de is cucus! ◊ cussu est unu mammalucu, sentza perunu cumprendóniu ◊ cussu mammalucu de fillu miu a trint'annus est bagadiu ca timit a tocai fémina! Ètimu itl. mammalucco Tradutziones Frantzesu nigaud, sot, bête Ingresu booby Ispagnolu bobo, tonto Italianu allòcco, balórdo Tedescu dumm, Tölpel.

minciàle, minciàli , nm Definitzione unu chi si lassat cullonare, chi totus dhu cullonant Sinònimos e contràrios babbaocu, baliodha, bichimmeo, bovo, bucalloto, gingiorre, minchilloni, minchione, mindrónguru, tolondro Frases nois semus sos sólitos minciales coglionados in modu diplomàticu ◊ mal'apat e mascu, sempri atumbendi: ma chi no t'iscorramu emu a èssi minciali! Tradutziones Frantzesu bête, sot Ingresu fool Ispagnolu bobo Italianu sciòcco Tedescu Dummkopf.

resarèdha , nf Definitzione css. bobboitedhu, nau mescamente de su pipiu chentza batiare Sinònimos e contràrios cerpiu / moro Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petite bête Ingresu little beast Ispagnolu bicho Italianu bestiolina Tedescu Würmchen.

tentógliu , nm: tentórgiu, tentorju, tentorzu (f.-a) tintógliu Definitzione prus che àteru, vitellu (ma fintzes àteru animale) de duos a tres annos, bonu de domare Sinònimos e contràrios nobedhu, traiscone / anníciu, pudhéricu Frases forte annijat adhae su tentorzu ◊ li aggradaiat a cúrrere a cadhu e pro custu cheriat domare su tentógliu ◊ regollet sa fraschera, sa bértula e si ndhe andhat a cadhu de sa tentorza Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bouvillon, taurillon, bête de somme Ingresu steer, young bull Ispagnolu ternero, jumento Italianu giovènco, torèllo, giuménto Tedescu junges Rind, Saumtier.

tontòne, tontòni , agt, nm Definitzione nau de ccn., chi est de pagu cumprendhóniu, pagu abbistu, chi si lassat cullonare: si narat fintzes in cunfiantza a ccn. tanti po fàere pagu aprétziu de su chi narat o chi faet (ma nau fintzes po no giare tropu importu a cosas de pagu contu) Sinònimos e contràrios bambóchinu, fabbiocu, innóchidu, listrone, tontarrone / machisóngiu | ctr. abbistu, intelizente Frases tontoni, chi no dh'íasta pigau su fítziu de fumai!…◊ tontoni, aici naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! ◊ tontonis, medas pillochedhus si faint aciapai in su lobu bichendu! ◊ si fist istadu sàbiu no l'aias tratadu de tontone! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bête, sot, fade Ingresu dim, dolt Ispagnolu tontón Italianu scioccherèllo Tedescu dümmlich.

tóntu , agt, nm Definitzione chi o chie no tenet s'abbilesa, sa capacidade de cumprèndhere o chi cumprendhet tropu pagu Sinònimos e contràrios càdumu | ctr. abbistu, inteligenti Maneras de nàrrere csn: t. che napu, che s'orbada, che sa bia, che una sépia, che unu prupu, che sa perda, che orroda de carru = tontu meda; t. ispaciau de crèsciri = tontu de natura, abarrau tontu apustis chi est créscidu puru, tontu e mutu!; tontixedhu!… = tontu meda; betàresi a t. = fai su tontu, fai fintas de no cumprèndiri; tontu tontu, … = belle e chi est/paret tontu…, mancai tontu siat… Frases sos míseros de benes e de pannos, pro chi sient astutos, parent tontos (M.Murenu)◊ ita ti creis, chi a cussu, poita est tontu, dh'imbovas cumenti bolis?! ◊ dannu de medas consolu de tontos 2. adiu, Nanne, tènedi contu: faghe su surdu, bètadi a tontu! ◊ tontu tontu, si che at leadu una rica a muzere, mih! Terminologia iscientìfica ntl Ètimu spn. tonto Tradutziones Frantzesu sot, sotte, bête Ingresu dense, simpleton Ispagnolu tonto Italianu tónto Tedescu dumm.

«« Torra a chircare