allabentàre , vrb rfl Definitzione
essire allabentaos
Sinònimos e contràrios
illabentare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
devenir bête,
s'étourdir,
se distraire
Ingresu
to become careless,
fool,
reckless
Ispagnolu
volverse bobo,
atolondrado
Italianu
diventare sciòcco,
sventato,
sbadato
Tedescu
leichtsinnig,
zerstreut werden.
arrembambíu , agt: rembambitu Definitzione
chi istat sèmpere naendho cosas de pagu contu, isciolórios, chentza cabu
Sinònimos e contràrios
irbambiadu
Tradutziones
Frantzesu
gâteux
Ingresu
stupid
Ispagnolu
bobo,
chocho
Italianu
rimbambito
Tedescu
verblödet.
babbalócu , nm: babbalucu Definitzione
unu chi est fatu deasi tropu a sa bona, tontatzu, chi si lassat fàere de totu; genia de bobboi
Sinònimos e contràrios
baliodha,
bambarru,
bichimmeo,
bucalloto,
cocollodho,
gingiorre,
mamusocu,
prantamone,
tolondro
/
babbarrotu,
babbasaju,
partabúdiga,
perta,
sasàgia,
scarfajoni
| ctr.
abbistu,
ispabillu
Ètimu
itl.
babbalocco
Tradutziones
Frantzesu
nigaud,
balourd,
niais
Ingresu
idiot
Ispagnolu
bobo
Italianu
babbèo,
balórdo
Tedescu
Tölpel.
baliòdha, baliòdho , nm Definitzione
unu pagu abbistu, tontatzu
Sinònimos e contràrios
babule,
ballullu,
bichimmeo,
bucalloto,
cocollodho,
gingiorre,
prantamone,
tolondro
Frases
cherbedhos de molente, baliodho, ses mannu ma no bales mesu iscudu! ◊ custu baliodho mi nat chi sunt issolórios ◊ custas sunt pandheras de tempos baliodhos!
Tradutziones
Frantzesu
nigaud,
balourd,
niais
Ingresu
foolish,
idiot
Ispagnolu
bobo
Italianu
babbèo
Tedescu
Tölpel.
ballallòe, ballallói, ballalói , agt, nm Definitzione
chi o chie est pagu abbistu: foedhu po unu bonu a nudha
Sinònimos e contràrios
babballucu,
ballullu,
bichillocu,
canivete,
innóchidu,
lolle,
mentzosu
Frases
unu pódhighe inditat sa luna: su ballalloi mirat su pódhighe ◊ cussa est una fémina ballalloa ◊ est restatu a buca abberta che ballalloi ◊ so de abberu unu criu de casu friscu e unu ballalloi! ◊ s'ómine chi no est istirau a minore torrat a risu de cada unu, resurtat unu ballaloi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crétin,
idiot,
imbécile
Ingresu
idiot
Ispagnolu
bobo,
tonto
Italianu
cretino,
fésso
Tedescu
dumm,
Tölpel.
bambàrru , agt Sinònimos e contràrios
babbaocu,
baliodha,
bichimmeo,
bucalloto,
gingiorre,
isaliadu,
issemechiau,
làvinu,
nuscentri,
prantamone,
tolondro
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bête,
sot,
stupide
Ingresu
fool
Ispagnolu
necio,
bobo
Italianu
sciòcco
Tedescu
dumm.
bàmbu , agt: bammu Definitzione
nau de unu papare, chi portat pagu o nudha sale; nau de colore, chi est craru; nau de persona, chi giughet pagu giudítziu
Sinònimos e contràrios
illavadu,
isàpidu
/
bàmbulu,
lenu
| ctr.
sabiu
/
crispu,
tostadu
Maneras de nàrrere
csn:
b. che ludu = bambu ’eretu, meda (nadu fintzas de ccn.); coca, conca b. = zenia de pasta chi si faghet a sos Tres Res; soli b. = sole annapadu, pagu craru, de pagu luxi; filu b. = iscenu, pagu o male profizadu; dha fai bamba = andhare male, no resèssere a fàghere una cosa, fàghere in bóidu; portai su frenu de su cuadhu a b., lassai su frenu b. a su cuadhu = chentza tiradu, lenu; andai a b. = abbellu
Frases
custos macarrones sunt bambos: no bi as betadu sale, a s'abba? ◊ mànigat sa cosa bamba ca su sale li faghet male ◊ màndhigu bambu, màndhigu sanu
2.
ma est bambu, cussu, mih: no ndhe narat una de zudu! ◊ cussa est bamba chi no benit a bene: sempre nendhe machines! ◊ bambos che ludru sezis!
3.
oi però dha fais bamba, traitori!
Terminologia iscientìfica
sbr
Ètimu
itl.
bambo
Tradutziones
Frantzesu
insipide,
fade
Ingresu
insipid
Ispagnolu
bobo
Italianu
insìpido,
scipito
Tedescu
fad.
baosàtzu , nm Definitzione
unu chi istat cun s'abbau calandho che is criaduras, ca est che pipiu etotu mancari mannu
Sinònimos e contràrios
bambioco,
baosone,
deleadu,
locu,
solocu
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sot,
stupide
Ingresu
stupid
Ispagnolu
bobo,
necio
Italianu
stòlido,
stùpido
Tedescu
Tölpel.
bòvo , agt, nm: bovu Definitzione
nau de ccn., chi si lassat pigare in giru, si lassat cullonare / faisí su b. = fàghere finta de nudha, betàresi a tontu
Sinònimos e contràrios
billella,
bovatzu,
bovete,
brabballu,
bucamindotu,
gongoatzu,
lollòi,
matacaleo,
noscentone,
scimprotu,
tontassu
Frases
càgliadi, bovo, già ti do su médiu si no ischis su contu de leare! ◊ a chini fait su bovu dognunu dh'apetigat ◊ bova, bi devias pensare prima! ◊ curiosa dieta Semprónia gliusca, simplota e bova ◊ a sos bovos lis faghent crere una cosa pro un'àtera ◊ lassant is pipius a solus ananti de cussa incanta bovus de televisioni! (P.Pisu)
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
simplet,
nigaud,
gauche
Ingresu
clumsy,
sucker
Ispagnolu
bobo,
tonto
Italianu
sempliciòtto,
gòffo
Tedescu
Dumme,
plump.
brabàllu , agt, nm: brabballi,
brabballu Definitzione
nau de ccn., chi si lassat pigare in giru, cullonare, chi no est bonu a nudha
Sinònimos e contràrios
babbalocu,
bambioco,
bovo,
deleadu,
tzinnai
| ctr.
abbistu
Frases
brabballi tontu, a genti aici fait is arregalus!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
imbécile,
abrutinigaud,
balourd,
bête
Ingresu
foolish
Ispagnolu
necio,
bobo
Italianu
scimunito,
melènso
Tedescu
dumm,
Dummkopf.
dangallòne , nm: drangalloe,
drangalloni,
dranghilloi,
dringhilloni,
drongoloi,
drongolone,
tangalloi Definitzione
ómine mannu mannu, artu, male fatu, irdeortu, pagu sàbiu puru
Sinònimos e contràrios
branghilloi,
càngaru,
dangarone,
dàngaru*,
drangaglieo,
drodhe,
galloi,
giangalloi
Frases
est a totu dí currellandu: peri bregúngia, unu dranghilloi mannu! ◊ dranghilloi tontu, baidindi! ◊ unu dringhillonedhu de piciocu… arrori!
Terminologia iscientìfica
zcrn
Tradutziones
Frantzesu
gros homme maladroit et disgracieux,
sot
Ingresu
dummy
Ispagnolu
hombre grueso i grande un poco bobo
Italianu
uòmo gròsso e strambo,
babbèo
Tedescu
ungeschlachter Mensch.
dòndoro , nm Definitzione
macacu, persona tontatza, de pagu contu
Sinònimos e contràrios
baliodha,
bambarru,
bichimmeo,
bovatzu,
bucalloto,
gingiorre,
prantamone,
tolondro
| ctr.
àbbile 1,
abbistu
Tradutziones
Frantzesu
benêt
Ingresu
simpleton
Ispagnolu
bobo
Italianu
semplicióne
Tedescu
Einfaltspinsel.
isaliàdu , agt Definitzione
chi no portat salia, sale, o sustàntzia; chi faet is cosas cun pagu atentzione
Sinònimos e contràrios
babbaocu,
bacocu,
bambarru,
barbuliscu,
isàpidu,
issemechiau
| ctr.
abbistu,
acabadu,
atentzionadu,
cabosu
Frases
no cumprendho chi un'isaliadu e mesu matracheri, ridíndhesi de totu, mi domandhet su votu pro èssere deputadu o cussizeri! (M.Sanna)◊ ma ses macu isaliadu, mih!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sot
Ingresu
fool
Ispagnolu
bobo,
tonto
Italianu
sciòcco
Tedescu
dumm,
fad.
lócu , agt, nm: allocu 1,
Definitzione
chi o chie est pagu giustu de conca, prus che àteru chi est chentza cabu, chentza abbistesa / locu fracu = macu deretu
Sinònimos e contràrios
bambioco,
baosatzu,
baosone,
deleadu,
macu
| ctr.
achistiadu,
atinadu,
atoadu,
cabosu,
giudisciosu,
sàbiu
Frases
chini est cudha loca chi s'innamorit de mei?! ◊ fiat nàsciu locu e de lolloi abbentau iat bíviu
Ètimu
spn.
loco
Tradutziones
Frantzesu
sot,
stupide,
bête,
idiot
Ingresu
dumb
Ispagnolu
lelo,
bobo
Italianu
stòlido,
scémo
Tedescu
dumm.
mammalúcu , agt, nm Definitzione
chi o chie est pagu abbistu
Sinònimos e contràrios
babballucu,
ballullu,
bichillocu,
innóchidu,
lolle,
mamusocu
Frases
bellus mammalucus chi creint ancora a sa boxi ingannadora de is cucus! ◊ cussu est unu mammalucu, sentza perunu cumprendóniu ◊ cussu mammalucu de fillu miu a trint'annus est bagadiu ca timit a tocai fémina!
Ètimu
itl.
mammalucco
Tradutziones
Frantzesu
nigaud,
sot,
bête
Ingresu
booby
Ispagnolu
bobo,
tonto
Italianu
allòcco,
balórdo
Tedescu
dumm,
Tölpel.
manàgu , agt, nm Definitzione
persona de pagu contu, chi no est de pònnere in càrculu, chi si lassat pigare in giru, chi no est bonu a nudha, istrossa
Sinònimos e contràrios
bovo,
cocollodho,
cumbessu,
dissalliu,
drodhe
/
ildeoltu,
stramu
/
cartzellete,
fardugu,
lertone
| ctr.
àbbile
Frases
managu dèu ca no seu bonu a fai nudha! ◊ trabballendu, si fut acatau ca managu no fut ◊ mancai sia unu pagu managa, sa bestimenta ti dh'arràngiu dèu ◊ ses tui su managu chi arrogat is tassas isciacuendidhas!◊ chini at fatu custu trabballu fut managu: lah, totu fatu mali est!
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
spn.
monago
Tradutziones
Frantzesu
incapable,
nigaud,
balourd,
niais
Ingresu
clumsy,
foolish,
incompetent,
idiot
Ispagnolu
bobo
Italianu
gòffo ed inètto,
incapace,
babbèo
Tedescu
dumm,
Tölpel.
minciàle, minciàli , nm Definitzione
unu chi si lassat cullonare, chi totus dhu cullonant
Sinònimos e contràrios
babbaocu,
baliodha,
bichimmeo,
bovo,
bucalloto,
gingiorre,
minchilloni,
minchione,
mindrónguru,
tolondro
Frases
nois semus sos sólitos minciales coglionados in modu diplomàticu ◊ mal'apat e mascu, sempri atumbendi: ma chi no t'iscorramu emu a èssi minciali!
Tradutziones
Frantzesu
bête,
sot
Ingresu
fool
Ispagnolu
bobo
Italianu
sciòcco
Tedescu
Dummkopf.