acirdinài achirdinàe
acirràda , nf: acirrara Definizione
afracada, lómpia de calecuna o cun calecuna cosa de botu, a cropu, de istrémpiu, móvia totinduna, e pigat diferentes significaos segundhu cun ite si faet: camminandho, fintzes impunnada abbia a calecunu logu, a punta apitzu; nau de logu, chi est in artzada meda (o in calada)
Sinonimi e contrari
acollada,
afracada,
assuprida,
colpu,
cracada,
imporrada,
lómpia
/
ingullida,
ingúrtia,
intullada
/
abbasciada,
achirradorzu,
ampuada,
caladògia,
falada,
faladorza
Modi di dire
csn:
bufai una tassa de cosa totu a una a. = totu a un'ingullida; a. de àcua = próida, iscutinada de abba; a. de gortedhu = punta de lepa, istocada; a. de fruta = bentre o manigada de frutuàriu; a. de fuedhus = briga
Frasi
immoi pigu sa crocoriga e mi fatzu un'acirradedha de binu ◊ eus pràndiu e giai sciamigau: seus po dhi giai sa segunda acirrada! ◊ dh'at donau un'acirrada de gortedhu ◊ a su cuadhu dhi at donau un'acirrada de isproni ◊ dhi at donau un'acirrada de cosa, a sa pobidha!…
2.
a dónnia acirrada de cantu sighiat su prantu de is féminas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
assaut
Inglese
assault
Spagnolo
asalto
Italiano
assalto,
scàrica
Tedesco
Angriff,
Ladung.
acirradúra , nf Definizione su acirrai / fai sa coa a a. = mòere a corpu, de botu Etimo srd.
acirrài , vrb: acirrare Definizione artzare cara a susu, coment'e achirrare (bènnere, andhare a unu chirru), ma cun significaos unu pagu diferentes: pigare un'istrégiu de cosa a bufare a bruncu, lòmpere a una cosa cun fortza, a s'airada, fintzes po si mantènnere, su si mòvere, tzucare de botu, totinduna Sinonimi e contrari assuprire, comentzari, illorare, irbotare / bufae, ingullire, intullai Modi di dire csn: èssi a culu acirrau = a culu paradu, artziadu; acirrai a cúrriri, a papai, a segai = imbucare, atacare a…; acirrai is ispronis a su cuadhu = púnghere de isprone Frasi tochit, acirrissidhu e bufit! ◊ tochit, acirrididhi, ca gei est binu bellu! ◊ càstia chi ti acirru a ismurraras!…◊ acirrau unu tzichedhu de licori, si nci fiat essiu torra ◊ funt marriscedhendi coment'e cuadhus acirraus de ispronis ◊ mi parit ca mi ndi acirru un'atru buconedhu, de custu binu!◊ fémmina, ma acirrat dae su fiascu che is ómines etotu! 2. moltu su capu, is àterus ant acirrau a furriai…◊ de sa timoria at acirrau a fuiri ◊ mi seu acirrau a issu po no arrui Etimo srd.
acirràra acirràda
acirràre acirrài
acirubaméntu , nm Definizione ufrore a s’istògomo o prandidura a bentu, su male chi benit a is animales candho papant erba isciusta Sinonimi e contrari incubadura Terminologia scientifica mld.
acisadòre , agt, nm: ecisadore Definizione
(f. -a) chi o chie acisat, incantat, nau prus che àteru in su sensu chi incantat cun sa bellesa, cun s'amore
Sinonimi e contrari
aciseri,
improseri,
ingranguleri
/
abbervadore,
brúsciu,
cogu,
fatiàrgiu,
fatuzadore,
fatuzeri,
maghiàgliu,
magineri,
mainàrgiu
Frasi
s'istrada chi su rei depiat fai fuat difícili tanti chi po arribbai portàt unu lómburu de filu tentu in donu de una acisadora
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ensorcelant,
enchanteur
Inglese
charmer
Spagnolo
hechicero
Italiano
ammaliatóre,
fascinóso
Tedesco
bezaubernder Mensch.
acisàdu , pps, agt: acissadu Definizione de acisare 2. chie l'ammirat restat acissadu ◊ bastat ch'isse ti diat un'abbaidada ca restas acissadu veramente.
acisài, acisàre , vrb: artzisare 1,
atzisare,
ecisai* Definizione
prus che àteru, incantare cun sa bellesa, cun s'amore / atzisare su cane = fàere coment'e meighina, una genia maia, chi dhu faghet istare mudu po no giare ischidu
Sinonimi e contrari
inamorai,
indeosare
/
afatugiare,
afaturai,
ammainai,
ammajarzare
Frasi
pentzu de ti usai sa sintzillidadi ca tui m'as acisau ◊ mi so acisadu de issa ◊ tui ses sa chi acisat sa genti ◊ tenes cara subr'a dogni amiga sa chi mi at acisadu coro e mente (P.Mossa)
Traduzioni
Francese
fasciner
Inglese
to fascinate
Spagnolo
hechizar
Italiano
affascinare
Tedesco
bezaubern.
aciséri , agt, nm: ciseri,
eciseri* Definizione
chi o chie ecisat, incantat, nau prus che àteru in su sensu chi incantat cun sa bellesa, cun s'amore
Sinonimi e contrari
acisadore,
improseri,
ingannadore,
ingranguleri
/
abbervadore,
brúsciu,
cogu,
fatiàrgiu,
fatuzadore,
fatuzeri,
maghiàgliu,
magineri,
mainàrgiu
2.
arguai de bosatrus a ripiti cussa fórmula de cogas, innui si ammesturant is aciseris elementus de s’àcua, de sa terra e de su fogu!
Traduzioni
Francese
ensorcelant
Inglese
charmer
Spagnolo
hechicero
Italiano
ammaliatóre,
seduttóre,
maliardo
Tedesco
bezaubernder Mensch,
Verführer.
acisería , nf Definizione
su acisare, su chi si faet po acisare s'àteru
Sinonimi e contrari
acisu,
afatúgiu,
brusceria,
fadia 1,
fatura,
maghia,
magina,
maina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
envoûtement
Inglese
witchcraft
Spagnolo
hechicería
Italiano
malìa
Tedesco
Verführung.
acisólgiu, acisórgiu achisógliu
acisòri , nm Definizione genia de fortza de sa bellesa chi faet incantare Sinonimi e contrari acisu, galania Frasi s'acisori tuu cali cantadori no dh'at a cantai?! (Lai) Etimo srd.
acispàda , nf Definizione su acispare, alluta, apampada de fogu Sinonimi e contrari allumada Frasi arratza de acispada chi s'at fatu, cussu fogu fuidu!… Etimo srd.
acispàre , vrb Definizione pigare fogu, intrare in tènnere, fàere fràmula meda, abbruxare cun sa fràmula; in cobertantza, pigare afuta, tzacu, arrennegu Sinonimi e contrari apampai, avampai.
acissàdu acisàdu
acísu , nm: artzisu,
ecisu Definizione
genia de fortza de sa bellesa chi faet incantare
Sinonimi e contrari
acisori
/
aciseria,
afatúgiu,
brusceria,
fadia 1,
fatura,
maghia,
magina,
maina
Frasi
sa bellesa sua est s'acisu de totu sos coros! ◊ issa fit s'acisu meu, issa s'únicu recreu! (P.Mossa)◊ no ti poto olvidare, sendhe de me veru acisu! ◊ cussa picioca est s'acisu de sos ojos mios!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sort,
ensorcellement
Inglese
spell
Spagnolo
hechizo
Italiano
incanto,
fàscino
Tedesco
Zauber.
acisúra , nf Sinonimi e contrari acisu, bellesa, bellura, galania | ctr. legesa Frasi bidendhe s'acisura tua s'ispantant sas sirenas! Etimo srd.
acitótu acetótu