addobbàda , nf: addubbada Definizione
cropu chi si giaet apostadamente o de malesaura; su marcu chi abbarrat in su trastu po su cropu chi at leau
Sinonimi e contrari
addrobbulada,
arropada,
bultzonada,
isciuta,
trempa 2
Frasi
a s'addobbada chi li at dadu ch'est rutu a buca a terra
2.
ndhe at leadu, ndhe at tentu de addobbadas, cuss'isterzu, a s'imbola imbola de unu logu a s'àteru!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coup
Inglese
stroke
Spagnolo
golpe,
cardenal
Italiano
percòssa,
urto violènto
Tedesco
Schlag,
Stoß.
addobbadòre , agt, nm Definizione chi o chie addobbat, su chi addobbat, iscudet Etimo srd.
addobbadúra , nf Definizione su addobbare, manera de fàere cosa a cropos Sinonimi e contrari addobbamentu Etimo srd.
addobbài , vrb: addobbare,
addubbare,
atobbai,
atobbare,
dobbare Definizione
iscúdere, giare cropos, atripare, pigare a cropos; atumbare o lassare andhare a cropu; acropare, cravare a cropos / a. su ferru = mazare, triballare su ferru in s'incúdine
Sinonimi e contrari
abbanzare,
aciociai,
acorpai,
arropai,
assurrare,
atripai,
cardare,
carrubbare,
ildobbare,
isciúdere,
magiare,
sussare
/
tzocare
/
imbolare
Frasi
addòbbadi sa conca a sos muros, si no ischis it'e fàghere! ◊ intendiant cussa gennixedha addobbendisí de istrémpiu ◊ no ti paro sas palas nendhe "Addobba!" ◊ ista sériu, mighi ti addobbo! ◊ at addobbau tres cropus arrabiaus a sa genna ◊ una fémina arruendu at atobbau sa conca a unu truncu ◊ una die atobbeint a su batente: fit una pisedha minore
2.
si ndh'est addobbadu subra mia
3.
is sordaus iant addobbau is obbilus a Gesús po dh'apicai a sa gruxi
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
battre,
frapper
Inglese
to beat
Spagnolo
golpear,
dar,
sacudir
Italiano
percuòtere,
bàttere,
sbàttere
Tedesco
schlagen,
stoßen.
addobbaméntu , nm Definizione su addobbare Sinonimi e contrari banzu, bultzonada, colpu, dobbe, irdóbbiu Etimo srd.
addobbàre addobbài
addóbbida, addóbbidu , nf, nm Definizione cropu, atumbada de cosas chi andhant cun fuliesa una a cara de s'àtera, chi s’iscudent apare Sinonimi e contrari atàbbida, atapada, atumbada, atzapulada, colpu Frasi is màchinas de unu tempus candu teniant addóbbidu agiummai no dhis fadiat nudha ◊ is mascus atumbendi currint de atesu… piticu s'addóbbidu!◊ custu dolore a renes est addóbbida chi apo leadu! Etimo srd.
addóbbu , nm Definizione
su acropare, is cropos
Sinonimi e contrari
banzu,
bultzonada,
colpu,
dobbe,
irdóbbiu
Frasi
at inténdiu un'addobbu légiu a s'enna de ndi fai assustrai povintzas su prus abbistu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coup
Inglese
blow
Spagnolo
golpe
Italiano
percòssa
Tedesco
Hieb.
addobiàda , nf Definizione su addobiare, su fàere s'atóbiu, su si agatare impare cun àteros po chistionare o fàere ccn. cosa Sinonimi e contrari abboja, abboju, abbojada, abbojamentu, abbucu, addóbiu, atopu, azóviu, incontra Etimo srd.
addobiadúra , nf Definizione su addobiare Etimo srd.
addobiàre , vrb: addoviare Definizione bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru Sinonimi e contrari abbogiare, addopare, adobiai, azobiare, coviare, obiai / aporrire Frasi candho si addóbiant in su caminu si acúrtziant deretu ◊ at addobiau su babbu falandhe a ube fit trabballandhe ◊ apo addoviau zente meda chi mi connoschiat.
addóbiu , nm, nf: adóbia,
adóbiu,
atóbiu Definizione
su addobiare, bènnere apare, nau fintzes in su sensu de agiudu chi si giaet a s'àteru o de rimédiu a calecunu male (o fintzes manera de istare su pastore addenanti de su bestiàmene in logu apertu po chi no fatzat dannu andhandho a s’afaiu)/ fai adóbias = abbojare; tènniri adóbiu (nadu de ccn. cosa) = àere assemizu, fàghere de paragone, nadu prus che àteru a nega pro abbetiare chi bi ndhe at menzus o prus mannu
Sinonimi e contrari
abboja,
abbojada,
abbojamentu,
abboju,
abbucu,
addobiada,
addopu,
atopamentu,
azóviu,
imbicu,
incontra
/
agiudu,
rimédiu
Frasi
immó un'iscuadra a cuadhu est andendu a dhi fai adóbias a su ponti de Mòguru
2.
po su mali suu no nc'est addóbiu ◊ pagu bellu… no tenit adóbiu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rencontre,
congrès,
réunion
Inglese
meeting
Spagnolo
encuentro
Italiano
incóntro,
convégno
Tedesco
Begegnung.
addoboscàda , nf Definizione su addoboscare, surra Sinonimi e contrari banzu 1, cabossa, carda, pista, sussa Etimo srd.
addoboscàre , vrb Definizione batire o orrúere a malu puntu in miséria materiale e morale, atripare, pistare, fragassare Frasi fughindhe dae presone, ch'est orrutu a terra addoboscàndhesi e torrandhe in manos de zustíssia.
addochiméntu , nm Sinonimi e contrari abertimentu, ammonestamentu, ammonestu, atisbada, consígiu, tocamentu Frasi sa morte, che un'ànghelu malu, faghet s'annuntziada chentza addochimentu!
addoddoàe, addoddoài , vrb Definizione su si chesciare po dolore, istare a lamentu Sinonimi e contrari poliare.
addogiàu , agt: addozau Definizione chi sentit dolore, chi est totu a dolores (e addozau pps.); chi est dispràxiu 2. l'ischint sas ancas meas comente so istracu e addozau! ◊ zuchet sas manos cancaradas e addozadas dae su murghinzu ◊ babbu fit betzu, arrimau e sèmpere addozau ◊ candho pesabat fit abborticau e addozau 3. no bi resessiat a si nche istresiare dae cussu locu ammaghiau e pro cussu fit airau e addozau (S.Spiggia).
addóidu , nm Definizione doa, s'illimpióngiu chi si faet ororu de unu terrenu po no intrare fogos fuios Sinonimi e contrari doa, dovatu Etimo srd.
addojadítu , agt Definizione
nau de su cuadhu, chi si assicat po nudha, chi est assicósigu
Sinonimi e contrari
addrojadu,
addrojanu,
apupaditu,
assumbraditu,
assumbrósigu,
aumbraditu,
subidhosu
Frasi
sunt cadhos solàsticos, addojaditos e iscunfiantzosos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ombrageux
Inglese
touchy
Spagnolo
asustadizo
Italiano
ombróso,
fàcile a spaventarsi
Tedesco
scheu,
schreckhaft.
addojàre , vrb: addrojare Definizione
pigare assíchidu po dónnia cositedha, bíere cosa de tímere in dónnia logu
Sinonimi e contrari
abbabbarrotai,
adumbrai,
arreselai,
assumbrai,
umbrai
2.
sa upa de sos mannos addojat sas isperas istranzas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'effaroucher
Inglese
to shy
Spagnolo
ensombrecerse
Italiano
adombrarsi
Tedesco
scheuen.