annossàta , agt Definizione calidade chi si narat de Nostra Segnora, annuntziada (ca dhi est calau s'ànghelu a dhi giare sa nova): dhu ponent fintzes a númene. Sinonimi e contrari
annotàda , nf Definizione
su annotare, su castiare
Sinonimi e contrari
abbaidada,
castiada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coup d'œil
Inglese
glance
Spagnolo
mirada
Italiano
guardata
Tedesco
Durchsicht.
annotadúra , nf Definizione su annotare Etimo srd.
annotamàla , prep, cng Definizione
a su postu de…, a prus de
Sinonimi e contrari
antamas,
bortze,
imbecis
Frasi
annotamala de una, ndh'amus imballiadu duas de aguzas (G.Ruju)
2.
isse est ispantosu: annotamala de la nàrrere comente est, sa cosa, la creschet! ◊ annotamala est essidu su nàrrere chi si ch'est fuidu
Traduzioni
Francese
au lieu de,
en outre
Inglese
instead,
moreover
Spagnolo
en vezlugar de,
además
Italiano
invéce,
inóltre
Tedesco
dagegen,
außerdem.
annotàre , vrb Definizione
abbaidare e bíere sa cosa, giare atentzione, pònnere a notu / annotare pagu = no biri tanti bèni; annota!… = ma càstia!…, m'abbàida a bídere!…, it'arrore!: genia de nada de ispantu, de meravíglia
Sinonimi e contrari
abbadiai,
abberguare,
allutzare,
apompiai,
cadebai,
castiai,
isperare 1,
labai,
mirai
/
annoditare
Frasi
fit annotandhe a Maria ◊ fipo supra de un'ispéntumu artu annotendhe sa cane ◊ ti m'annotas che macu, che chi mai ti tates de mi bíere ◊ annotendhe so, ma cussa cosa inoghe no che l'agato ◊ annota chi tevet bènnere su sartu a mi leare sas misuras!
2.
est rutu in su paris netu e s'at truncadu s'anca…, annota!
Etimo
ltn.
*annotitare
Traduzioni
Francese
regarder,
remarquer
Inglese
to look
Spagnolo
mirar,
observar
Italiano
guardare,
osservare
Tedesco
betrachten.
annótinu annódinu
annotitzài annoditàre
annótu , nm Definizione
sa capacidade de castiare; sa cosa deasi comente si arregodat, cosa chi s'iscriet po dh'arregodare; su chi unu paret castiandhodhu a cara; totugantu su chi si agatat, a distintu, de nàrrere asuba de calecuna cosa o chistione
Sinonimi e contrari
annoríciu
/
notu
/
aerada
/
asserva
Modi di dire
csn:
connòschere a unu a s'a. = a s'aerada, a cara; tènniri a a. = marcare; èssere de a. = àere sa capatzidade de ammentare bene cosas bidas fintzas apustis de tempus meda
Frasi
deo, privu de s'annotu, cun làgrimas mi mantenzo (M.Murenu)◊ est cardulinu iscioberau cun annotu pagu innòi e pagu inní
2.
sos chi perdent s'annotu e s'identidade primedotu perdent sa limba ◊ est dae meda chi no lu bido: ndh'apo pérdidu fintzas s'annotu ◊ solu sos canes ndhe lesint s'annotu ma si fuesint
3.
s'annotu piús de importu tra totu su chi narat cust'iscritore est candho ponet a cunfrontu sos poetes a taulinu cun sos cantadores a bolu (P.Pillonca)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
signe
Inglese
view
Spagnolo
vista
Italiano
vista
Tedesco
Augenblick.
annotzigàre , vrb Definizione bídere, apubare Sinonimi e contrari annoditare Frasi arrémpio in sa pigada, annótzigo su pitu, chi mi che paret atesu, e bido a tie (C.Meridda)◊ annótzigat sa zente chi atraessat sa bia ◊ at annotzigadu chi su tostoine isprundhiat sa conca.
annóu , nm: annuu,
nú Definizione
lobu istrintu de calecuna cosa (longa) cun is càbudos intraos a s’imbesse chi faet a acapiare; tretu prus grussu de calecuna cosa, coment'e chi siat fata a nodu
Sinonimi e contrari
nodu*
Modi di dire
csn:
annou de su tzugu = is nuxis, sa nuge de su gúturu, grogòcia; annou de mata = zenia de nodu chi bi resurtat in sos truncos de àrbure comente sas naes che daent in mesu incarnadas; annou currente = zenia de prendhidura chi isorbet cun fatzilidade; erba de cent'annoos = erba istérria, una creze de erba totu nodos
Frasi
capassu ses a fai s'annuu a sa corbata?
Traduzioni
Francese
nœud
Inglese
knot
Spagnolo
nudo,
nuez de Adán
Italiano
nòdo,
pómo d'Adamo
Tedesco
Knoten,
Adamsapfel.
annóu 1 , nm Definizione su cambu chi essit nou apustis de sa pudadura, linna noa Sinonimi e contrari brione, brossa, bullone, froe, froedha, frua, inseurru, irbrossa, pigionatzu Frasi chi nues calcas ndhe acudant a ti porrire abbas pro chi rebbrotes chentu e chentu annoos! (G.Addis) Etimo srd.
annovàe, annovài, annovàri , vrb Definizione saludare tzucandho o torrandho, giare o contare is novas Sinonimi e contrari saludae Frasi apustis de nos esse presentaos e annovaos, aus arrexonau ◊ is fémminas si ndi pesant e andant a annovari a Vitóriu torrau de sa gherra Etimo srd.
annovàre annoài 1
annòvas annòbas
annoxadórzu annodricadórju
annoxàdu , pps, agt Definizione de annoxare; fatu a nodu, foedhandho de ossos, de carre.
annoxàre annoicàre
annoxàu , agt: annuxau Definizione chi est tristu, chi s'at leau annógiu Sinonimi e contrari annozadu* / anneadu, annicadu, intristau, pirmatu | ctr. allegru Frasi est tristu e annuxau.
annozàdu , pps, agt: annugiau,
annungiau,
annuzadu Definizione
de annozare / a s'annuzada = patindho annógiu, annogiaos
Sinonimi e contrari
annoxau
/
anneadu,
annicadu,
intristau,
pirmatu
| ctr.
allegru,
pregiosu
2.
fúrriat su pobidhu a domu e agatat sa mulleri annungiada ◊ prangendi!… de unu paghedhu de tempus ti biu totu annugiada
3.
li colat in bijone ammentos de candho a s'annuzada tribbulaiat fatu su babbu
Traduzioni
Francese
triste,
mélancolique
Inglese
sad,
melancholy
Spagnolo
triste
Italiano
triste,
malincònico
Tedesco
traurig,
melancholisch.
annozàre , vrb: annugiai,
annungiai,
annuzare Definizione
su si pigare annozu, su si fàere tristu
Sinonimi e contrari
abbrodhiare,
abbudhai,
abbujare,
abbuscinare,
acasidhare,
aconchedhare,
annicare,
atrafudhai,
pirmare
Frasi
si burlo eo si annuzant e mi faghent sas ficas ◊ su pentzai ca una picioca in su mellus de bivi si nd'iat a èssi dépia andai dhi annugiàt su coru
2.
che néula de maju si annuzat e iscrarit onzi die
Etimo
ctl.
anujar
Traduzioni
Francese
se vexer,
bouder
Inglese
to resent,
to sulk
Spagnolo
resentirse,
picarse
Italiano
risentirsi,
imbronciarsi
Tedesco
sich beleidigt fühlen,
schmollen.