arpàu , nm Definizione
cerpiu boci óminis, o forchidhàdila búbula o arranzolu vúvulu, iscrapone, genia de bobboi velenosu, a bàtoro paja de farrancas, in colore de castàngia, chi portat coment'e duos bratzos o dentes mannas (fóscighes) po aferrare: istat cuau asuta o in mesu de pedras, cuau asuta de trastos, e portat su velenu in s'agu o lantza de sa coa
Sinonimi e contrari
cucurrabóina,
ischifione
Terminologia scientifica
crp, euscorpius carpathicus canestrinii, e. flavicaudis
Etimo
ltn.
arcuatus
Traduzioni
Francese
scorpion
Inglese
scorpion
Spagnolo
escorpión,
alacrán
Italiano
scorpióne
Tedesco
Skorpion.
arpía , nf Definizione
monstru fabulosu: si narat de fémina arrabbiada o chi no faet a dha padire
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
harpie
Inglese
harpy
Spagnolo
arpía
Italiano
arpìa
Tedesco
Harpyie.
arpiadòri , agt, nm Definizione chi o chie furat, pigat che is arpias Sinonimi e contrari afufadore, arrapiante, forúnciu, francudu, furànciu, furone, ladrone, mostrengheri, scabeciadori Etimo srd.
arpiài , vrb Sinonimi e contrari
afufai,
arrapagnare,
aungrare,
craspuare,
furai,
irrobbare,
sdorrobbai
Traduzioni
Francese
enlever,
kidnapper
Inglese
to kidnap
Spagnolo
raptar
Italiano
rapire
Tedesco
rauben,
entführen.
arpilàdu , pps, agt: arpilau Definizione
de arpilare
Sinonimi e contrari
assicau,
interroridu,
istremuntiu,
spramau
2.
a denote, a dedie, mi paret de la bídere acerada che una pupa e ndhe resto arpiladu ca isco chi est morta
Traduzioni
Francese
saisi d'horreur
Inglese
horrified
Spagnolo
horrorizado
Italiano
raccapricciato
Tedesco
entsetzt.
arpiladúra , nf Definizione su arpilare Etimo srd.
arpilàre , vrb: aspilare,
elpilare,
orpilare,
urpilare* Definizione
artudhare, fàere ateterare su pilu in sa carena, pònnere sa tzudha de s'apantàviu, de s'assíchidu, o fintzes de s'umidore
Sinonimi e contrari
altudhare,
arpilire,
assunciudhai,
astriare,
istriare 1
Frasi
de fronte a totu cussos animales si arpileit e ndhe resteit disgustadu ◊ titillias de fritu mi arpilant sa carena
Traduzioni
Francese
frissonner
Inglese
to shudder
Spagnolo
estremecerse
Italiano
rabbrividire
Tedesco
schaudern.
arpilàu arpilàdu
arpíle ampíle
arpilía , nf Definizione
istriori de assíchidu o de fritu, genia de trémia chi giaet sa carena po assíchidu o fritu
Sinonimi e contrari
acrichidhada,
erpiliu,
istriore,
tidilia,
titifrius
Frasi
custas sunt arpilias de assustru, àter'e che fritu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
frisson
Inglese
shiver
Spagnolo
escalofrío
Italiano
brìvido
Tedesco
Frösteln,
Schauder.
arpilíre , vrb Definizione coment'e trèmere de su fritu, o fintzes de s'assíchidu o assustru, de su dispraxere o àteru Sinonimi e contrari altudhare, arpilare, assunciudhai, astriare, istriare 1 2. arpilidu in sa vida so cantendhe pro su massacru de Sa Fraigada! (A.Sanna) Etimo srd.
arpísta , nm Definizione sonadore de arpa.
arpútzu abrúciu
àrra , nf Definizione
lallanu de oro o de àteru metallu bellu fatu po pònnere in dossu, mescamente in pódhighes, ma fintzes in su brúciu, in su tzugu, in origas: genia de caparru o singiale chi s'isposu donat a s'isposa; si narat fintzes a sa lóriga de filuverru chi si ponet in su murru de su mannale po no forrogare
Sinonimi e contrari
lallanu,
prenda
/
anedhu,
aricina,
arracada,
nàcara,
pendhulica
/
àrria
Frasi
abarras noti e dí cun s'isprigu ananti cumponendurudí is arras
Cognomi e Proverbi
smb:
Arra, Arras
Terminologia scientifica
prd
Etimo
ltn.
arra(e)
Traduzioni
Francese
bague
Inglese
ring
Spagnolo
anillo,
alianza
Italiano
anèllo
Tedesco
Ring.
àrra 1 , nf Definizione genia de moida, de cosa movendho / a. de sidas = sa moida chi faghet sa sida candho la moent sos bentos Sinonimi e contrari arralla 1, frata, frusa 1.
àrra 2 , nf Definizione
genia de preughedhu chi ponet a s'abe in su casidhu e dha bochit puru si no si meighinat
Terminologia scientifica
crp, varroa destructor
Traduzioni
Francese
varroa
Inglese
insect able to kill bees into the apiary
Spagnolo
parásito que mata las abejas en las colmenas
Italiano
varròa
Tedesco
Varroamilbe.
arrabassàre, arrabatàre , vrb: arrabatzare Definizione
cricare e arregòllere de totu, agiummai coment'e faendho a mundhadura
Sinonimi e contrari
ammuntonae,
arragolli
Frasi
sunt cun martedhos, tenatzas, giaos, tàulas, totu su chi ant pótidu arrabatzare pro ndhe pesare su palcu ◊ s'àbbile arrabatzat porchedhos e anzones ◊ est arrabatzendhe peràulas e ditzos ◊ fala a bidha e arrabatza totu su chi podes ca inoghe tenimus fàmine!
Etimo
ctl.
arrabassar
Traduzioni
Francese
ramasser
Inglese
to pick up
Spagnolo
recoger
Italiano
raccògliere,
racimolare
Tedesco
zusammenkratzen.
arrabàtu , nm: rabatu Definizione su arregòllere sa cosa; sa cosa arregorta, prus che àteru linnighedha Frasi bae, colli onzi arrabatu e batindhelu ca faghimus su fogu! Etimo srd.