chilívru chibíru
chilizàre , vrb: ghilizare* Definizione fàere burdellu, chilizu.
chilízu , nm: ghilizu* Sinonimi e contrari abbatúliu, abbolotu, atrepógliu, carralzu, chichígliu, chimentu, sciumbullu, tregollu.
chíllia, chillía chíglia
chilliadòre , agt, nm Definizione chi o chie tzàntzigat o chílliat Etimo srd.
chilliài, chilliàre chigliàre
chilliàta , nf Definizione su chilliare, su tzantzigare, su mòvere Sinonimi e contrari bantzigada, santziamentu, tzàntzigu Frasi cudhu mamutzone responnet solu a chilliatas de conca, imbreacu a supu Etimo srd.
chillighílli , nm Definizione su toca toca chi si faet in dossu a unu po dhu fàere erríere Sinonimi e contrari cagaitas, catigati, chilighili, chitirighítili, corigori, sgrighita, sintzirigu, tzintzirighilli Etimo srd.
chíllu , nm Definizione su chilliare, tzantzigamentu: nau de sa bardúfola, ballu, movimentu Sinonimi e contrari chilliata Frasi bollu sa bardúnfula chi fetzat chillu in s'unga Etimo srd.
chíllu 1 chígiu
chilómetru, chilómitre, chilómitru , nm Definizione
misura de longària e tretu de milli metros (intz. Km.)/ èssereche unu chilómitru atesu = atesu meda, tropu (ma nau esagerandho); c. cuadrau = su logu chi leat unu cuadrau de unu chilómitru de latu (intz. km2)
Frasi
fint a duos chilómitres dae sa essita de sa vidha
2.
acurtziadindhe a sa mesa, cantu chi che ses unu chilómitru atesu, manighendhe!
Traduzioni
Francese
kilomètre
Inglese
kilometre
Spagnolo
kilómetro
Italiano
chilòmetro
Tedesco
Kilometer.
chilovatòra , nm Definizione (intz. Kwh): unidade de misura de sa fortza elétrica, oguale a milli vatas in d-un'ora de tempus.
chiltionàre , vrb: chistionai,
chistionare,
chistionari,
cristionai,
cristionare Definizione
pigare o fàere unu chistionu, foedhare de calecunu argumentu
Sinonimi e contrari
allecare,
arragionare,
cuntrastare,
faedhare,
negossare
Frasi
atopa a domo cantu de chiltionare! ◊ innantis de leare sa detzisione si ndhe sunt chistionados ◊ gei si nd'eus a cristionai un'atra borta! ◊ is pipius teniant bregúngia a chistionari in sardu ◊ eus fatu mali a scuai de chistionai su sardu ◊ issu pudat, inferit e chistionat puru cun is matas!
Etimo
itl.
quistionare
Traduzioni
Francese
causer
Inglese
to talk
Spagnolo
conversar,
discutir
Italiano
discórrere,
conversare,
discùtere
Tedesco
reden.
chiltiòne chestiòne
chíltzina , nf Definizione
su che ndhe segare un'orrugu, de calecuna cosa, incurtzadura
Sinonimi e contrari
irmíngua,
mímina,
sméngua
Frasi
no mi fetas sa chíltzina: ischia chi fint batoschentos e como mi naras chi sunt treghentos!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déchet,
diminution,
coupe
Inglese
decrease
Spagnolo
corte
Italiano
diminuzióne,
tàglio
Tedesco
Verkürzung,
Schnitt.
chiltzinàdu , pps, agt Definizione
de chiltzinare
Sinonimi e contrari
incultziadu,
mutzau,
mutzinau
Traduzioni
Francese
raccourci
Inglese
shortened
Spagnolo
acortado
Italiano
raccorciato
Tedesco
verkürzt.
chiltzinàre chertzinàre
chílu , nm Definizione
su tanti de milli, nau mescamente de pesu (milli grammos) ma fintzes de àteru
Frasi
leat mamma e inturtat tres chilos de podha pro fàghere macarrones lados ◊ po paga depet giare duas piscedhas de casu de múrgia chi faent chimbe chilos ◊ tocai ca ci calaus a bidha, comporaus duus chilus de gamberonis e unu porcedhu e si satzaus totu!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
kilo
Inglese
kilogram
Spagnolo
kilo
Italiano
chilo
Tedesco
Kilo.
chílu 1 , nm Definizione s'alimentu digiriu comente che dhu suspit s'istentina, su súciu unu pagu biancu fatu de is alimentos chi su sàmbene ndhe leat de istentinas e portat a totu sa carena.
chilzeniàre , vrb Definizione
cambiare genia, arratza, essire diferente
Sinonimi e contrari
disgeniare,
imburdiri,
irratzare,
iscastare,
ischilziniare,
iseniare
Frasi
custa fiza at chilzeniadu meda dai sa mama ◊ custa síndria at chilzeniadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dégénérer,
abâtardir
Inglese
to degenerate
Spagnolo
degenerar,
bastardear
Italiano
tralignare,
imbastardire
Tedesco
entarten.