frúsa , nf: afrusa Sinonimi e contrari
arrasta,
ilmina,
trata
Frasi
su cani fragat sa frusa de su lèpuri ◊ candu eus muntuau eus pérdiu unu crabu ma at sorigau sa frusa e aproillau est a solu duas dis apustis
Traduzioni
Francese
odorat,
flair
Inglese
scent
Spagnolo
olfato
Italiano
fiuto
Tedesco
Geruch,
Spur.
frúsa 1 , nf, nm: frúsia 1,
frusu,
frúsua Definizione
fortza e moida de bentu forte, o fintzes moida manna coment'e de bentu o de àteru chi passat o essit a fortza; genia de moida chi s'intendhet in conca; chedhita o cosas una aifatu de s'àtera
Sinonimi e contrari
frusiada,
isbúvulu,
traconarja
/
fibera,
fiotu,
tropa
/
fuliénsia
Modi di dire
csn:
f. de sànguni a conca = ira ’e sàmbene; fuiri a f. = fàghere che bentu, fuindhe; cúrrere che frúsia = che bentu; tímiri a frúsua = meda
Frasi
sa frusa de su bentu dh'iat intimorigiau ◊ sa navi incumentzàt a s'isciusciai sendu ferta de sa frusa de is undas ◊ apu inténdiu custa frusa: "Bah, pruendi est", mi seu fatu, e fiat isciopau su tubbu de s'àcua! ◊ ohi, mi est pigau su frusu a is origas!◊ s'abba de su grifone essit cun bella frúsia
2.
s'intendiat sa frúsia de su fogu tzacarrendi ◊ comenti si funt bolaus, is cruculeus ant fatu una frúsia cun is alas ◊ sa frúsia de is portas e su tremuleu de is finestrinus
3.
candu mi pigant cussas frúsias a conca no cumprendu prus nudha ◊ de comenti apu inténdiu cussu piciocu seu a frúsias a conca ◊ una frúsua… dànghiri, e m'iscapat a prànghiri!
4.
in su ribu bi aiamus acatau una frusa de pitzinnos ◊ che fritzas iscurrent sos versos totu in frusa ◊ su sínnicu est arrivatu chin d-una frusa de impiegatos ifatu
5.
atacat a fuiri a totu frusa, pariat una balla de iscupeta ◊ is mortus dhus timiaus a frúsua
Etimo
ctl.
enfusa
Traduzioni
Francese
force du vent,
cohorte
Inglese
fury of the wind,
swarm
Spagnolo
fuerza del viento,
séquito
Italiano
fùria del vènto,
codazzo
Tedesco
Rasen des Windes,
Schwarm.
frusadòre , nm Definizione chie andhat avatu de sa frusa, de is arrastos, cricandho Sinonimi e contrari addromadore Etimo srd.
frusài, frusàre , vrb: afrusae Definizione
pigare sa frusa, su fragu, s'arrancu; andhare aifatu de s'arrastu
Sinonimi e contrari
acarigai,
annajare,
annàsere,
arrancai 1,
arrastai,
fiagare,
isimare,
nuscai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flairer
Inglese
to smell
Spagnolo
olfatear
Italiano
fiutare,
annusare
Tedesco
riechen.
frúsca , nf Definizione
essia, essidura manna in sa carre, unu pagu a guronedhu, orrúbia, e poi martzida / min. fruscedha, fruschedha fruschedha bóina = zenia de fruschedha madura meda chi essit a sos boes
Sinonimi e contrari
ampístula,
brúgula,
brussedha,
caigioni,
dolimazosa,
fustema,
pabedha 1,
postema,
sangiolu,
sembu
/
brutura,
frustigu
Frasi
dhi fut essia sa conca a fruschedhas e po ndhe ciupire sa matéria poniat paperi
2.
prima de ndi bogai sa frusca de s'ogu allenu, bogadindi sa traja de s'ogu tuu! ◊ cussu no tocat una frusca a nisciunus
Cognomi e Proverbi
prb:
sa fruschedha prana no martzit oe
Traduzioni
Francese
abcès,
furoncle
Inglese
furuncle,
abscess
Spagnolo
absceso,
grano
Italiano
ascèsso,
forùncolo
Tedesco
Geschwür,
Furunkel.
frúsca 1 , nf Sinonimi e contrari frúschida Frasi foras de sa fàbbrica nd'istupat una frusca de sonus arrabiosus.
fruscàglia , nf: bruscàglia* Definizione piciochedhos piticos, criaduras, fedighedhu Sinonimi e contrari feduliu, pisedhina Frasi Cara de luna fit un'incantadora e, candho faedhaiat infogada de amore, sa fruscàglia restaiat ispantada.
fruscazíu , nm Definizione is fruscazos Etimo srd.
fruscàzu , nm Definizione pegus de bulu chi no est bonu po pesare.
fruscèdha , nf, nm: fruschedha, fruschedhu Definizione min. de frusca Sinonimi e contrari furuncu 1, popoti, puburunca, sangiolu Frasi si no si curat s'iscata, a su pipiu dhi podent essire is fruschedhas in conca ◊ custu fruschedhu est totu prenu de matéria ◊ dhi fut essia sa conca a fruschedhas e ndhe ciupiat sa matéria a paperi
fruscèlla frossèlla
fruschèdha fruscèdha
fruschedhósu , agt Definizione
chi est totu fruschedhas, totu a buizolas
Sinonimi e contrari
caizonosu,
sanzolosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
furonculeux
Inglese
furuncular
Spagnolo
foruncoloso
Italiano
foruncolóso
Tedesco
furunkulös.
fruschédhu fruscèdha
fruschiadúra , nf Definizione su fruschiare Sinonimi e contrari fruschionzu Etimo srd.
fruschiajòlos , nm pl Definizione
una genia de erba chi narant puru origa de para
Sinonimi e contrari
niedhunuraghe
Terminologia scientifica
rba, Silene latifolia ssp. alba
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lychnis
Inglese
campion
Spagnolo
planta del género lychnis
Italiano
lìcnide
Tedesco
eine Lichtnelkesorte.
fruschiajólu , nm Definizione
genia de aina po sonare a súrbiu, surbandho
Sinonimi e contrari
fruscitu,
pipioledhu,
tziullete
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sifflet
Inglese
whistle
Spagnolo
pito
Italiano
fischiétto
Tedesco
Trillerpfeife.
fruschiàre , vrb: afruschiare,
frusciare (fru-sci-a-re)
frussiai Definizione
bogare o fàere unu súrbiu, fàere sonu a súrbiu (a buca allomborandho is lavras, a pódhighes in buca, o cun calecuna aina de sonare)/ fruschiaresila = istare fruschiendhe unu pagu a ispàssiu
Sinonimi e contrari
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
mojire,
múere,
muizare,
suai,
sulietai,
surbiai,
zumiai
Frasi
frúsciat su sede candho colat sa falche, messendhe ◊ fruschiandhe che craparzu betzu, Pirastredhu at mutiu su capu ◊ pride Porchedhu secabat sos negóssios fruschiandhesila e cantandhe
2.
sas ballas fruschiendhe in altu e bassu faghiant atapèndhesi fracassu (F.Dore)
Etimo
ltn.
fist(u)lare
Traduzioni
Francese
siffler,
grincer
Inglese
to creak,
to whistle
Spagnolo
silbar,
chiflar
Italiano
fischiare,
strìdere
Tedesco
pfeifen,
kreischen.
frúschida , nf: frúschita, frúscida Definizione una genia de súrbiu chi faet cosa chi si movet allestru meda in s’ària, coment'e bentu Sinonimi e contrari frúschiu, frusciada Frasi iscultaia cudhu càntigu tou armoniosu, sa frúschida de s'ispola chi cun àbbile manu mandhaias ◊ currenne in sos gurutos de s'apicata fachiant sa frúschita!…◊ sa frúscida de su bentu mi che giughet sa boghe Etimo srd.
frúschina , nf: frúscina,
frúxia Definizione
aina de ferru po cassare pische fata a punta chi infrissit, punghet e intrat ma arreschet tirandho
Frasi
li fichit sos ojos che lemas de frúschina ◊ su binu est po mei: a is tiaus un'istichida de frúscina! ◊ po is arretzas, nassas, frúscinas, lentzas e gamus andaus a sa butega afaci de su mollu ◊ cropu de frúscina de piscadori pòbiru!…
Terminologia scientifica
ans
Etimo
ltn.
*fluscina
Traduzioni
Francese
harpon
Inglese
harpoon
Spagnolo
arpón
Italiano
fiòcina
Tedesco
Harpune.