gazèlla , nf Definizione genia de animale mannu, de tantas calidades, prus che àteru de s'Àfrica Terminologia scientifica anar, gazella sp.
gazèta gasèta
gazetéri, gazitéri gasetéri
gazòsa , nf: cazosa Definizione
genia de bufóngiu fatu cun abba, tzúcuru e anidride carbónica
Terminologia scientifica
bfg
Traduzioni
Francese
limonade
Inglese
kind of fizzy frink
Spagnolo
gaseosa
Italiano
gassósa
Tedesco
Zitronenlimonade,
Brauselimonade.
gazosínu , agt Definizione
chi est che a sa gazosa, chi faet che a sa gazosa, nau de bufóngiu po comente ispirtit bufandho
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pétillant
Inglese
sparkling
Spagnolo
espumoso,
con gas
Italiano
frizzante
Tedesco
leicht prickelnd.
gé , avb: cei,
gei,
gi,
già,
giai 1,
za Definizione
foedhu impreau meda prus che àteru po giare prus fortza a su chi si narat, po dhu giare coment'e cosa segura, in su sensu de emmo: a bortas tenet valore cuncessivu; giai s'impreat fintzes (ma raru) cun su significau de s'italianu già (tempus passau)/ nàrriri o fai ca giai = nàrriri carei, adduire
Frasi
giai mi dh'ais a nàrrere! ◊ gei est aici! ◊ gei ses a frori, fillu miu!…◊ gei fiat ora!…◊ dèu no timu, ma tui giai!
2.
bella gei ses bella, bella e geniosa: ti ses fata a isposa e no ti cojas mai! ◊ gi andu, ma no passu in su mòri!
3.
c'est essiu giai de un'ora
4.
fait ca giai isconchitendi tantis bortas
Etimo
ltn.
iam
Traduzioni
Francese
déjà
Inglese
already,
yes,
that’s right
Spagnolo
ya
Italiano
già
Tedesco
schon.
gèa , nf: cea* Definizione
terrenu in paris, friscu e bonu, prus che àteru in tretu bàsciu chi faet a badhe; tretu fatu in paris o unu pagu a fossu po dhue fàere crabone e fintzes su muntone de sa linna de fàere a crabone; fossu
Sinonimi e contrari
badhe
/
crabonalza,
fogàgia,
piatza 1
Frasi
no dhoi nd'at prus de geas friscas cun àcua de miza
Terminologia scientifica
slg
Traduzioni
Francese
fossé,
plaine encaissée,
charbonnerie
Inglese
ditch,
plain,
enclosed,
charcoal pit
Spagnolo
foso,
llanura encajonada,
carbonera
Italiano
fòsso,
pianura incassata,
carbonàia
Tedesco
Graben,
eingeschlossene Ebene,
Kohlenmeiler.
gèa 1 , nf: cea 1 Sinonimi e contrari
aeda,
beda,
biarava
Terminologia scientifica
rbzc
Etimo
itl.l
giaea
Traduzioni
Francese
bette,
betterave sucrière
Inglese
chard,
beetroot
Spagnolo
acelga,
remolacha
Italiano
biètola,
barbabiètola da zúcchero
Tedesco
Mangold,
Zuckerrübe.
gebài , vrb Definizione asseliare dormiu, calare a sonnu Sinonimi e contrari dormire, ingalenare Frasi sceti a mengianedhu si fiat gebau unu pagu ◊ assodhitu in sa cabbina de su càmiu, mi fia gebau unu pagu.
gebudhósu , agt Definizione nau de linna, chi est totu nodos Etimo srd.
gèca , nf: eca Definizione genia de cancelledhu fatu a sa bona, de linna, prus che àteru in is intradas de cungiaos / g. a costallas = zaga a travedhas Sinonimi e contrari arrècia, gecali, giaga* / àghedu Frasi fiat aspetendu in geca ◊ passat ananti de sa geca de s'ortu ◊ a is piciochedhus chi andant addonguendi de geca in geca sa genti dhis fait istrinas de su chi podit: nuxi, méndula, durcis Terminologia scientifica srr.
gecàli , nm Sinonimi e contrari geca.
gèda , nf Sinonimi e contrari aeda, beda*, biarava Frasi che fumis in s’ortu prantandhe geda ◊ pro sos pegos apo postu vena, trivozu e geda.
gèdra , nf: gelda 1,
gerda 1,
gherda,
ghérdia 1 Definizione
orrughedhos piticos fríssios de lardu, petza o de pedhutu chi abbarrant candho si faent iscagiare faendho s'ógiu porchinu
Sinonimi e contrari
belda,
ghèrgia,
sedra
Frasi
a s'ora de ismulzai dèu a solu mi pichetu tres fogatzas cun geldas, tanti de pisci a colletu e un'arroghedhu de casu
Traduzioni
Francese
rillons
Inglese
crackling
Spagnolo
torrezno
Italiano
cìcciolo
Tedesco
Griebe.
gedràtzu , nm Definizione genia de trícia de bide areste intrada in is costanas de su carru po carrare laore Etimo srd.
gèga , nf Definizione brutura chi ch'est intrada in s'ogu Sinonimi e contrari abbunzu 1, grisu 1, arritzu 1 Frasi bogaimindi sa gega de s'ogu!
gegherài , vrb: agegherai,
geregare,
giagarare,
zacarare Definizione
bogare de mala manera, fàere fuire, pònnere in avolotu
Sinonimi e contrari
assulurgiare,
giarigare,
ixegherai,
ispabuciare,
isvalostiare,
salargiare,
stagiai,
ussiare
| ctr.
asseliai,
batire,
cramare
Frasi
che l'ant giagaradu a sonos de tamburru e a frúscios ◊ mai bos giagaraia, ma cuntentu iscultaia sas bostras caras cantones (G.A.Cossu)◊ sa zente est giagarada dai pena in pena e tenet bisonzu de paghe! ◊ mi dispiaghet chi ti bida giagaradu e pessighidu! ◊ sos canes a úrulos che ant giagaradu su grodhe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
effrayer,
faire fuir
Inglese
to support escaping
Spagnolo
echar,
hacer huir
Italiano
far fuggire
Tedesco
in die Flucht schlagen.
gegumài , vrb Sinonimi e contrari decumare.
géi gé