gazèlla , nf Definitzione genia de animale mannu, de tantas calidades, prus che àteru de s'Àfrica Terminologia iscientìfica anar, gazella sp.
gazèta gasèta
gazetéri, gazitéri gasetéri
gazòsa , nf: cazosa Definitzione
genia de bufóngiu fatu cun abba, tzúcuru e anidride carbónica
Terminologia iscientìfica
bfg
Tradutziones
Frantzesu
limonade
Ingresu
kind of fizzy frink
Ispagnolu
gaseosa
Italianu
gassósa
Tedescu
Zitronenlimonade,
Brauselimonade.
gazosínu , agt Definitzione
chi est che a sa gazosa, chi faet che a sa gazosa, nau de bufóngiu po comente ispirtit bufandho
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pétillant
Ingresu
sparkling
Ispagnolu
espumoso,
con gas
Italianu
frizzante
Tedescu
leicht prickelnd.
gé , avb: cei,
gei,
gi,
già,
giai 1,
za Definitzione
foedhu impreau meda prus che àteru po giare prus fortza a su chi si narat, po dhu giare coment'e cosa segura, in su sensu de emmo: a bortas tenet valore cuncessivu; giai s'impreat fintzes (ma raru) cun su significau de s'italianu già (tempus passau)/ nàrriri o fai ca giai = nàrriri carei, adduire
Frases
giai mi dh'ais a nàrrere! ◊ gei est aici! ◊ gei ses a frori, fillu miu!…◊ gei fiat ora!…◊ dèu no timu, ma tui giai!
2.
bella gei ses bella, bella e geniosa: ti ses fata a isposa e no ti cojas mai! ◊ gi andu, ma no passu in su mòri!
3.
c'est essiu giai de un'ora
4.
fait ca giai isconchitendi tantis bortas
Ètimu
ltn.
iam
Tradutziones
Frantzesu
déjà
Ingresu
already,
yes,
that’s right
Ispagnolu
ya
Italianu
già
Tedescu
schon.
gèa , nf: cea* Definitzione
terrenu in paris, friscu e bonu, prus che àteru in tretu bàsciu chi faet a badhe; tretu fatu in paris o unu pagu a fossu po dhue fàere crabone e fintzes su muntone de sa linna de fàere a crabone; fossu
Sinònimos e contràrios
badhe
/
crabonalza,
fogàgia,
piatza 1
Frases
no dhoi nd'at prus de geas friscas cun àcua de miza
Terminologia iscientìfica
slg
Tradutziones
Frantzesu
fossé,
plaine encaissée,
charbonnerie
Ingresu
ditch,
plain,
enclosed,
charcoal pit
Ispagnolu
foso,
llanura encajonada,
carbonera
Italianu
fòsso,
pianura incassata,
carbonàia
Tedescu
Graben,
eingeschlossene Ebene,
Kohlenmeiler.
gèa 1 , nf: cea 1 Sinònimos e contràrios
aeda,
beda,
biarava
Terminologia iscientìfica
rbzc
Ètimu
itl.l
giaea
Tradutziones
Frantzesu
bette,
betterave sucrière
Ingresu
chard,
beetroot
Ispagnolu
acelga,
remolacha
Italianu
biètola,
barbabiètola da zúcchero
Tedescu
Mangold,
Zuckerrübe.
gebài , vrb Definitzione asseliare dormiu, calare a sonnu Sinònimos e contràrios dormire, ingalenare Frases sceti a mengianedhu si fiat gebau unu pagu ◊ assodhitu in sa cabbina de su càmiu, mi fia gebau unu pagu.
gebudhósu , agt Definitzione nau de linna, chi est totu nodos Ètimu srd.
gèca , nf: eca Definitzione genia de cancelledhu fatu a sa bona, de linna, prus che àteru in is intradas de cungiaos / g. a costallas = zaga a travedhas Sinònimos e contràrios arrècia, gecali, giaga* / àghedu Frases fiat aspetendu in geca ◊ passat ananti de sa geca de s'ortu ◊ a is piciochedhus chi andant addonguendi de geca in geca sa genti dhis fait istrinas de su chi podit: nuxi, méndula, durcis Terminologia iscientìfica srr.
gecàli , nm Sinònimos e contràrios geca.
gèda , nf Sinònimos e contràrios aeda, beda*, biarava Frases che fumis in s’ortu prantandhe geda ◊ pro sos pegos apo postu vena, trivozu e geda.
gèdra , nf: gelda 1,
gerda 1,
gherda,
ghérdia 1 Definitzione
orrughedhos piticos fríssios de lardu, petza o de pedhutu chi abbarrant candho si faent iscagiare faendho s'ógiu porchinu
Sinònimos e contràrios
belda,
ghèrgia,
sedra
Frases
a s'ora de ismulzai dèu a solu mi pichetu tres fogatzas cun geldas, tanti de pisci a colletu e un'arroghedhu de casu
Tradutziones
Frantzesu
rillons
Ingresu
crackling
Ispagnolu
torrezno
Italianu
cìcciolo
Tedescu
Griebe.
gedràtzu , nm Definitzione genia de trícia de bide areste intrada in is costanas de su carru po carrare laore Ètimu srd.
gèga , nf Definitzione brutura chi ch'est intrada in s'ogu Sinònimos e contràrios abbunzu 1, grisu 1, arritzu 1 Frases bogaimindi sa gega de s'ogu!
gegherài , vrb: agegherai,
geregare,
giagarare,
zacarare Definitzione
bogare de mala manera, fàere fuire, pònnere in avolotu
Sinònimos e contràrios
assulurgiare,
giarigare,
ixegherai,
ispabuciare,
isvalostiare,
salargiare,
stagiai,
ussiare
| ctr.
asseliai,
batire,
cramare
Frases
che l'ant giagaradu a sonos de tamburru e a frúscios ◊ mai bos giagaraia, ma cuntentu iscultaia sas bostras caras cantones (G.A.Cossu)◊ sa zente est giagarada dai pena in pena e tenet bisonzu de paghe! ◊ mi dispiaghet chi ti bida giagaradu e pessighidu! ◊ sos canes a úrulos che ant giagaradu su grodhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
effrayer,
faire fuir
Ingresu
to support escaping
Ispagnolu
echar,
hacer huir
Italianu
far fuggire
Tedescu
in die Flucht schlagen.
gegumài , vrb Sinònimos e contràrios decumare.
géi gé