ghighína , nf Definizione
coa o fundhurúgiu de argiola, s’úrtimu laore chi si ndhe arregollet, brutu meda; cosighedha de pagu contu
Sinonimi e contrari
alzenina,
genina,
ghinina,
musina,
purgadura
Frasi
eo mi conto su granu maduru, a bois bos lasso sa ghighina! ◊ dae totu sos terrinos chi tenet b'intrat una ghighina a dommo sua ◊ a una pudhichina no li mancat ghighina ◊ in manos suas s'ànima de su cristianu est minore minore, si fachet cant'e unu granu de ghighina
Traduzioni
Francese
émondage,
bagatelle
Inglese
weeds,
trifle
Spagnolo
granza,
quisquilla
Italiano
mondatura,
quisquìlia
Tedesco
Schale,
Abfälle (Pl.),
Klenigkeit,
Quisquilien (Pl.).
ghighinàda , nf Definizione
su ghighinare, su prugare; movimentu coment'e su chi si faet cun su chiliru prugandho
Sinonimi e contrari
mobinada
2.
li est andhau dae bandha de palas a supra pro li dare una bella ghighinada ◊ apo dau una ghighinada a Pepeu chi si nche ischidat isprasumau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
secousse
Inglese
shake
Spagnolo
sacudida
Italiano
scòssa
Tedesco
Ruck.
ghighinadòre , agt, nm Definizione chi o chie giaet ghighinadas Etimo srd.
ghighinàdu , pps Definizione de ghighinare; fatu a ghighinadura 2. su prúghere ghighinadu dae sos ballos ◊ iscampau a su focu, s'arboredhu est abbarrau ghighinau.
ghighinadúra , nf Definizione su ghighinare Etimo srd.
ghighinàre , vrb Definizione
mòvere a cropu, a iscutuladura; mòvere de una parte a s'àtera o faendho fàere giros a sa cosa; dhu narant fintzes po mòvere is sentidos
Sinonimi e contrari
chindhalare,
sachedhare,
scedassai,
trumuinare
Frasi
ghighinare su chilibru, s'orju in sa canistedha ◊ bidia a mimme etotu ghighinandhe un'ispada che paladinu anticu
2.
su coro, a tzocos gurdos, mi ghíghinat sa carena ◊ s'iscabessu de sa morte tua mi at fertu ghighinandhe sos ratos de su coro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
secouer,
agiter,
brandir
Inglese
to shake,
to stir,
to brandish
Spagnolo
sacudir,
agitar
Italiano
scuòtere,
agitare,
brandire
Tedesco
schütteln,
schwenken,
schwingen.
ghígna, ghígnu , nf, nm: chinna*,
ghinna,
grigna Definizione
sa cara po su chi paret, pruschetotu po s'impressione lègia chi faet: dhu narant de su tempus puru
Sinonimi e contrari
bisura,
chèrgia,
chígia,
faci
Frasi
no est piús risu su tou, como: su tou est ghignare, unu ghignu de befe, feu, forte ◊ fit abbaidendhe cun ojadas de bandhidu, de mala ghigna e totu intreu ◊ aiat una ghinna chi no si ndhe agatat peus: pariat su mintzidissu in pedhe de animale! ◊ isse tenet unu ghignu befulanu
2.
arratza de ghigna chi zughet, oe: est die mala ebbia! ◊ arratza de ghigna chi zughet, oe, sa die… paret chi ndhe cheret betare sas aeras! ◊ sa sorre a sa grigna pariat una súrvile
Traduzioni
Francese
air menaçant
Inglese
threatening look
Spagnolo
aspecto,
expresión amenazador
Italiano
aspètto,
espressióne minacciósa del vólto
Tedesco
Miene,
grimmiges o. drohendes Gesicht.
ghígnu 1 , nm Definizione unu de is tantos númenes po inditare sa natura de s'ómine Sinonimi e contrari cozona, dòrrola, minca, pica 3, pigliona, piola 2, pisseta, pitzota Terminologia scientifica crn Etimo itl.t ghigno.
ghilàgiu , nm Definizione its Frasi in mesu de su giogu sighiu e difarenti, sempri de ghilàgiu, sempri de trallallera, is oras, is dis, sa cida passànt a lestru.
ghilatína galadína
ghilghisàre , vrb Definizione moveresindhe, fàere impresse, coitandho Sinonimi e contrari ispiciare, remenare Frasi est achirratu ghilghisandhe.
ghiliàrdu , agt Definizione nau de ccn., chi est cuntentu de fàere cosa e dha faet cun gana Sinonimi e contrari gallansu, pregiosu.
ghiliàre gelài
ghiliàtu , pps, agt Definizione de ghiliare; coment'e cagiau, chi si movet sériu 2. a su postu de su late si bidiat in sa murghijola una cosa niedha, àntzias in colore marrone, pasata e ghiliata (A.Pau).
ghilidòne , nm: ghilisone,
ghilisoni Definizione
sa melighedha chi faet su lidone
Sinonimi e contrari
alidone,
meladidone,
memeledhu,
mendhilicotu,
pègora 1
Frasi
medas pillochedhus si faint aciapai in su lobu bichendu ghilisonis o bremis o seminedhus (G.Moi)◊ dónnia dí portàt is crabas a pàsciri acantu podiant papai ghilisone
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
arbouse
Inglese
arbutus berry
Spagnolo
madroño
Italiano
corbézzola
Tedesco
Frucht des Erdbeerbaumes.
ghilighía , nf: celexia, giligia Definizione pigighedhu de lentore astrau (paret podhibodhi) chi ponet in terra in tempus de fritu meda su note, si est neta s'aera; astrau puru Sinonimi e contrari arragore, astra, àstragu, bedhia, belu, chidhighia*, marcóriu Terminologia scientifica tpm.
ghilimàda , nf Definizione
su ghilimare; dormidedha de calecuna iscuta / g. de pasu = iscutighedha de pasu
Sinonimi e contrari
ingalenada,
sultu
Frasi
su note no chinnit ocru: comente intrat essit, dae letu, chene fàchere una ghilimada ◊ sa mama no fachet una ghilimada de pasu ◊ si sunt ammojaos a fàchere una ghilimada: su sonnu de su púliche, ca a pustis de unu pacu ant torrau a atacare a messare! (F.Cambosu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit somme
Inglese
nap
Spagnolo
siesta
Italiano
dormitina,
pìsolo
Tedesco
Nickerchen.
ghilimàre , vrb: agghilimare* Definizione pigare sonnu Sinonimi e contrari aggalenare, ammaculiare, apisulinare, galare, ingalenare, ingallinare.
ghilína , nf Sinonimi e contrari ghilingioni.
ghilinàre , vrb Definizione chèrrere, seberare sa ghilina, su pódhine, issedatzandho sa símbula Etimo srd.