lessièra , nf: lissiera Definizione fémina chi faet sa lessia, chi sàmunat a pagamentu Sinonimi e contrari sabunadora Frasi is lissieras andànt a s'arriu a isciacuai is pannus ◊ is lissieras fiant frighendi ingionugadas in sa perda Etimo srd.
lessiòne, lessiòni leisciòne
lessoíni , nm Definizione
calidades diferentes de una matessi erba chi faent in logu de terra salamata
Sinonimi e contrari
sassoini*
Terminologia scientifica
rba, Sarcocornia fruticosa, Salicornia europaea
Traduzioni
Francese
salicorne
Inglese
salt-worth
Spagnolo
sosa alacranera,
salicor duro
Italiano
salicòrnia
Tedesco
Salicornie.
léssu , pps: letu 1 Definizione
de lègere, lèghere
Sinonimi e contrari
léghitu
Frasi
apo retzidu, esaminadu e lessu s'avisu ◊ apo lessu metas libbros, prus de una biografia ◊ si su Banzéliu l'aiant letu e postu in pràtica, fortzis in custa terra no bi ndhe aiat àpiu de fizastros!
Traduzioni
Francese
lu
Inglese
read
Spagnolo
leído
Italiano
lètto
Tedesco
gelesen.
lestèsa , nf: lestresa,
lestressa Definizione
manera de fàere cun presse, in pag'ora / fàghere una cosa in o cun l.
Sinonimi e contrari
disgàgiu,
isbrigu,
ispitzesa,
spertesa
/
listresa
| ctr.
immajonu,
lentesa
Frasi
daghi intraiat in ballu, sas ancas li andhaiant a dresta e a manca che foetos, cun d-una lestresa chi betaiat pore ◊ che lampos chi si bient in s'aera, issos tenent sa própria lestresa ◊ fue in lestresa e làssami sa tírria o ti bisestro a corpos de mànigu de iscóbulu
Etimo
itl.
lestezza
Traduzioni
Francese
rapidité
Inglese
quickness
Spagnolo
rapidez,
prontitud
Italiano
sveltézza,
prontézza
Tedesco
Schnelligkeit.
lestincanàre lentiscanàre
lestínchenu, lestíncu lentíschinu
lestinchinéri , nm Definizione (f. -a) chie arregollet su lestínchinu istacandhodhu de is cambos cun is pódhighes a un'istrégiu Sinonimi e contrari fricajolu Frasi cussa est lestinchinera connota Etimo srd.
lestrèsa, lestrèssa lestèsa
léstru , agt, nm, avb: lestu,
lésturu Definizione
chi o chie faet o si movet impresse, in pag'ora, in pagu tempus: s'impreat coment'e agt. e coment'e avb. (ma cuncordat che a s'agt. etotu)/ avb.: a sa lestra = in lestresa; crèsciri a lestru (allestru), de lestru = impresse; a lestru = a presse, luego
Sinonimi e contrari
fruscu 1
| ctr.
adasiau,
cagallente,
immajonadu
Frasi
est lestru faghindhe sa cosa: no istat duiddui, no! ◊ isse est lestru manighendhe e lestru triballendhe ◊ est lesta lesta, che pisci in logu de festa ◊ est lésturu che unu gatu, che focu, che lampu, che furitu, che balla de iscupeta ◊ cantu bramo in s'ispàtziu bolare comente lestru est su pensamentu!
2.
su mundhu est de sos lestros
3.
a lestru o a tardu at a bènnere ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant, cun s'afinu in su gúturu ◊ faghe lestru!, faghide lestros! ◊ si caminamus lestros assuprimus chito
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
rapide
Inglese
swift
Spagnolo
rápido,
pronto
Italiano
lèsto,
svèlto,
sollécito
Tedesco
flink.
lestrúcu , nm: listrucu, listrugu, restrucu* Definizione sa canna de is laores (mescamente trigu, avena, órgiu) foras s'ispiga cun su granu, sa parte bàscia chi abbarrat in sa terra apustis messau su sede cun s'ispiga.
lestrulínu , agt Definizione
chi faet lestru, chi s'ischit mòvere cun facilidade manna
Sinonimi e contrari
abbistu,
lépidu,
lestru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
agile
Inglese
quick
Spagnolo
ágil
Italiano
àgile
Tedesco
flink.
léstu, lésturu léstru
lèta , nf Definizione frandha o panneananti de pedhe impreau in sa treuladura de su laore (E.Espa) Sinonimi e contrari pedhiananti.
letàmene ladàmene
letanías , nf pl: litanias Definizione invocatziones a Deus e a totu is santos / nàrrere o cantare sas l. = (in cobertantza) nàrrere totu, a unu, a briga, a murrúngiu, cantare is oremus; fintzes cosa chi si arrepitit sèmpere sa matessi, oguale, a cantonedha 2. bogada de is litanias no iscít narri dus fuedhus paris: est brigungiosa! ◊ lassadhu papai in paxi sentza de dh'arrosci cun is litanias!
letàrgu , nm Definizione sonnu sighiu, tempus longu chi unos cantu animales istant dormios, sumanas mannas de ierru, coment'e ispediente po no ispaciare is fortzas fintzes a candho torrat su tempus bonu de agatare cosa de papare.
letàta , nf Definizione orroca chi portat unu pígiu fine de terra apitzu (E.Espa) Terminologia scientifica slg.
letatàrju , nm Definizione orrochile, logu de orroca inue sa terra est a pígiu fine (E.Espa) Terminologia scientifica slg Etimo srd.
letèra , nf: litera Definizione
genia de letu, tanti de pònnere a unu crocau po dhu pigare biu o mortu; fintzes su baulu
Sinonimi e contrari
andhas,
létia
/
baule
Frasi
su baullu dh'iant portau cun sa letera cuatru germanus ◊ a Gesugristu candu faint s'iscravamentu dhu ponint in sa letera ◊ mi agatesi cumpostu in sa letera ◊ custa letera fiat coment'e una càssia a crobecu, cun sos pes po dh'arrimare e sos bratzos po dha pigare
Etimo
spn.
litera
Traduzioni
Francese
civière,
brancard,
litière
Inglese
stretcher
Spagnolo
camilla
Italiano
lettiga,
barèlla
Tedesco
Tragbahre.